HOÀI MONG LÊN TIẾNG

“Bà không rời bỏ Đền Thờ, những ăn chay cầu nguyện, đêm ngày thờ phượng Thiên Chúa”.

“Không nỗi buồn nào lớn hơn nỗi buồn của một quả phụ rảo bước mỗi ngày đến nghĩa trang; ở đó, cô đứng lặng trân một vài phút trước khi bắt đầu một ngày mới. Cô ấy biết, một phần của cô đang ở đó; và phần kia, ở trong bổn phận thường ngày!” - Robert Slater.

Kính thưa Anh Chị em,

Tin Mừng hôm nay không nói đến một quả phụ ủ dột, nhưng nói đến Anna, một quả phụ mà lòng vui như hội, đã để ‘hoài mong lên tiếng’ thành một chứng tá.

Luca không phác hoạ một quả phụ bị giam trong ký ức mất mát, nhưng một quả phụ vui tươi hồn nhiên. Suốt bảy mươi bảy năm, “bà không rời bỏ Đền Thờ, những ăn chay cầu nguyện, đêm ngày thờ phượng Thiên Chúa”. Nhà của Chúa là nhà của bà; và chính sự gắn bó bền bỉ ấy giúp bà đọc được dấu chỉ của Thiên Chúa. Đó không phải là sự lặp lại vô hồn của thói quen, nhưng là một đời chờ đợi được ủ men trong cầu nguyện. Sự chờ đợi hàng chục thập kỷ đã trở thành lựa chọn sống; cũng chính sự trung tín ấy làm cho bà nhạy cảm với ‘gió’ của Thánh Thần. Nếu hôm ấy Anna ở lại phòng, nếu bà bỏ một buổi cầu nguyện… có lẽ lịch sử cứu độ vẫn tiếp diễn; nhưng bà đã không có mặt trong khoảnh khắc một đời đợi chờ. “Mọi thứ đến với người biết chờ - với điều kiện người ấy biết mình đang chờ điều gì!” - Woodrow Wilson.

Vì thế, khi Thánh Gia lên đền thánh, Anna cùng Simêon được Thánh Thần thúc đẩy mà có mặt. Trước Hài Nhi nhỏ bé, gánh nặng tuổi tác dường như tan biến. Cả hai nhận ra nơi đứa trẻ ấy một sức mạnh mới, mở ra cho họ một nhiệm vụ mới. Nhìn Simêon ẵm Hài Nhi, bà lập tức nhận ra đứa trẻ ấy là ai; niềm hoài mong dài suốt một đời bỗng tìm được tiếng nói. Bà ca ngợi Thiên Chúa và nói về trẻ Giêsu cho mọi người. Từ đây, ‘hoài mong lên tiếng’ - hướng lên Thiên Chúa trong ngợi khen, hướng về tha nhân trong loan báo. “Cuộc sống goá bụa lâu dài của bà dành cho việc thờ phượng trong đền thờ và tham gia vào việc mong đợi sự cứu chuộc Israel đã ‘lên đến đỉnh điểm’ trong cuộc gặp gỡ của bà với Hài Nhi!” - Bênêđictô XVI.

Anh Chị em,

Chỉ một câu, Luca đã vẽ nên chân dung một con người thánh thiện. Cuộc đời ấy khác xa cuộc đời của quả phụ ngày ngày ra nghĩa trang; nó không bị giam trong quá khứ, nhưng mở ra cho tương lai. Thiên Chúa ước mong trái tim mỗi người chúng ta - như trái tim Anna - luôn quy hướng về Ngài, ‘hoài mong’ Ngài, một hoài mong không khép kín, nhưng đủ chín để có thể lên tiếng và nhạy cảm trước bao việc Ngài làm trong thế giới, một thế giới xám xịt, đầy buông xuôi và mệt mỏi. “Chỉ trong bóng tối bạn mới thấy được những vì sao!” - Martin Luther King. Ước gì đời sống cầu nguyện của chúng ta cũng cho phép ‘hoài mong lên tiếng’, để mỗi người trở thành một tia hy vọng, một dấu chỉ sống động - Dấu Chỉ Giêsu!

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, dạy con yêu thích cầu nguyện, giục con ‘rảo bước’ đến ‘đền thờ’ mỗi ngày; bởi lẽ, con ‘hoài mong’ Chúa, Chúa ‘hoài mong’ con - và nhất là thế giới cũng hoài mong Ngài!”, Amen.

Lm. Minh Anh (Tgp. Huế)

 

Khởi đầu Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Gio-an.

1Lúc khởi đầu đã có Ngôi Lời.
Ngôi Lời vẫn hướng về Thiên Chúa,
và Ngôi Lời là Thiên Chúa.
2Lúc khởi đầu, Người vẫn hướng về Thiên Chúa.
3Nhờ Ngôi Lời, vạn vật được tạo thành,
và không có Người,
thì chẳng có gì được tạo thành.
Điều đã được tạo thành 4 ở nơi Người là sự sống,
và sự sống là ánh sáng cho nhân loại.
5Ánh sáng chiếu soi trong bóng tối,
và bóng tối đã không diệt được ánh sáng.
6Có một người được Thiên Chúa sai đến,
tên là Gio-an.
7Ông đến để làm chứng, và làm chứng về ánh sáng,
để mọi người nhờ ông mà tin.
8Ông không phải là ánh sáng,
nhưng ông đến để làm chứng về ánh sáng.
9Ngôi Lời là ánh sáng thật,
ánh sáng đến thế gian
và chiếu soi mọi người.
10Người ở giữa thế gian,
và thế gian đã nhờ Người mà có,
nhưng lại không nhận biết Người.
11Người đã đến nhà mình,
nhưng người nhà chẳng chịu đón nhận.
12Còn những ai đón nhận, tức là những ai tin vào danh Người,
thì Người cho họ quyền trở nên con Thiên Chúa.
13Họ được sinh ra, không phải do khí huyết,
cũng chẳng do ước muốn của nhục thể,
hoặc do ước muốn của người đàn ông,
nhưng do bởi Thiên Chúa.
14Ngôi Lời đã trở nên người phàm
và cư ngụ giữa chúng ta.
Chúng tôi đã được nhìn thấy vinh quang của Người,
vinh quang mà Chúa Cha ban cho Người,
là Con Một đầy tràn ân sủng và sự thật.
15Ông Gio-an làm chứng về Người, ông tuyên bố :
“Đây là Đấng mà tôi đã nói :
Người đến sau tôi,
nhưng trổi hơn tôi, vì có trước tôi.”
16Từ nguồn sung mãn của Người,
tất cả chúng ta đã lãnh nhận hết ơn này đến ơn khác.
17Quả thế, Lề Luật đã được Thiên Chúa ban qua ông Mô-sê,
còn ân sủng và sự thật, thì nhờ Đức Giê-su Ki-tô mà có.
18Thiên Chúa, chưa bao giờ có ai thấy cả;
nhưng Con Một vốn là Thiên Chúa
và là Đấng hằng ở nơi cung lòng Chúa Cha,
chính Người đã tỏ cho chúng ta biết.
Đó là Lời Chúa

 

KHI THIÊN CHÚA NẰM TRONG MÁNG CỎ

LỄ ĐỨC MẸ LÀ MẸ THIÊN CHÚA 2025

Giáng Sinh đến không phải lúc đời người nhẹ gánh nhất. Nhiều khi, đó lại là lúc người ta mệt mỏi nhất: Vì cơm áo còn thiếu, vì nợ nần còn đó, vì con cái đi làm xa, vì trong lòng có những nỗi buồn không biết giãi bày cùng ai.

Giữa những phận đời lam lũ ấy, Thiên Chúa đã không chọn ở trên cao, nhưng chọn nằm xuống thật thấp, trong một máng cỏ nghèo hèn, nơi rất gần với mồ hôi, nước mắt và nhọc nhằn của con người.

Máng cỏ nói với chúng ta rằng: Không ai quá thấp để Thiên Chúa không bước tới; không ai quá nghèo để không được Thiên Chúa yêu thương; không ai quá đau khổ để không được Thiên Chúa ở cùng.

Có lẽ mầu nhiệm Giáng Sinh không được viết cho những ai đang ở trên cao, đang an ổn và đủ đầy, nhưng cho người đang cúi xuống vì gánh nặng mưu sinh, vì lo toan cơm áo, vì những vết thương âm thầm không biết kể cùng ai.

Thiên Chúa không chọn ngai vàng, cũng chẳng chọn cung điện, nhưng chọn máng cỏ nghèo hèn. Đó là nơi rất gần với đời sống lam lũ của con người.

Để những ai mệt mỏi vì đời sống có thể nhận ra: Họ không bị bỏ quên, họ được yêu, được chạm đến, được nên giống chính Con Thiên Chúa, Đấng bước vào phận người từ nơi thấp nhất, để ở cùng, ở lại và nâng họ đứng dậy.

Con Thiên Chúa làm người như chúng ta, chấp nhận sự mong manh, thiếu thốn, để ai đang oằn mình gánh đời có thể nhận ra: Chính nơi họ đang đứng, chính nơi họ đang chịu đựng, Thiên Chúa đang ở đó, lặng lẽ nhưng thật gần.

Xin cho chúng ta, trước khi bước vào mầu nhiệm này, biết dừng lại một chút…, thinh lặng một chút…, để trái tim mình được chạm đến. Và từ máng cỏ đơn sơ ấy, chúng ta học lại cách tin, cách yêu, và cách bước đi cùng Thiên Chúa giữa những nẻo đường rất hiện thực và đầy hiện sinh của đời mình.

1. MÁNG CỎ, DẤU CHỈ KHÔNG LÀM MỤC ĐỒNG NGỠ NGÀNG.

Máng cỏ không xa lạ với các mục đồng. Họ lớn lên giữa đồng hoang, chuồng trại, đàn chiên. Họ biết rất rõ máng cỏ để làm gì: đó là nơi dành cho loài vật, nơi rơm rạ trộn lẫn nước dãi, nơi mùi hôi ngai ngái không thể giấu đi.

Vì thế, khi bước vào hang đá, thấy một trẻ thơ nằm trong máng, họ ngạc nhiên nhưng không bối rối. Bởi trước đó, họ đã được báo. Thiên thần cho họ dấu chỉ rất cụ thể, rất trần trụi, rất… không thể nhầm lẫn: "Các ngươi sẽ thấy một Hài Nhi mới sinh, bọc trong khăn vải và đặt nằm trong máng cỏ" (Lc 2, 12).

Với các mục đồng, máng cỏ chính là xác nhận cho điều họ đã tin. Họ không cần giải thích thêm. Họ không cần hiểu hết mầu nhiệm. Họ chỉ cần thấy đúng như lời đã nghe, và thế là đủ.

Họ không chỉ nhìn thấy, mà thật sự chạm đến niềm vui: Niềm vui của những con người nghèo được Thiên Chúa nhớ đến. Niềm vui của những kẻ bị xem là thấp hèn, lại được mời gọi đầu tiên bước vào mầu nhiệm Cứu Độ.

2. MARIA: KHI MÁNG CỎ LÀ MỘT "CÚ SỐC" CỦA ĐỨC TIN.

Nhưng với Đức Maria thì khác. Rất khác.

Chính Mẹ là người đã nghe những lời long trọng nhất về Con của mình. Không phải từ một thiên thần giữa cánh đồng, mà từ sứ thần Gabriel trong một cuộc truyền tin thánh thiêng:

- Con Mẹ sẽ nên cao cả;

- Sẽ được gọi là Con Đấng Tối Cao;

- Sẽ được ban ngai vàng vua Đavit;

- Sẽ cai trị đời đời;

- Triều đại của Ngài sẽ vô tận;

- Ngài là Đấng Thánh;

- Ngài được gọi là Con Thiên Chúa.

- Và chính Mẹ cũng được hứa: "Thánh Thần sẽ ngự xuống trên Bà, và quyền năng Đấng Tối Cao sẽ bao trùm Bà".

Thế nhưng giờ đây, Mẹ phải tự tay đặt Con mình vào một cái máng cỏ: đầy rơm khô, đầy mùi súc vật, đầy những gì nghèo nhất, trần trụi nhất, và thấp hèn nhất của kiếp người.

Làm sao một người mẹ không đau? Làm sao một người mẹ không bàng hoàng? Làm sao có thể dung hòa giữa lời hứa vinh quang và thực tại khốn cùng?

Làm sao thấy trong máng cỏ là Vua các vua? Làm sao thấy trong chuồng bò là ngai vàng đời đời? Làm sao thấy nơi một hài nhi yếu ớt là Thiên Chúa quyền uy, cực trọng?

3. MẸ MARIA: CHỌN TIN HƠN LÀ HIỂU.

Điều vĩ đại nơi Đức Maria không phải là Mẹ hiểu được mầu nhiệm. Mà là Mẹ không để nỗi hoang mang lấn át sự vâng phục. Không để đau đớn của trái tim người mẹ làm lu mờ con đường Thiên Chúa đã vạch ra.

Mẹ không bỏ chạy. Mẹ không trách móc. Mẹ không đòi Thiên Chúa phải giải thích.

Mẹ chọn một lối đi âm thầm: "Còn bà Maria thì hằng ghi nhớ mọi kỷ niệm ấy, và suy đi nghĩ lại trong lòng" (Lc 2, 19).

"Ghi nhớ", không phải để chất chứa oán hờn. "Suy đi nghĩ lại", không phải để tự dằn vặt. Nhưng là để đặt tất cả vào trong lòng Thiên Chúa, để cho thời gian của Chúa dần dần làm sáng tỏ điều mà hiện tại chưa thể hiểu.

Từ máng cỏ Bêlem, đến những năm âm thầm tại Nazareth, đến con đường rao giảng đầy chống đối, và cuối cùng là đồi Golgotha, Đức Maria trưởng thành dần trong đức tin, lớn lên từng ngày trong xác tín rằng: Con của Mẹ, mãi mãi là Chúa của Mẹ, và là Cứu Chúa của trần gian.

4. LỐI ĐI CỦA ĐỨC MẸ - CON ĐƯỜNG CHO HỘI THÁNH VÀ CHO MỖI CHÚNG TA.

Lễ hôm nay, Hội Thánh không chỉ tuyên xưng một tín điều: Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa. Hội Thánh còn mời gọi chúng ta bước vào lối đi của Đức Mẹ. Lối đi ấy dạy rằng:

- Đời sống cầu nguyện không làm mất đi đau khổ, nhưng giúp ta đủ kiên cường để đi xuyên qua đau khổ.

- Nội tâm hóa biến cố không phải là trốn tránh thực tại, mà là để thực tại không nghiền nát đức tin của mình.

- Yêu Chúa không có nghĩa là được miễn trừ khỏi thập giá, mà là được mời gọi đi xa hơn, sâu hơn, và cao hơn trong niềm tin.

- Thập giá không chỉ xuất hiện trên đỉnh đồi Tử Nạn, mà bắt đầu từ máng cỏ, từ những thiếu thốn, từ những nghịch cảnh, từ những điều không hiểu nhưng vẫn phải ôm lấy.

- Càng ở gần Chúa, thì càng được chia sẻ thập giá với Chúa.

- Càng được Chúa yêu, thì càng được mời gọi không ngừng nghỉ: "Hãy vác thập giá đời mình mà theo Ta".

5. DÂNG NĂM MỚI TRONG TAY ĐỨC MẸ.

Ngày đầu năm mới, Hội Thánh đặt chúng ta dưới bóng Mẹ Maria - Mẹ Thiên Chúa.

Mẹ không hứa cho chúng ta một năm không gian nan. Nhưng Mẹ dạy chúng ta cách đi qua gian nan mà không đánh mất Thiên Chúa.

Xin Mẹ dạy chúng ta biết ghi nhớ, biết suy đi nghĩ lại, biết tin khi chưa hiểu, biết đứng vững khi không còn gì để bám víu ngoài Thiên Chúa.

Xin Mẹ dâng năm mới của chúng ta lên cho Con của Mẹ - Đấng đã chấp nhận nằm trong máng cỏ, để dạy chúng ta rằng: Thiên Chúa không xa con người, và con đường cứu độ luôn bắt đầu từ sự khiêm hạ và tín thác.

Lm JB NGUYỄN MINH HÙNG

 

Ở HAY GHÉ?

“Ngôi Lời đã trở nên người phàm và cư ngụ giữa chúng ta!”.

“Không ai ở địa ngục có thể nói, ‘Chúa đặt tôi ở đó!’; không ai trên thiên đàng có thể bảo, ‘Tôi đặt mình ở đây!’. Tôi có gì dưới thế, tôi được gì trên trời, cũng là do Con Một Thiên Chúa - Đấng từ trời xuống - tặng ban!” - John Hannah.

Kính thưa Anh Chị em,

Nếu Hannah nhắc rằng con người không tự quyết định số phận mình, thì Tin Mừng hôm nay mặc khải một điều quyết định hơn: giữa ‘ở hay ghé’, Thiên Chúa đã “chọn ở” với con người. Ngài cư ngụ với nó!

Luca kể chuyện Giáng Sinh với những chi tiết rất người: một hài nhi, một máng cỏ, một đêm đông, một gia đình không tìm được chỗ trọ. Những chi tiết ấy có thể khiến người hời hợt tưởng rằng, Thiên Chúa chỉ ghé qua lịch sử nhân loại trong một khoảnh khắc rồi đi. Gioan không cho phép hiểu như thế bằng cách đẩy cái nhìn đi xa hơn, sâu hơn và cao hơn, “Ngôi Lời đã trở nên người phàm và cư ngụ giữa chúng ta!”. “Nhập Thể cho phép chúng ta khoan sâu vào tim trái đất và thấy ở đó lấp lánh thần tính!” - Avery Dulles.

“Ở hay ghé?” không chỉ là câu hỏi về cách Thiên Chúa đến, mà còn là câu hỏi về bản chất tình yêu của Ngài. Ghé là đến rồi đi; ở là gắn bó, mang lấy, chịu đựng. Ghé không để lại dấu vết; ở thì mang cả vết thương. Và Thiên Chúa đã chọn ở! “Cư ngụ” là dựng lều, cắm trại, ở cùng. Ngài không mặc lấy nhân tính như một chiếc áo khoác vào, cởi ra; Ngài không đến để quan sát con người từ bên ngoài, nhưng bước vào bên trong, mặc lấy thân phận mong manh của nó - một xác phàm đói khát, mệt mỏi, bị từ chối, hiểu lầm - và sau cùng, thập tự. Đó là cái giá của việc ở lại, chứ không phải ghé qua. “Chỉ những ai khiêm nhường mới tin và vui mừng rằng, Thiên Chúa chọn điều nhỏ bé và thấp hèn rồi biến nó nên kỳ diệu!” - Dietrich Bonhoeffer.

Nếu với Luca, đêm Bêlem là đêm Thiên Chúa bước vào thế giới; thì với Gioan, đó là khoảnh khắc Ngài quyết định ở lại trong thế giới. Nếu các mục đồng run sợ trước vinh quang Chúa, thì Gioan táo bạo hơn, “Chúng tôi đã nhìn thấy vinh quang của Người”. Vinh quang ấy không chói loà trên mây trời, nhưng lặng lẽ toả sáng trong một đời sống ở lại - ở với con người, với lịch sử, với tội lỗi và khổ đau của nó. “Trong mỗi giây phút, hãy vui mừng vì Chúa đang ở với bạn!” - Brother Lawrence.

Anh Chị em,

Giữa một thế giới quen sống “văn hoá ghé qua” - ghé qua các mối quan hệ, ghé qua trách nhiệm, ghé qua niềm tin - Lời Chúa hôm nay loan báo một điều buộc chúng ta dừng lại. Thiên Chúa không ghé qua đời ai, Ngài ở lại; không yêu chúng ta bằng tình yêu thử nghiệm, nhưng bằng tình yêu tự hiến đến cùng. “Thiên Chúa gần bạn hơn chính bạn đối với bản thân mình!” - Ramakrishnananda. Và vì ở gần, ở lại, nên mọi ân ban của cuộc đời chúng ta - dưới đất hay trên trời - đều là hồng ân nhưng không từ Ngài.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, xin ở lại với con như hải đăng không tắt giữa đêm đen của bão biển. Dẫn con qua mọi đổi thay, nâng con lên trong thử thách và giữ con trong bình an!”, Amen.

Lm. Minh Anh (Tgp. Huế)

 

Đức Trinh Nữ Maria, mẹ Đấng Cứu Thế, mẹ của Tin Mừng. Đấng Cứu Thế vừa là Tin Mừng và là Đấng mang Tin Mừng và Đức Trinh Nữ Maria là mẹ Người. Người đầu tiên dùng thánh danh 'Mẹ Đấng Cứu Thế' là bà Elizabeth khi Đức Trinh Nữ viếng thăm, bà vui mừng lên tiếng ngợi khen

Bởi đâu tôi được Thân Mẫu Chúa tôi đến với tôi thế này? Bà giải thích vì 'tai tôi vừa nghe tiếng em chào, thì đứa con trong bụng đã nhảy lên vui mừng' Lc 1:43

Người con nhảy mừng trong bụng mẹ chính là Gioan Tiền Hô, Đấng đi trước chuẩn bị cho Đấng Cứu Thế là Đức Giêsu. Chỉ có một giải thích là cả hai mẹ con bà Elizabeth nhận biết Đức Trinh Nữ Maria là Mẹ Đấng Cứu Thế là do ơn soi sáng của Thánh Thần. Trong tất cả các bài ca ngợi khen Đức Trinh Nữ Maria thì lời chào của sứ thần Thiên Chúa trong ngày Truyền Tin là cao trọng hơn cả.

Kính mừng Maria, đầy ơn phúc, Đức Chúa Trời ở cùng bà, bà có phúc lạ hơn mọi người nữ, bà Giêsu, Con lòng bà, đầy phúc lạ.

Thánh Maria, Đức Mẹ Chúa Trời, cầu cho chúng con là kẻ có tội, khi này và trong giờ lâm tử.

Lời chào của sứ thần trở thành kinh Kính Mừng Maria mà Kitô hữu hoàn vũ dùng để ca tụng Đức Trinh Nữ; đấng đầy ơn phúc; đấng có Chúa Trời ở cùng; đấng có phúc lạ hơn mọi người bởi Con Lòng Bà là Đức Chúa. Lời mở đầu phần Thánh Maria là lời tuyên xưng ngài là Mẹ Thiên Chúa. Sau lời tuyên xưng là lời khẩn nguyện. Nguyện xin Đức Trinh Nữ cầu cho Kitô hữu là kẻ tự nhận mình có tội. Trong số những tội Kitô nhận biết là tội kiêu ngạo, bất tuân, mong làm sáng danh mình, không làm Sáng Danh Chúa như lời tuyên xưng trong kinh Lậy Cha, Đức Kitô dậy. Ngoài ra còn có tội không vâng phục, lỗi lời thề khi lãnh nhận Bí Tích Thanh Tẩy, hôn nhân, bí tích truyền chức. Kitô hữu nguyện xin Mẹ cầu ơn thứ tha trước ngai Con Mẹ là Đức Kitô.

Mỗi lần xướng đọc kinh Mân côi, Kitô hữu lập đi lập lại mầu nhiệm Đức Kitô nhập thể trong lòng trinh nữ, xuống thế làm người ở giữa nhân loại, đồng thời tuyên xưng Đức Trinh Nữ Maria là mẹ Chúa Cứu Thế. Các câu 'Giêsu, Con lòng bà, và Đức Mẹ Chúa Trời' đều là những lời tuyên xưng Đức Maria Mẹ Thiên Chúa, lập lại lời ngôn sứ chào mừng Đức Trinh Nữ 'Đức Chúa Trời ở cùng bà'.

Hai chữ Đức Trinh Nữ thưa cùng sứ thần 'xin vâng' trở thành tin mừng cho toàn thể nhân loại. Tin mừng này được chính hai mẹ con bà Elizabeth nhận biết khi Đức Trinh Nữ viếng thăm gia đình. Cả hai vui mừng không xiết vì đây là tin mừng vĩnh cửu, tồn tại ngàn đời. Cuộc đời của Đức Trinh Nữ là dấu chỉ và là bằng chứng của 'tin mừng'

Thứ nhất, cuộc đời trần thế của Đức Trinh Nữ trở thành 'tin mừng' bởi ngài từ bỏ í riêng để í Chúa được thể hiện trong đời.

Thứ hai, Đức Trinh Nữ thưa 'xin vâng' cùng sứ thần để từ đó trở thành đấng có Đức Chúa Trời ở cùng. Có Đức Chúa ở cùng nên Đức Trinh Nữ trở thành đấng cưu mang 'Tin Mừng'. Là đấng cưu mang 'Tin Mừng', Đức Trinh Nữ cùng đồng hành với đời sống Tin Mừng của chính Đức Kitô.

Thứ ba, sau khi Đức Kitô sống lại từ cõi chết, cùng với nhóm các Tông Đồ, Đức Trinh Nữ trở thành chứng nhân sống động, đấng rao giảng Tin Mừng Phục Sinh cho nhân loại.

Xin cầu cho chúng con là kẻ có tội, bây giờ và trong giờ lâm tử. Amen.

 

Một nhóm ba người được biết đến dưới nhiều danh xưng như ba học giả, nhà thông thái, vua, chiêm tinh, tìm đến bái kiến, thờ lậy hài nhi Giêsu mới sinh, vua đất trời. Hài Nhi Giêsu sinh xuống trần không phải riêng cho một dân tộc nào mà chung toàn thể nhân loại. Ngài đến mang bình an vĩnh cửu cho tâm hồn thiện tâm như lời ca vang của ca đoàn thiên thần vang vọng trên không trung. Truyền thống cho biết các vị đó tên là Caspar, Melchior, và Balthasar. Các vị từ Đông Phương, khi đi mang theo nhũ hương, trầm hương, mộc dược, vàng ròng tìm đến bái kiến thờ lậy hài nhi Giêsu.

Các vị đi đúng đường khi lần theo ánh sáng từ trời cao chỉ dẫn; các vị lạc đường, sai lối khi lần theo ánh sáng trần gian. Ánh sáng từ trời cao soi sáng đây thể hiện qua ánh sao chỉ đường. Ánh sáng trên cao chiếu soi tâm hồn kẻ có lòng ngay, thành tâm, thiện chí, dấn thân tìm kiếm ánh sáng Giêsu vĩnh cửu. Loại ánh sáng mà sau này Đức Kitô nói rõ 'Ta là ánh sáng trần gian' ban cho môn đệ và người có lòng ngay. Ánh sáng đó sinh xuống trần gian, chỉ có thể tìm thấy qua con người hài nhi Giêsu Kitô, Cứu Thế. Trái với ánh sáng thiên quốc là ánh sáng trần gian. Ánh sáng Đức Kitô ban mang lại đức tin. Ánh sáng trần gian không thể mang lại đức tin. Loại ánh sáng chiếu ra từ cung điện vua Hêrôđê. Cung điện nhà vua được thắp sáng nhờ ánh đèn dầu, đèn cầy hay cây đuốc toả sáng. Loại ánh sáng vật thể này bao gồm cả kiến thức sách vở ghi chép lại, tri thức, hiểu biết đến từ suy đoán lí luận của khối óc, kinh nghiệm có được của người từng trải trong cuộc sống. Họ dùng ánh sáng trí thức để suy đoán, lí luận, lí giải rồi đưa ra câu giải đáp hợp lí. Ánh sáng trần gian thực dụng về những vấn đề nhìn thấy, sở mó, đụng chạm được, làm thí nghiệm được. Khi áp dụng vào niềm tin Kitô thì ánh sáng trần gian rất hạn hẹp, thường sai lầm.

Khi vua Hêrôđê nghe ba vị từ Phương Đông hỏi Đức Vua mới sinh ra tại đâu? Nhà vua nghe hỏi thì giật mình, kinh hãi, nghĩ là ngai vàng bị lung lay. Vua lấy lại bình tĩnh rồi triệu tập thượng tế, đạo sĩ dò hỏi thực, hư. Các vị đó đáp sách ghi chép Đức Vua mới sinh ra tại Belem, miền Giuđê. Tâm địa độc ác phát sinh, Hêrôđê nói dối thượng khách là khi các vị tìm gặp vua mới sinh, xin báo để trẫm cũng đến thờ lậy. Hêrôđê không thể lừa gạt được sứ thần Thiên Chúa. Sứ thần báo cho các vị đạo sĩ hãy về đường khác, đừng trở lại với Hêrôđê. Khi biết tin ba vị đạo sĩ không trở lại, Hêrôđê không hối hận, trái lại ra lệnh giết tất cả trẻ trai toàn xứ từ ba tuổi trở xuống. Điềy này thể hiện tâm địa sát nhân. Vua không chỉ gian trá, sảo ngôn mà còn tàn ác, miễn sao đạt được mục đích. Tim vua chai lì trước tiếng khóc than của trẻ em, và mẹ các em.

Hành động của Hêrôđê và của ba nhà đạo sĩ đưa ra hai lối sống đối nghịch nhau. Ba vị đạo sĩ Phương Đông chân thành, dấn thân tìm kiếm hài nhi vua Giêsu mới sinh. Lòng thành của họ vượt trên lạnh giá, gió rét. Dấn thân ra đi, không sợ đường xa, khó nhọc, vất vả, nguy hiểm, thành tâm tìm kiếm để bái kiến, thờ lậy. Ngoài ra các đạo sĩ còn khiêm nhường, mang theo quà tặng làm lễ vật; phủ phục trước hang đá Belem khẩn nguyện. Nghịch lại là cách của Hêrôđê, ngồi trong lâu đài, tiệc tùng no say, đàn ca, xướng hát, có con ăn, đầy tớ đứng hầu nhưng lòng bất an, tâm lo lắng vì sợ ngày nào đó quyền chức vuột khỏi tầm tay, vinh quang mờ nhạt, lụi tàn.

Mừng đại lễ Giáng Sinh cần thanh tẩy tâm hồn, quyết tâm thay tâm đổi tâm tính, trở về làm hoà cùng vua đất trời. Thiếu hoán cải và niềm tin là mừng lễ hình thức. Chú trọng nhiều đến bên ngoài, trang trí, tiệc tùng là cách của Hêrôđê. Ông khoác hoàng bào, vàng lấp lánh, sán lạn, ngoài vỏ thì như thế; tâm hồn thì xạm đen như đồng thau lâu ngày không chùi bị oxy hoá làm cho ra tối tăm. Hoàng bào không mang lại bình an, niềm vui thực. Ba đạo sĩ Đông Phương vất vả nhưng sống an bình. Chỉ những tâm hồn khiêm nhu, hoán cải mới thực sự cảm nhận ơn lành hài nhi Giêsu mang đến cho nhân loại.

 

Kathleen N. Hattrup, trong bản tin của Aleteia ngày 29/12/2025, nêu câu hỏi: Khi chúng ta kết thúc Năm Thánh Thường lệ 2025, tất cả chúng ta đều đang mong chờ... điều gì? Điều gì sẽ đến tiếp theo?

Việc kết thúc Năm Thánh 2025, với chủ đề tập trung vào hy vọng (Những Người Hành Hương của Hy Vọng) đến nỗi nó được gọi là Năm của Hy Vọng, khiến hầu hết chúng ta đều tự hỏi: Điều gì sẽ đến tiếp theo?

Đã có một câu trả lời rõ ràng cho câu hỏi đó. Lễ kỷ niệm 2000 năm Sự Chết và Sự Phục sinh của Chúa Giê-su sắp đến: vào năm 2033.

(Theo truyền thống, Chúa Kitô được cho là đã chết ở tuổi 33, vì vậy nếu chúng ta coi các năm dương lịch bắt đầu từ khi Người sinh ra với sự chuyển đổi từ Công nguyên sang Trước Công nguyên, thì năm 2033 sẽ là lễ kỷ niệm 2000 năm. Lịch đã được cập nhật kể từ đó, nhưng lễ kỷ niệm vẫn sẽ được cử hành vào năm đó.)

Năm 2033 sẽ là một năm thánh tập trung vào một ngày kỷ niệm, giống như năm 1983 dưới thời Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, khi chúng ta kỷ niệm 1950 năm.

Chúng ta sẽ nói thêm về năm 2033 một chút nữa.

Các năm thánh thường lệ

Một năm thánh được gọi là "thường lệ" khi nó rơi vào một khoảng thời gian nhất định, hiện nay là cứ 25 năm một lần.

Một năm thánh được gọi là "đặc biệt" khi nó được công bố cho một sự kiện nổi bật nào đó. Chúng ta sẽ đề cập đến một số sự kiện đó sớm thôi.

(Ngoài ra còn có các năm thánh gắn liền với các thành phố, và các năm thánh đặc biệt của địa phương, thường dành cho các vị thánh.)

Đã có 26 năm thánh "thường lệ" kể từ khi Giáo hội bắt đầu cử hành chúng thường xuyên hơn vào năm 1300, dưới thời Đức Giáo Hoàng Boniface VIII. Mỗi thế kỷ có bốn năm thánh thường lệ.

(Thực ra, các năm thánh có từ thời Kinh Thánh, nhưng đối với Giáo hội, chúng bắt đầu trở thành các sự kiện thường xuyên vào năm 1300.)

Năm thánh thường lệ năm 2000 là một sự kiện đặc biệt quan trọng. Đó là Năm Thánh đầu tiên đánh dấu bước ngoặt của một thiên niên kỷ, và bước ngoặt của thiên niên kỷ rõ ràng cũng được thế giới thế tục quan tâm rất nhiều.

Các năm thánh (holy years) không phải là Năm thánh (Jubilees)

Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã dẫn dắt Giáo hội chuẩn bị và cử hành Năm Thánh Lớn 2000, và để làm được điều đó, ngài đã chỉ định các chủ đề cho những năm dẫn đến năm đó. Chọn con số ba, con số yêu thích của người Công Giáo, ngài đã chọn ba năm trước Đại lễ để tập trung vào Ba Ngôi Thiên Chúa (Chúa Cha, Chúa Con, Chúa Thánh Thần) và ba đức tính đối thần (đức tin, đức cậy, đức mến).

Ba năm chuẩn bị đó (1997, 1998, 1999) không phải là năm thánh (jubilee), nhưng vì Đức Giáo Hoàng đã cho các tín hữu một trọng tâm với các chủ đề, nên chúng là những năm thánh (holy) đặc biệt.

Các năm thánh dành riêng cho một chủ đề đặc biệt rất phổ biến; nhiều người trong chúng ta nhớ đến một vài năm như vậy.

Năm 1987, Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã tuyên bố một năm kính Đức Mẹ.

Và năm 1994, năm mà ngài viết Tertio Millennio Adveniente, về việc chuẩn bị cho Năm 2000, được cử hành như một Năm của Gia đình.

Các năm thánh thường được gắn liền với các ngày kỷ niệm.

Ví dụ:

Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI đã tuyên bố một năm dành riêng cho Thánh Phaolô, bắt đầu vào ngày 28 tháng 6 năm 2008, đêm trước lễ các Thánh Phêrô và Phaolô, và tiếp tục cho đến ngày lễ đó vào năm sau. Năm thánh đó đánh dấu kỷ niệm 2000 năm ngày sinh của vị tông đồ và cho Giáo hội cơ hội tập trung vào nhiều bức thư của Thánh Phaolô trong Kinh Thánh.

Năm Thánh Phaolô nhường chỗ cho Năm Linh mục (tháng 6 năm 2009 đến tháng 6 năm 2010), đánh dấu kỷ niệm 150 năm ngày mất của Thánh Gioan Vianney, bổn mạng của các linh mục.

Và 10 năm sau khi ban hành Sách Giáo lý của Giáo Hội Công Giáo, trùng với thời điểm 40 năm sau khi kết thúc Công đồng Vatican II, Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI đã chỉ định một Năm Đức tin. Năm này được tổ chức từ tháng 10 năm 2012 đến tháng 11 năm 2013, và cho các tín hữu Công Giáo cơ hội tìm hiểu sâu hơn về những gì chúng ta tin.

Một số năm đặc biệt đã được gắn liền với các thượng hội đồng giám mục về cùng chủ đề. Đức Bênêđictô lưu ý rằng Thượng Hội đồng về Thánh Thể được chuẩn bị với "Năm Thánh Thể mà Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, với tầm nhìn xa trông rộng, muốn toàn thể Giáo hội cử hành. Năm đó, bắt đầu với Đại hội Thánh Thể Quốc tế tại Guadalajara vào tháng 10 năm 2004, kết thúc vào ngày 23 tháng 10 năm 2005, khi Đại hội Thượng Hội đồng lần thứ XI kết thúc, với việc phong thánh cho năm vị thánh đặc biệt nổi bật về lòng sùng kính Thánh Thể."

Năm 2020, Đức Giáo Hoàng Phanxicô tuyên bố Năm Lời Chúa, trùng với kỷ niệm 1600 năm ngày mất của Thánh Giêrônimô - Thánh Giêrômô nổi tiếng nhất vì đã dịch Kinh Thánh. Năm đó đã để lại dấu ấn trong phụng vụ của Giáo hội bởi vì trong quá trình chuẩn bị cho năm đó, vào ngày lễ Thánh Giêrômô (30 tháng 9), Đức Phanxicô đã thiết lập Chúa nhật Lời Chúa. Chúa nhật này được cử hành vào Chúa nhật thứ ba của tháng Giêng, nghĩa là sau mùa Giáng sinh và lễ Chúa Giêsu chịu phép rửa. Vào cuối năm đó, chúng ta bước vào Năm Thánh Giuse, từ ngày 8 tháng 12 năm 2020 đến ngày 8 tháng 12 năm 2021, để kỷ niệm 150 năm ngày Thánh Giuse được phong làm Bổn mạng của Giáo hội Hoàn vũ.

Đôi khi một năm thánh được đặc trưng bởi những lễ kỷ niệm nhỏ hơn hoặc cụ thể hơn. Ví dụ, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã tuyên bố Năm Gia đình Amoris Laetitia: Năm này bắt đầu vào ngày 19 tháng 3 năm 2021, nhân kỷ niệm 5 năm ngày công bố tông huấn Amoris Laetitia; và kết thúc vào ngày 26 tháng 6 năm 2022, trong Cuộc gặp gỡ Gia đình lần thứ X tại Rome.

Các năm thánh đặc biệt

Phong tục triệu tập các năm thánh "đặc biệt" bắt đầu từ thế kỷ 16 và chúng có thể kéo dài từ vài ngày đến một năm.

Trong những năm 1900, có hai năm thánh đặc biệt liên quan đến năm thánh đặc biệt sắp tới vào năm 2033:

Năm 1933 do Đức Giáo Hoàng Piô XI tuyên bố để kỷ niệm 1900 năm Sự chết và Sự Phục sinh của Chúa Kitô và năm 1983 do Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II tuyên bố để kỷ niệm 1950 năm.

Nhưng cũng có thể có những năm thánh đặc biệt khác.

Ví dụ:

Đức Giáo Hoàng Leo XIII đã tuyên bố một năm thánh đặc biệt cho năm 1886, dưới sự bảo trợ của Đức Mẹ Mân Côi. Trong thông điệp tuyên bố về điều này, ngài đã viết về sự cần thiết để mọi người sống đời sống Kitô hữu trong đời sống công cộng, để tạo ra những quốc gia phù hợp với ý muốn của Thiên Chúa, và ngài đề xuất các ân sủng của năm thánh cho những người "suy nghĩ và hành động như những người Kitô hữu, cả trong đời sống riêng tư lẫn nơi công cộng."

Đức Giáo Hoàng Phaolô VI đã tuyên bố một năm thánh đặc biệt để thúc đẩy việc thực thi Công đồng Vatican II khi nó sắp kết thúc. Ngài đã tuyên bố năm thánh này từ tháng 12 năm 1965 đến Lễ Ngũ Tuần năm 1966, và ơn toàn xá của năm thánh được liên kết với việc nghiên cứu các văn kiện của Công đồng Vatican II.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã ban cho chúng ta Năm Thánh Lòng Thương Xót Đặc Biệt: được tổ chức từ ngày 8 tháng 12 năm 2015, Lễ trọng kính Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội, đến ngày 20 tháng 11 năm 2016, Chúa nhật cuối cùng của năm phụng vụ và Lễ Chúa Kitô Vua. Đức Giáo Hoàng Phanxicô đặc biệt quan tâm đến lòng thương xót như một thuộc tính của Thiên Chúa, nói rằng "danh xưng của Thiên Chúa là lòng thương xót."

Vậy còn về Đức Giáo Hoàng Leo thì sao?

Chúng ta biết rằng Đức Giáo Hoàng Leo đang hướng tới năm 2033. Trong chuyến tông du đầu tiên đến Thổ Nhĩ Kỳ, với trọng tâm là sự hiệp nhất Kitô giáo, ngài đã gợi ý rằng năm thánh 2033 có thể là thời điểm cho sự kiện đại kết lớn tiếp theo. Ngài đề xuất rằng lễ kỷ niệm 1700 năm Công đồng Đại kết đầu tiên đã quy tụ các nhà lãnh đạo Kitô giáo tại Nixêa, và lễ kỷ niệm 2000 năm Phục sinh có thể quy tụ họ tại Giêrusalem.

Tuy nhiên, khi chúng ta xem xét các chuyến tông du có thể có vì các năm hồng ân hoặc năm thánh, một sự kiện kỷ niệm lớn khác hiện lên trong tâm trí, và là một kỷ niệm có lẽ sẽ thu hút vị Giáo hoàng người Mỹ gốc Peru của chúng ta: lễ kỷ niệm 500 năm Đức Mẹ hiện ra ở Mexico, năm 1531. Đức Mẹ Guadalupe là nữ hoàng của châu Mỹ, cả Bắc và Nam, và một năm thánh dành riêng cho Mẹ chắc chắn sẽ là cách để Giáo hoàng kết hợp hai quê hương của mình. Một năm kính Đức Mẹ Thánh Mẫu vào năm 2031 có thể là một lựa chọn tuyệt vời và là sự chuẩn bị xuất sắc cho năm 2033.

Tuy nhiên, năm 2026 cũng là một năm kỷ niệm đáng lưu ý:

Kể từ mùa hè năm ngoái, Đức Giáo Hoàng Leo XIV được cho là đã bắt đầu soạn thảo thông điệp đầu tiên của ngài. Thông điệp này được cho là sẽ tiếp nối Rerum Novarum (1891), thông điệp của vị tiền nhiệm cùng tên, Leo XIII (1878-1903), đã đặt nền móng cho học thuyết xã hội của Giáo hội. Nếu được công bố vào năm 2026, thông điệp đầu tiên của Đức Giáo Hoàng Leo XIV sẽ đánh dấu kỷ niệm 135 năm của Rerum Novarum.

Trong cuộc phỏng vấn với Aleteia vào tháng 11, Đức Hồng Y Victor Manuel Fernandez, Bộ trưởng Bộ Giáo lý Đức tin, đã tuyên bố rằng thông điệp đầu tiên của Đức Giáo Hoàng sẽ không chỉ đề cập đến trí tuệ nhân tạo, một chủ đề đặc biệt được Đức Leo XIV quan tâm, "mà còn đề cập đến tình hình chung của xã hội." Ngài cho biết ngài hy vọng tài liệu này sẽ được công bố "sớm." Một tựa đề đã bị rò rỉ ra truyền thông Ý – Magnifica humanitas – "Nhân loại Tuyệt vời".

Liệu có thể có một Năm Thánh Nhân học Kitô giáo hay thậm chí là một Năm Thánh của Con người? Có lẽ.

Một suy nghĩ cuối cùng – bởi vì các đề xuất và giả định có thể là vô tận!

Chúng ta đã xác nhận đầy đủ rằng Đức Giáo Hoàng Leo không chỉ là một vị giáo hoàng theo tinh thần Thánh Augustinô, mà còn là một người con tinh thần vô cùng tận tụy của Thánh Augustinô. Ngài trích dẫn cha tinh thần của mình trong hầu hết mọi bài phát biểu.

Thánh Augustinô qua đời năm 430, có nghĩa là năm 2030 là một kỷ niệm tốt lành cho một năm thánh!

Các lựa chọn khác theo tinh thần Thánh Augustinô: sự hoán cải của ngài vào năm 386 hoặc sự thụ phong linh mục của ngài vào năm 391.

Chỉ có Chúa mới biết những năm thánh nào đang chờ đợi… nhưng bất kể điều gì xảy ra, chúng ta vẫn tiếp tục là những người hành hương của Hy vọng!

 

Cyprien Viet, trong bản tin của Aleteia ngày 29/12/2025, cho hay: Đức Leo thường gặp gỡ các nhà lãnh đạo tôn giáo và chính trị, nhưng các ca sĩ nhạc pop, vận động viên và những ngôi sao điện ảnh cũng đã gặp gỡ ngài trong năm qua.

"Tôi là người hâm mộ cô từ lễ hội San Remo! Và thư ký của tôi là người hâm mộ cô nhiều nhất, nếu không phải trên thế giới thì ít nhất cũng ở Mỹ Latinh!" Nhận được những lời khen ngợi tự phát như vậy từ một vị Giáo hoàng không phải là chuyện nhỏ... Trong một buổi tiếp kiến riêng vào ngày 12 tháng 11, ca sĩ người Ý Laura Pausini đã không giấu được sự ngạc nhiên và xúc động trước sự nhiệt tình bất ngờ của Đức Giáo Hoàng Leo XIV, người dường như đã là người hâm mộ của nữ nghệ sĩ nổi tiếng này kể từ màn trình diễn của cô tại lễ hội San Remo năm 1993.

Nổi tiếng ở châu Âu, nữ ca sĩ này cũng là một ngôi sao lớn ở Mỹ Latinh, đặc biệt là ở Peru. Cô nhắc nhở Đức Giáo Hoàng người Peru gốc Mỹ rằng buổi hòa nhạc đầu tiên của cô ở Lima là vào năm 2000.

Laura Pausini đã đến để trình bày với Đức Giáo Hoàng bài hát “Fratello sole e sorella luna” (“Anh Mặt Trời và Chị Mặt Trăng”), lấy cảm hứng từ Bài ca về muôn loài của Thánh Phanxicô Assisi. Cô nói rằng cô cảm thấy “vô cùng may mắn” khi được trải nghiệm cuộc gặp gỡ ấm áp và gần gũi như gia đình với Đức Giáo Hoàng, người đã đảm bảo rằng thư ký của ngài có thể chụp ảnh cùng cô.

Việc lan truyền trên mạng xã hội một bức ảnh cũ của Cha Edgard Rymaycuna Inga mặc áo phông có hình ảnh ngôi sao người Ý trong một trong những buổi hòa nhạc của cô ở Peru đã giúp nâng cao nhận thức của công chúng về vị linh mục điềm đạm và kín đáo này, sinh năm 1989, người gần đây đã được phong lên chức danh “Monsignor”.

Các buổi hòa nhạc tại Vatican

Cũng liên quan đến âm nhạc, Đức Giáo Hoàng đã nhiệt tình tham dự Buổi hòa nhạc với người nghèo được tổ chức tại Hội trường Paul VI ở Vatican vào ngày 6 tháng 12. Tại đó, ngài được nhìn thấy nhún nhảy theo điệu nhạc và hát theo giai điệu của ca sĩ người Canada Michael Bublé.

Với phong cách hoàn toàn khác, ngài cũng tham dự một buổi hòa nhạc do nhạc trưởng người Ý Riccardo Muti chỉ huy, người đoạt giải thưởng Ratzinger năm 2025, và ngài đã đích thân trao giải cho ông.

Tuy nhiên, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã không đích thân tham dự buổi biểu diễn hoành tráng được tổ chức vào tháng 9 năm ngoái tại Quảng trường Thánh Phêrô với chủ đề “Ân sủng cho thế giới”. Buổi biểu diễn có sự góp mặt của máy bay không người lái, hiệu ứng đặc biệt và các ngôi sao quốc tế, bao gồm Andrea Bocelli, Pharrell Williams, John Legend, Jennifer Hudson và nữ ca sĩ quyến rũ người Colombia Karol G.

Buổi hòa nhạc này, được tài trợ và phát sóng bởi Disney+, đã gây ra một số tranh cãi về nguy cơ Vatican mất đi tính chất thánh thiêng của mình. Trên thực tế, việc Giáo hoàng vắng mặt có thể được hiểu là cách ngài giữ khoảng cách với sự kiện này, vốn trùng hợp diễn ra vào đêm trước sinh nhật lần thứ 70 của ngài nhưng đã được lên kế hoạch trong thời kỳ trị vì của Đức Giáo Hoàng Phanxicô.

Mặt khác, buổi tiếp kiến của Đức Giáo Hoàng với giới điện ảnh vào ngày 15 tháng 11 đã cho phép ngài gặp gỡ nhiều nhân vật quốc tế, như các nữ diễn viên Monica Bellucci và Cate Blanchett, và các đạo diễn Spike Lee và George Miller.

Về phần mình, nam diễn viên người Ý Roberto Benigni, người có bộ phim Life is Beautiful (Cuộc sống tươi đẹp) được Đức Giáo Hoàng Leo XIV nhắc đến như một trong những bộ phim yêu thích của ngài, đã có thể trình chiếu chương trình về Thánh Phêrô, Pietro - Un uomo nel vento (“Phêrô, người đàn ông trong gió”), trực tiếp cho Đức Giáo Hoàng, và hai người đã cùng xem.

Các nhân vật nổi tiếng quốc tế khác, như nữ diễn viên người Mỹ Zoe Saldana và người mẫu người Anh Naomi Campbell, cũng đã chào đón Đức Giáo Hoàng trong các buổi tiếp kiến chung.

Một vị Giáo hoàng yêu thích thể thao và các vận động viên

Tình yêu thể thao của Đức Giáo Hoàng được biết đến rộng rãi và ghi nhận. Đức Giáo Hoàng Leo đặc biệt nồng ấm và vui mừng khi chào đón các tay đua xe đạp Giro d'Italia đi ngang qua Vatican vào ngày 1 tháng 6. Trong số đó, tay đua người Colombia Nairo Quintana đã tự nhiên dừng lại để xin lời chúc phúc của ngài. Đức Giáo Hoàng cũng tiếp đón các cầu thủ Napoli sau chiến thắng của họ tại giải vô địch Ý.

Nhưng niềm đam mê thực sự của ngài là bóng chày và trên hết là quần vợt, môn thể thao mà ngài đã chơi thường xuyên trở lại vào mùa thu này, hầu như mỗi thứ Ba tại Castel Gandolfo. Trong cuộc gặp gỡ đầu tiên với báo chí quốc tế vào ngày 12 tháng 5, một nhà báo đã đề nghị ngài tham gia một trận đấu quần vợt từ thiện với Andre Agassi.

“Ý kiến hay đấy, miễn là anh đừng mang theo Sinner,” Đức Giáo Hoàng hài hước đáp lại. Lời bình luận của ngài là một cách chơi chữ ám chỉ ngôi sao quần vợt Jannik Sinner và từ tiếng Anh “sinner” (kẻ tội lỗi).

Hai ngày sau, Jannik Sinner thật sự trở thành một trong những nhân vật đầu tiên được vị giáo hoàng mới tiếp kiến riêng.

Vui mừng khi được tay vợt số một thế giới tặng một cây vợt, Đức Giáo Hoàng thích thú với lời đề nghị chơi vài điểm: “Ở Wimbledon, họ sẽ cho tôi chơi!” Ngài đáp lại, ám chỉ bộ trang phục màu trắng của mình, trước khi khôn ngoan thay đổi ý định khi nhìn thấy đồ đạc trong căn phòng nơi cuộc gặp gỡ đang diễn ra.

“Chúng ta sẽ làm hỏng thứ gì đó ở đây! Tốt hơn hết là đừng làm vậy,” ngài nói.

Một dấu hiệu cho thấy Đức Leo XIV là một người hâm mộ nhiệt thành, chắc chắn rồi, nhưng không đến mức làm xáo trộn sự yên bình của lãnh thổ nhỏ bé dưới sự cai quản của ngài.

 

Một thế kỷ sau khi phong trào đại kết hiện đại bắt đầu, những sự kiện gần đây trong Cộng đồng Anh giáo thuộc Giáo hội Chính thống và các Giáo hội Chính thống đã làm đình trệ tiến trình khả hữu.

Cha Raymond J. de Souza, trên National Catholic Register ngày 30 tháng 12 năm 2025, bình luận như trên.

Theo ngài, phong trào đại kết hiện đại bắt đầu vào năm 1925. Năm 2025, trong khi những lời cầu nguyện cho sự hiệp nhất Kitô giáo vẫn tiếp tục, thì hiện nay người ta chỉ giả vờ nhiều hơn là có tiến bộ thực sự.

Các bài tổng kết cuối năm 2025 bao gồm những bức ảnh đầy xúc động về Đức Giáo Hoàng Leo XIV và Vua Charles III, người đứng đầu tối cao của Giáo hội Anh, cùng nhau cầu nguyện trong Nhà nguyện Sistine. Cũng có hình ảnh Đức Thánh Cha với Thượng phụ Đại kết Bartholomew I của Constantinople tại Ni-xê-a. Tuy nhiên, những hình ảnh này không phản ảnh thực tại - Cộng đồng Anh giáo hoàn cầu trên thực tế đã không còn tồn tại vào năm 2025, và chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ của Đức Leo chỉ làm nổi bật tình trạng mong manh của Tòa Thượng phụ Đại kết, người đứng đầu trên danh nghĩa của Chính thống giáo.

Năm 1925 tại Stockholm, Thụy Điển, một hội nghị do Tổng giám mục Luther Nathan Söderblom của Uppsala triệu tập đã quy tụ khoảng 600 nhà lãnh đạo Chính thống giáo, Anh giáo và Tin Lành. Trong thông điệp nhân kỷ niệm 100 năm cuộc họp đó vào mùa hè này, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã gọi Söderblom là “người tiên phong của phong trào đại kết sơ khai”. Mặc dù các đại diện Công Giáo không tham gia Đại hội đồng Stockholm năm 1925, nhưng sự kiện này được coi là khởi đầu của phong trào đại kết hiện đại bởi sự đa dạng về đại diện tham gia. Và tại Công đồng Vatican II, như Đức Giáo Hoàng Leo đã lưu ý, “Giáo Hội Công Giáo đã hết lòng đón nhận con đường đại kết”.

Tin tức đại kết quan trọng nhất năm 2025 là sự kết thúc của Cộng đồng Anh giáo. Sarah Mullaly được bổ nhiệm làm tổng giám mục mới của Canterbury — người phụ nữ đầu tiên giữ chức vụ này. GAFCON, một hiệp hội các vị đứng đầu Anh giáo mà các giáo hội quốc gia của họ bao gồm phần lớn tín đồ Anh giáo trên toàn thế giới, đã bác bỏ việc bổ nhiệm một nữ tổng giám mục, tuyên bố rằng “việc bổ nhiệm bà sẽ khiến Tổng giám mục Canterbury không thể đóng vai trò là trung tâm của sự thống nhất trong Cộng đồng”.

Hơn nữa, theo quan điểm của GAFCON, “những giáo lý phi Kinh thánh và xét lại về hôn nhân và đạo đức tình dục” của Tổng giám mục đắc cử Mullaly có nghĩa là “bà không thể lãnh đạo Cộng đồng Anh giáo”. Thật vậy, tổng giám mục Canterbury không còn được coi là người đứng đầu Cộng đồng Anh giáo nữa, với việc GAFCON tuyên bố thẳng thừng rằng “việc bổ nhiệm bà ấy làm rõ hơn bao giờ hết rằng Canterbury đã từ bỏ quyền lãnh đạo. Việc tái thiết Cộng đồng thân yêu của chúng ta giờ đây nằm trong tay GAFCON, và chúng tôi sẵn sàng đảm nhận vai trò lãnh đạo.”

Bất chấp những lời tốt đẹp trong chuyến thăm cấp nhà nước của Vua Charles tới Vatican, sự thống nhất giữa người Công Giáo và Cộng đồng Anh giáo sẽ không bao giờ xảy ra, vì Cộng đồng Anh giáo không còn tồn tại nữa. Thật vậy, những lời cầu nguyện chung trong Nhà nguyện Sistine — lần đầu tiên một vị Giáo hoàng cầu nguyện cùng với người điều hành tối cao của Giáo hội Anh — chỉ có thể thực hiện được vì bà Mullaly chưa được chính thức tấn phong làm tổng giám mục.

Trong thời gian vị trí tổng giám mục Canterbury bị bỏ trống, giáo sĩ cấp cao của Giáo hội Anh là Tổng giám mục Stephen Cottrell của York, người đã chủ trì cùng với Đức Giáo Hoàng Leo. Rất khó có khả năng Đức Giáo Hoàng Leo sẽ cùng chủ trì buổi lễ thờ phượng với một nữ tổng giám mục của Canterbury. Về phía Chính thống giáo, quan hệ với Rome không thể nồng ấm hơn dưới thời Đức Thượng phụ Bartholomew. Tuy nhiên, chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ của Đức Thánh Cha đã làm nổi bật sự suy giảm tầm quan trọng ngày càng tăng của vị Thượng phụ đại kết. Ngài không còn hiệp thông với Thượng phụ Chính thống giáo Moscow, lãnh thổ bao gồm 70% tổng số tín đồ Chính thống giáo. Tòa Thượng phụ Moscow không có đại diện tại Ni-xê-a.

Tình trạng thống nhất trong Giáo hội Chính thống giáo chưa bao giờ tồi tệ hơn thế. Thượng phụ Kirill không hiệp thông với Thượng phụ Bartholomew và các Thượng phụ khác, và đang tích cực ủng hộ cuộc chiến tranh xâm lược của Nga chống lại Ukraine, trong đó các nạn nhân cũng là thành viên trong giáo đoàn của ông. Kirill bị cấm đi đến nhiều quốc gia do sự ủng hộ của ông đối với cuộc chiến chống lại Ukraine.

Mặc dù không có những khác biệt về giáo lý giữa Công Giáo và Chính thống giáo như giữa Công Giáo và Anh giáo, và mặc dù Công Giáo công nhận các bí tích của Chính thống giáo là hợp lệ, nhưng sự tham nhũng sâu sắc và sự yếu kém của giới lãnh đạo Chính thống giáo, cùng với chủ nghĩa dân tộc đang trỗi dậy, khiến cho sự thống nhất không còn là một dự án khả thi cho đến khi thế hệ Thượng phụ Chính thống giáo hiện tại qua đời. Tại Thổ Nhĩ Kỳ, rõ ràng tương lai của Tòa Thượng phụ Đại kết rất mong manh. Đức Bartholomew 85 tuổi và đã giữ chức Thượng phụ ở Constantinople gần 35 năm.

Trong những năm gần đây, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã có lập trường Hồi giáo quyết liệt hơn, được thể hitu7o75ng trưng rõ nhất vào năm 2020 bằng việc chuyển đổi Hagia Sophia - một trong những nhà thờ lịch sử nhất của Kitô giáo - thành đền thờ Hồi giáo sau khi đổi nó thành một viện bảo tàng...

Khi Bartholomew qua đời, có thể chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng theo chủ nghĩa Hồi giáo sẽ tìm cách hạn chế chức vụ của người kế nhiệm ngài. Trong bất kỳ trường hợp nào, Constantinople, với chỉ vài chục nghìn tín đồ Kitô giáo ở chính Thổ Nhĩ Kỳ, không mang trọng lượng gắn liền với việc là người đứng đầu lịch sử của Chính thống giáo.

Quan hệ với Rome sẽ tiếp tục nồng ấm, nhưng ít liên quan hơn đến tiến trình hướng tới sự thống nhất với Chính thống giáo.

Sự suy giảm của sự thống nhất Kitô giáo đã có một hình ảnh mạnh mẽ từ năm 2025 — hay chính xác hơn, là sự thiếu vắng một hình ảnh.

Nhân dịp Đại lễ năm 2000, Thánh Gioan Phaolô II đã quyết định mở Cửa Thánh của Vương cung thánh đường Thánh Phaolô Ngoại thành cùng với tổng giám mục Canterbury và một giám mục Chính thống giáo đại diện cho TP Bartholomew.

Việc mở cửa bằng “sáu bàn tay” nổi tiếng được chọn cho Nhà thờ Thánh Phaolô vì đây là vương cung thánh đường của Giáo hoàng gắn liền nhất với phong trào đại kết; Đức Thánh Cha đến đó mỗi năm trong Tuần Cầu Nguyện cho Sự Hiệp Nhất Kitô giáo vào tháng Giêng.

Đối với Năm Thánh năm nay, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã quyết định không tự mình mở tất cả các Cửa Thánh, mà ủy quyền cho các Hồng Y của các vương cung thánh đường của Giáo hoàng khác ngoài Nhà thờ Thánh Phêrô. Không có đại diện cấp cao nào của phong trào đại kết tại Nhà thờ Thánh Phaolô. Không có sáu bàn tay, hay thậm chí bốn bàn tay — chỉ có Hồng Y tổng quản xứ của Nhà thờ Thánh Phaolô một mình.

Việc cầu nguyện cho sự hiệp nhất Kitô giáo chắc chắn nên tiếp tục vì đối với Chúa, mọi điều đều có thể. Nhưng về tiến trình khả thi, năm 2025 là năm mà sự hiệp nhất Kitô giáo đã chết.

 

Khuôn mặt ngày lễ mẹ Thiên Chúa.

Hằng năm ngày 01.01. năm mới dương lịch, Giáo hội mừng lễ đức mẹ Maria, mẹ Thiên Chúa, và đồng thời cầu nguyện cho hòa bình trên thế giới, như Giáo hội khuyến khích kêu mời.

Lễ mừng kính này có lịch sử từ thế kỷ 5. thời công đồng Ephesô năm 431. Đến thế kỷ 07. Lễ mừng thiên chức là mẹ của đức mẹ Maria được ấn định vào ngày 01. Tháng Giêng dương lịch.

Năm 1931 đức giáo hoàng Pio XI. đã thiết lập đại lễ mừng mẹ Thiên Chúa trong toàn thể Giáo hội, trước hết vào ngày 11.tháng Mười hằng năm.

Cuộc cải tổ phụng vụ năm 1970 lễ mừng này được ấn định lại mừng vào ngày 01. Tháng Giêng dương lịch hằng năm, tám ngày sau lễ mừng Chúa giáng sinh.

Ngày đầu năm mới 01. Tháng Giêng hằng năm, Phép lành của Thiên Chúa đóng vai trò trung tâm trong lễ nghi phụng vụ Giáo hội: “Xin Chúa chúc lành cho con, và gìn giữ con. Xin Chúa tỏ nhan thánh Chúa cho con, và thương xót con. Xin Chúa ghé mặt lại cùng con, và ban bằng yên cho con'" ( Sách Dân số 6,24-26). Ngày xưa thời cựu ước, lời chúc phúc lành của Thiên Chúa Giave được công bố ban cho toàn thể dân chúng, qua trung gian của thánh tiên tri Mose, Aaron cùng các vị Thầy cả tư tế dân Do Thái. Họ được Thiên Chúa tuyển chọn tin tưởng ủy thách cho phận vụ là những vị tư tế dâng tiến lễ tế lên Thiên Chúa Giave. Chúc phúc lành của Thiên Chúa qua Tư Tế nhân danh Thiên Chúa xuống trên dân chúng, nhắc nhở đến ánh sáng lan tỏa là hình ảnh năng động như dòng suối nước tuôn chảy xuống từ Thiên Chúa, và đồng thời cũng khơi lên hình ảnh sự hiện diện của Thiên Chúa trong đời sống con người.

Chính vì thế, theo gương tập tục tốt lành thánh đức đó, vào ngày đầu năm mới 01.Tháng Giêng, Giáo hội cũng muốn chúc lành của Thiên

Chúa, Đấng Tạo Hóa càn khôn, là chủ vũ trụ cùng nguồn sự sống, xuống trên đời sống con người, trên không gian và thời gian của công trình vũ trụ do Thiên Chúa sáng tạo nuôi dưỡng.

Đức mẹ Maria là người đầu tiên đã lãnh nhận chúc phúc lành của Thiên Chúa. Mẹ Maria đã được Thiên Chúa tuyển chọn làm mẹ sinh thành nuôi dưỡng Chúa Giêsu, Con Thiên Chúa xuống trần gian làm người. Như lời Thiên Thần Gabreil nói với Đức mẹ: Chị được chúc phúc giữa mọi người phụ nữ. ( Lc 1,42).

Maria được tuyển chọn làm mẹ con Thiên Chúa là một mầu nhiệm, mà hằng năm Giáo hội mừng kính cũng vào ngày đầu năm mới 01. Tháng Giêng, là món qùa tặng ân đức chúc phúc lành của Thiên Chúa. Cũng như vậy mầu nhiệm thiên chức làm mẹ sinh con nơi mỗi con người trần gian có tương quan gắn liền với chúc phúc lành của Thiên Chúa.

Hình ảnh tình mẫu tử diễn tả chúc phúc lành của Thiên Chúa trong tập tục sùng kính ngày mừng kính Đức Mẹ Maria, mẹ Thiên Chúa, là lời cầu xin ca ngợi trong kinh cầu đức mẹ: Đức mẹ yên ủi kẻ âu lo!, như bài thánh ca rất quen thuộc phổ thông nơi người giáo hữu Công Giáo Việt Nam xưa nay vẫn thường hát ca ngợi cầu xin ơn phù giúp: Lạy mẹ xin yên ủi chúng con luôn luôn, Mẹ từ bi xin phá những nỗi u buồn…

Bài hát bình dân phổ thông này ẩn chứa vừa là tâm tình lời than thở cầu nguyện xin Đức mẹ phù hộ bầu cử cùng Chúa ban cho mình, cho vũ trụ thế giới sự an ủi bình an, và cũng vừa nói lên tâm tình ca tụng Đức mẹ là mẹ Thiên Chúa ngày xưa nuôi dưỡng đồng hành với Chúa Giêsu cũng đã trải qua những lo âu khốn khó đau buồn.

Và tin rằng Đức Mẹ Maria, mẹ Thiên Chúa, người mẹ đức tin tinh thần của con người bây giờ trên thiên đàng bên ngai Thiên Chúa, thấu hiểu tâm tư hoàn cảnh con người dưới trần thế đang trong thung lũng đau khổ đầy nước mắt, phù hộ xin Thiên Chúa ban sự trợ giúp an ủi cho mình.

Rồi trong suốt dọc đời sống, ai cũng gặp nhiều hoàn cảnh đau buồn lo âu cách này cách khác, nhất là khi lâm bệnh, lúc sống trong hoàn cảnh đe dọa chiến ranh, lúc gặp khó khăn bối rối... đời sống chùng xuống, nên luôn cần niềm an ủi. Khi được an ủi, đời sống có ý nghĩa, tinh thần cùng thể xác có động lực thúc đẩy đứng dậy vươn lên tiếp tục sống làm việc tiếp tục chiến đấu.

Xưa nay, người tín hữu Chúa Giesu Kitô luôn hằng đến tòa Đức Mẹ thắp hoa nến, đọc kinh khấn khứa, xin Đức Mẹ phù hộ cho bản thân mình, cho gia đình, cho những ý nguyện trông mong chờ đợi, và nhất là những lo âu khốn khó vướng gặp trong đời sống. Đó là nếp sống tinh thần đạo đức biểu lộ tấm lòng tin tưởng sâu xa, và cần thiết cho tâm hồn có được sự an ủi xoa dịu, lên tinh thần.

Con người chúng ta luônlà “người hành khất!”( Martin Luther) dọc đường gío bụi trần gian. Với Chúc phúc lành của Thiên Chúa qua lời bầu cử của Đức Mẹ Maria, mẹ Thiên Chúa, chúng ta tiến bước đi vào ngưỡng cửa không gian, thời gian năm mới 2026 với lòng cậy trông.

Chúc mừng Năm Mới 2026.

Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long

 

1. Kế hoạch hòa bình đạt được 90% sự đồng thuận. Sau đó Putin gọi điện cho Tổng thống Trump. Giờ thì Tổng thống Trump “rất tức giận” với Ukraine.

Nga cáo buộc Ukraine đã tấn công dinh thự Valdai của Putin và đã chọn sẵn các mục tiêu để trả đũa. Những tuyên bố này được đưa ra ngay sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy thông báo rằng kế hoạch hòa bình 20 điểm giữa Mỹ và Ukraine đã “được đồng ý 90%”.

Tổng thống Ukraine Zelenskiy tuyên bố vào ngày 29 tháng 12 rằng Mạc Tư Khoa chỉ đang chuẩn bị cho các cuộc tấn công, có khả năng nhắm vào thủ đô và các tòa nhà chính phủ. Ông nói thêm rằng, với các cuộc tấn công vào Kyiv, Mạc Tư Khoa đang cố gắng làm suy yếu kết quả của những nỗ lực chung giữa Mỹ và Ukraine.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố rằng vụ tấn công được tường trình này cũng sẽ làm thay đổi lập trường của Nga trong các cuộc đàm phán hòa bình.

Theo báo The Guardian, Tổng thống Donald Trump đã xác nhận rằng Putin đã thông báo cho ông về vụ tấn công được tường trình đã xảy ra vào sáng sớm trong một cuộc điện thoại.

“Tôi không thích điều đó. Nó không tốt. Tôi mới nghe về chuyện này sáng nay… Tổng thống Putin đã kể với tôi… Ông ấy nói ông ấy bị tấn công, điều đó không tốt chút nào”, Tổng thống Trump nói.

Ông cũng nói thêm: “Việc xúc phạm người khác là một chuyện, vì lời lẽ của họ xúc phạm. Việc tấn công vào nhà riêng của họ lại là chuyện khác. Đây không phải là thời điểm thích hợp để làm bất cứ điều gì như thế… Tôi rất tức giận về chuyện này.”

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố rằng vào đêm 29 tháng 12, Ukraine được tường trình đã cố gắng tấn công dinh thự của Putin bằng 91 máy bay điều khiển từ xa. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Nga lại xác nhận những con số khác, theo Spravdi đưa tin.

Theo số liệu:

Từ 23:00 ngày 28 tháng 12 đến 07:00 ngày 29 tháng 12 — 18 máy bay điều khiển từ xa, gọi tắt là UAV hoạt động trên bầu trời tỉnh Novgorod;

Từ 7:00 đến 9:00 sáng — thêm 23 máy bay điều khiển từ xa nữa.

Tổng cộng có 41 máy bay điều khiển từ xa, chứ không phải 91 như ông Lavrov tuyên bố. Những con số này cũng được thống đốc tỉnh Novgorod xác nhận, và không hề đề cập đến “cuộc tấn công vào dinh thự”.

Nhà chức trách tại quận Valdai, nơi có dinh thự của Putin, cho biết không có trường hợp khẩn cấp nào. Trưởng quận Yuriy Stade đã tổ chức một buổi phát sóng công khai theo lịch trình trên mạng xã hội, mà không đề cập đến các cuộc tấn công hay mối đe dọa an ninh.

Tuyên bố của Lavrov về 91 máy bay điều khiển từ xa được tường trình đã tấn công dinh thự của Putin không được xác nhận bởi bất kỳ tuyên bố chính thức nào khác từ phía Nga, cũng như từ Bộ Quốc phòng, chính quyền khu vực hay các cơ quan địa phương.

[Europe Maidan: Peace plan 90% agreed. Then Putin called Trump. Now Trump is “very angry” at Ukraine]

2. Donald Trump đối mặt với làn sóng phản đối sau khi nói rằng Nga muốn Ukraine ‘thành công’.

Tổng thống Donald Trump đã gây ra làn sóng phản đối sau khi phát biểu rằng Nga “muốn thấy Ukraine thành công” sau cuộc điện đàm với Putin và cuộc gặp kéo dài với nhà lãnh đạo Ukraine Tổng thống Volodymyr Zelenskiy. Các nhà phê bình bày tỏ âu lo rằng nhà lãnh đạo Hoa Kỳ là một người quá ngây thơ đến mức có thể gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia.

Tổng thống Trump nói với các phóng viên trong một cuộc họp báo cùng với Tổng thống Zelenskiy ở Florida hôm Chúa Nhật rằng Nga “sẽ hỗ trợ” công cuộc tái thiết Ukraine sau chiến tranh khi một thỏa thuận hòa bình được ký kết.

“Nghe có vẻ hơi lạ,” Tổng thống Trump nói, đồng thời cho biết thêm Mạc Tư Khoa có thể cung cấp cho Ukraine năng lượng, điện “và những thứ khác với giá rất thấp.”

Nga đã liên tục tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa. Các cuộc tấn công trên không dữ dội của Nga vào cuối tuần qua, bao gồm cả bằng hỏa tiễn siêu thanh tiên tiến, đã tạm thời làm mất điện cho hàng chục ngàn người ở Ukraine.

Ukraine và các đồng minh đã nín thở theo dõi kể từ khi chính quyền Tổng thống Trump nhậm chức vào tháng Giêng và làm tan băng mối quan hệ lạnh nhạt với Mạc Tư Khoa. Nga gần như bị cô lập khỏi Âu Châu kể từ khi Điện Cẩm Linh phát động cuộc xâm lược toàn diện Ukraine vào đầu năm 2022.

Trong nhiều tháng qua, Kyiv và những người ủng hộ họ đã lo ngại rằng một thỏa thuận hòa bình do Mỹ làm trung gian có thể củng cố các điều khoản có lợi cho Nga và gây bất lợi cho Ukraine.

“Đây có thể là một trong những điều ngu ngốc nhất mà ông ấy từng nói và xứng đáng được ghi danh vào Đại sảnh Danh vọng,” Tom Nichols, một nhà báo của The Atlantic, nhận xét trên X.

“Tôi chỉ có thể tưởng tượng Tổng thống Zelenskiy đang nghĩ gì vào lúc đó,” Oleksiy Sorokin, một nhà báo của tờ báo Ukraine The Kyiv Independent, nói. Tổng thống Zelenskiy dường như nhướng mày và cười khi Tổng thống Trump đưa ra những nhận xét đó.

Cả Tổng thống Trump và Tổng thống Zelenskiy đều có những phát biểu tích cực sau cuộc hội đàm hôm Chúa Nhật tại Florida, nhưng Tổng thống Zelenskiy nói với các phóng viên rằng “một hoặc hai vấn đề rất gai góc” vẫn còn tồn tại.

Một trong những điểm mấu chốt là vấn đề kiểm soát lãnh thổ, vốn từ lâu đã gây trở ngại cho các cuộc đàm phán. Tổng thống Trump cho biết tương lai của khu vực Donbas phía đông Ukraine vẫn “chưa được giải quyết, nhưng đang tiến gần hơn rất nhiều”.

Nga tuyên bố đã sáp nhập hai khu vực phía đông Ukraine là Donetsk và Luhansk—gọi chung là Donbas—cũng như các khu vực phía nam Kherson và Zaporizhzhia của nước này. Mạc Tư Khoa đã chiếm bán đảo Crimea ở phía nam lục địa vào năm 2014.

Nga không muốn từ bỏ các yêu sách của mình đối với những khu vực này, trong khi Kyiv liên tục tuyên bố sẽ giành lại các vùng lãnh thổ và cho rằng việc từ bỏ đất đai sẽ trái với hiến pháp của họ.

Tổng thống Zelenskiy nói với các phóng viên hồi đầu tháng này rằng Kyiv có thể sẵn sàng rút quân khỏi một phần phía đông Ukraine mà họ vẫn kiểm soát và thiết lập một khu vực phi quân sự, nhưng chỉ khi Nga cũng rút quân khỏi các phần phía đông. Mạc Tư Khoa chưa cho biết họ sẵn sàng đáp ứng yêu cầu này. Một lựa chọn khác đang được xem xét là để các lực lượng quốc tế giám sát tình hình xung đột đóng băng dọc theo các chiến tuyến hiện tại.

Cố vấn Điện Cẩm Linh Yuriy Ushakov hôm Chúa Nhật cho biết việc nhanh chóng đưa ra quyết định về tương lai của Donbas sẽ nằm trong “lợi ích” của Ukraine do “tình hình đang diễn biến phức tạp trên chiến tuyến”.

Nga đã từng bước nhưng đều đặn giành được lãnh thổ ở miền đông Ukraine, mặc dù phải trả giá bằng thương vong cao và tổn thất trang thiết bị nặng nề. Nhưng các nhà phân tích cho rằng Điện Cẩm Linh sẽ mất nhiều năm để giành quyền kiểm soát lãnh thổ mà họ tuyên bố đã sáp nhập bằng vũ lực.

Nga kiểm soát phần lớn Luhansk và khoảng ba phần tư Donetsk.

Bộ Quốc phòng Mạc Tư Khoa hôm Chúa Nhật cho biết quân đội nước này đã chiếm được bốn thị trấn ở Donetsk và hai thị trấn ở Zaporizhzhia.

Hôm Chúa Nhật, Tổng thống Zelenskiy cho biết Mỹ và Ukraine đã đồng ý “90%” trong kế hoạch hòa bình 20 điểm do nhà lãnh đạo Ukraine công bố hồi đầu tuần. Các đề xuất này là phiên bản sửa đổi của một kế hoạch do Mỹ đề xuất.

Tổng thống Trump cho biết thỏa thuận về việc cung cấp các bảo đảm an ninh cho Ukraine đã “gần 95 phần trăm” hoàn tất, bác bỏ bình luận của Tổng thống Zelenskiy, người cho rằng các điều khoản nhằm bảo đảm Nga không tiến hành các cuộc tấn công mới vào Ukraine đã “được đồng ý 100 phần trăm”.

Theo thỏa thuận 20 điểm được công bố gần đây, Ukraine sẽ nhận được các bảo đảm an ninh “tương tự như Điều 5” từ Mỹ, NATO và các nước ký kết Âu Châu. Theo Điều 5 của NATO, một cuộc tấn công vào một quốc gia thành viên được coi là một cuộc tấn công vào tất cả các quốc gia thành viên.

Mạc Tư Khoa tuyên bố việc Ukraine gia nhập NATO là điều không thể chấp nhận được.

Ông Ushakov, cựu đại sứ Nga tại Mỹ, cho biết Tổng thống Trump đã chủ động gọi điện cho Putin trước thềm hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Zelenskiy. Ông Ushakov nói rằng các nhà lãnh đạo Mỹ và Nga đã trao đổi những lời chúc mừng “nồng nhiệt” nhân dịp lễ hội, tiếp theo là cuộc trò chuyện “thân thiện, tốt đẹp và mang tính chuyên môn”.

Tổng thống Trump nói ông đã nhận thấy “bằng chứng mới về cam kết của Nga đối với một giải pháp chính trị và ngoại giao”, ông Ushakov cho biết. Ukraine và các nước Âu Châu liên tục khẳng định Mạc Tư Khoa không nghiêm chỉnh trong việc ký kết một thỏa thuận hòa bình.

Tổng thống Zelenskiy cho biết các quan chức Ukraine và Mỹ sẽ gặp lại nhau trong vài ngày tới, và các quan chức Mỹ sẽ tiếp đón một phái đoàn Ukraine cùng các nhà lãnh đạo Âu Châu tại Washington vào tháng Giêng.

[Newsweek: Donald Trump Faces Backlash After Saying Russia Wants Ukraine To ‘Succeed’]

3. Các vụ nổ được tường trình đã xảy ra tại phi trường quân sự Khanskaya của Nga.

Theo các nguồn tin, những vụ nổ đã làm rung chuyển phi trường quân sự Khanskaya gần thành phố Maykop ở miền nam nước Nga khi hệ thống phòng không được kích hoạt vào sáng sớm ngày 29 tháng 12.

Theo trang tin độc lập Astra, người dân địa phương đã báo cáo về các vụ nổ trong thành phố và một vụ tấn công vào phi trường gần đó.

Maykop nằm cách Ukraine khoảng 290 km (180 dặm) và cách lãnh thổ do Ukraine kiểm soát ở tỉnh Zaporizhzhia khoảng 450 km (280 dặm).

Trong khi đó, còi báo động không kích được tường trình đã vang lên ở tỉnh Tula phía tây nước Nga do nguy cơ bị tấn công bằng hỏa tiễn đạn đạo, theo kênh Telegram ExileNova+ đưa tin.

Bộ Quốc phòng Nga sau đó tuyên bố đã bắn hạ 89 máy bay điều khiển từ xa của Ukraine vào cuối ngày 28 tháng 12 và đêm 29 tháng 12 trong bối cảnh các vụ nổ được báo cáo.

Các cáo buộc này chưa thể được xác minh độc lập, và quân đội Ukraine vẫn chưa đưa ra bình luận nào về vụ tấn công.

Kyiv thường xuyên tấn công các mục tiêu quân sự của Nga nhằm làm suy yếu sức mạnh chiến đấu của Mạc Tư Khoa trong cuộc xâm lược Ukraine.

Ngày 25 tháng 12, Không quân Ukraine đã tấn công nhà máy lọc dầu Novoshakhtinsk ở tỉnh Rostov của Nga bằng hỏa tiễn hành trình tầm xa Storm Shadow do Anh cung cấp, theo thông báo của Bộ Tổng tham mưu.

Thống đốc tỉnh Rostov, Yury Slyusar, đã xác nhận các vụ nổ ở Novoshakhtinsk nhưng không nêu rõ cơ sở nào bị ảnh hưởng.

Ngày 14 tháng 12, một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn của Ukraine vào thành phố Belgorod của Nga đã gây ra “thiệt hại nghiêm trọng” cho cơ sở hạ tầng địa phương, theo lời Thống đốc tỉnh Belgorod, Vyacheslav Gladkov.

“Do vụ oanh tạc, cơ sở hạ tầng kỹ thuật đã bị hư hại nghiêm trọng”, ông nói trên mạng xã hội. “Các dịch vụ khẩn cấp và vận hành đang nỗ lực khắc phục hậu quả.”

[Kyiv Independent: Explosions reportedly rock Russia's Khanskaya military airfield]

4. “Họ đang tìm cớ” — Tổng thống Zelenskiy phủ nhận vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào dinh thự của Putin.

Ngày 29 tháng 12, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy bác bỏ tuyên bố của Nga rằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã cố gắng tấn công một dinh thự nhà nước của Putin, gọi đó là “một lời nói dối khác”, đồng thời cảnh báo rằng Mạc Tư Khoa đang sử dụng cáo buộc này để biện minh cho các cuộc tấn công tiềm tàng, rất có thể nhắm vào Kyiv.

“ Với tuyên bố về vụ tấn công được tường trình nhằm vào một số nhà dân, họ đang chuẩn bị cho cuộc tấn công, rất có thể là vào thủ đô và các tòa nhà chính phủ”, Tổng thống Zelenskiy nói với truyền thông Ukraine vào ngày 29 tháng 12.

Tổng thống Zelenskiy cho biết tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán giữa Ukraine và Mỹ về khuôn khổ thỏa thuận hòa bình sửa đổi đang có tiến triển, và gọi thời điểm này là có chủ ý.

“Rõ ràng là hôm qua chúng tôi đã có cuộc gặp với Tổng thống Trump, và rõ ràng là khi không có bê bối nào đối với người Nga, khi có tiến triển, thì đó lại là thất bại đối với họ. Họ không muốn chấm dứt cuộc chiến này và chỉ có khả năng làm như vậy dưới áp lực. Vì vậy, họ đang tìm kiếm một cái cớ,” Tổng thống Zelenskiy nói thêm.

Trước đó vào ngày 29 tháng 12, hãng truyền thông độc lập Meduza của Nga đưa tin, trích dẫn các tuyên bố chính thức của Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov, rằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine được tường trình đã cố gắng tấn công dinh thự nhà nước của Putin bằng 91 máy bay điều khiển từ xa ở tỉnh Novgorod của Nga trong đêm.

Ông Lavrov cho biết Nga sẽ “xem xét lại lập trường đàm phán” nhưng sẽ không rút khỏi các cuộc đàm phán, cáo buộc Kyiv về điều mà ông gọi là “chủ nghĩa khủng bố nhà nước” và cảnh báo rằng các mục tiêu trả đũa đã được xác định.

Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha cho biết Ukraine chỉ tấn công các mục tiêu quân sự hợp pháp trên lãnh thổ Nga để đáp trả các cuộc tấn công của Nga, nhấn mạnh rằng Nga vẫn là bên gây hấn, trong khi Ukraine đang hành động tự vệ theo Điều 51 của Hiến chương Liên Hiệp Quốc.

“Chúng tôi kêu gọi thế giới lên án những tuyên bố khiêu khích của Nga nhằm phá hoại tiến trình hòa bình mang tính xây dựng. Ukraine vẫn cam kết tham gia các nỗ lực hòa bình do Hoa Kỳ dẫn đầu với sự tham gia của các đối tác Âu Châu”, Sybiha cho biết.

Giống như Tổng thống Zelenskiy, Sybiha cũng lưu ý rằng Nga đã tấn công một tòa nhà chính phủ Ukraine trong năm nay: Nội các Ukraine đã bị trúng hỏa tiễn Iskander của Nga vào đêm 7 tháng 9 tại Kyiv.

Những tuyên bố này được đưa ra khi Ukraine trình bày dự thảo thỏa thuận vào đầu ngày 29 tháng 12, trong đó nêu rõ các bảo đảm an ninh 15 năm của Mỹ như một phần của các cuộc đàm phán kế hoạch hòa bình đang diễn ra.

Tổng thống Zelenskiy cho biết các cuộc tham khảo ý kiến về các văn kiện vẫn đang diễn ra, và các phái đoàn Ukraine và Mỹ dự kiến sẽ gặp nhau vào tháng Giêng để hoàn thiện các điểm quan trọng.

Trong khi các cuộc đàm phán hòa bình đang diễn ra, Nga vẫn tiếp tục các cuộc tấn công hàng ngày vào thủ đô và các thành phố khác ở Ukraine. Trong vụ tấn công quy mô lớn mới nhất vào Kyiv ngày 27 tháng 12, ít nhất hai thường dân đã thiệt mạng và 32 người bị thương.

Vào ngày Giáng Sinh, 25 tháng 12, Nga đã tấn công một khu chợ ở Kherson và một tòa nhà dân cư ở Chernihiv, khiến ít nhất hai người thiệt mạng và 10 người khác bị thương.

[Europe Maidan: 'They are looking for a pretext' — Zelensky denies drone attack on Putin's residence]

5. Tổng thống Zelenskiy ca ngợi ‘những ý tưởng mới’ của Mỹ về hòa bình.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết các nhà đàm phán Ukraine và Mỹ đã đưa ra “những ý tưởng mới” về cách đạt được thỏa thuận hòa bình để chấm dứt cuộc chiến tranh toàn diện kéo dài gần bốn năm ở Đông Âu.

Trước khi trở về Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Trump đã cam kết sẽ chấm dứt chiến tranh Ukraine chỉ trong vòng 24 giờ. Gần một năm sau, tiến trình hướng tới một thỏa thuận diễn ra chậm chạp, bị cản trở bởi những lo ngại từ Kyiv và các đồng minh Âu Châu rằng một thỏa thuận trong tương lai do chính quyền Mỹ khó đoán làm trung gian có thể ưu tiên lợi ích của Nga. Ukraine liên tục cáo buộc Mạc Tư Khoa né tránh việc ký kết thỏa thuận trong khi vẫn tiếp tục tấn công nước này bằng các cuộc không kích dai dẳng và gây thương vong.

Hôm thứ Tư, Ukraine đã công bố bản đề xuất hòa bình sửa đổi gồm 20 điểm sau các vòng đàm phán mới với các quan chức Mỹ.

Tổng thống Zelenskiy cho biết trong bài phát biểu tối thứ Năm rằng các đại diện của Ukraine đã có cuộc nói chuyện kéo dài gần một giờ với đặc phái viên của Tổng thống Trump, Steve Witkoff, và con rể của tổng thống, Jared Kushner.

Lãnh đạo Ukraine cho biết hai bên đã có một “cuộc đối thoại thực sự tốt đẹp” tạo ra “những ý tưởng mới về thể thức, các cuộc gặp gỡ và, tất nhiên, thời điểm để tiến gần hơn đến một nền hòa bình thực sự”. Tổng thống Zelenskiy không nói rõ ông đang đề cập đến những “ý tưởng mới” nào.

Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết hôm thứ Sáu rằng phái đoàn Nga đã nói chuyện với các quan chức Mỹ sau khi Kirill Dmitriev, nhà lãnh đạo quỹ đầu tư quốc gia của nước này và nổi lên như một nhà đàm phán chủ chốt, đến thăm Miami để hội đàm.

Theo các nguồn tin được truyền thông nhà nước đưa tin, ông Dmitriev đã nói chuyện với Putin về các cuộc đàm phán ở Florida. Báo Kommersant của Nga đưa tin, trợ lý tổng thống Yuriy Ushakov đã nói chuyện với phía Mỹ sau chuyến đi của ông Dmitriev.

Ông Witkoff cho biết hồi đầu tuần này rằng Mỹ đã có “các cuộc gặp gỡ hiệu quả và mang tính xây dựng” với ông Dmitriev ngay sau khi đưa ra một tuyên bố tương tự về các cuộc đàm phán với Ukraine.

Trong một tuyên bố tiếp theo vào sáng sớm thứ Sáu, Tổng thống Zelenskiy cho biết Ukraine đã đồng ý gặp Tổng thống Trump “trong tương lai gần”.

Lãnh đạo Ukraine nói với các phóng viên hôm thứ Ba rằng ông có thể sẵn sàng rút quân Ukraine khỏi một số khu vực ở phía đông Donetsk vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Kyiv và thiết lập một khu vực phi quân sự, nếu Nga cũng rút quân khỏi các khu vực phía đông. Mạc Tư Khoa chưa cho biết họ sẵn sàng đáp ứng yêu cầu này.

Một phương án thứ hai được tổng thống Ukraine nêu ra với giới truyền thông có thể đóng băng cuộc xung đột dọc theo bốn khu vực lục địa mà Nga tuyên bố đã sáp nhập, và cuộc xung đột này sẽ được các lực lượng quốc tế giám sát.

Nga tuyên bố đã sáp nhập hai khu vực phía đông Ukraine là Donetsk và Luhansk—gọi chung là Donbas—cũng như các khu vực phía nam Kherson và Zaporizhzhia của nước này. Mạc Tư Khoa đã chiếm bán đảo Crimea ở phía nam đất liền vào năm 2014. Nga không muốn từ bỏ yêu sách của mình đối với năm khu vực này, trong khi Kyiv liên tục tuyên bố sẽ giành lại các vùng lãnh thổ và cho rằng việc từ bỏ đất đai sẽ trái với hiến pháp của họ.

Trong số 20 điểm của dự thảo văn kiện, được truyền thông Ukraine công bố, có cam kết về chủ quyền, việc gia nhập Liên minh Âu Châu và các cam kết về bảo đảm an ninh “tương tự Điều 5” từ Mỹ, NATO và các bên ký kết Âu Châu.

Thông tin này đã được công bố rộng rãi vào thứ Tư.

Đề xuất hòa bình 28 điểm do Mỹ đưa ra hồi tháng 11 đã ngay lập tức gây lo ngại ở Kyiv và các đồng minh của Ukraine, vì nó bị coi là thưởng cho Nga và gây tổn hại cho Ukraine. Mỹ buộc phải phủ nhận việc Mạc Tư Khoa đưa ra các điều khoản đề xuất này.

Hôm thứ Năm, quân đội Kyiv tuyên bố Ukraine đã tấn công một nhà máy lọc dầu lớn của Nga bằng hỏa tiễn Storm Shadow của Anh.

Lực lượng không quân Kyiv đã “tấn công thành công” nhà máy lọc dầu Novoshakhtinsk ở vùng Rostov của Nga, giáp biên giới phía đông Ukraine, quân đội Ukraine cho biết trong một tuyên bố.

[Newsweek: Zelensky Praises US ‘New Ideas’ For Peace]

6. Ukraine bác bỏ tuyên bố của Nga về việc chiếm giữ các thành phố tiền tuyến quan trọng trước cuộc gặp giữa Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Trump.

Ngày 27 tháng 12, Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine thông báo rằng tuyên bố của Nga về việc xâm lược các thành phố tiền tuyến Myrnohrad ở tỉnh Donetsk và Huliaipole ở tỉnh Zaporizhzhia là sai sự thật.

Trước đó cùng ngày, Putin được tường trình đã đến thăm một sở chỉ huy ở các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm của Ukraine, nơi ông được thông báo rằng Mạc Tư Khoa đã giành quyền kiểm soát Myrnohrad, Huliaipole và một số thị trấn khác.

Bộ Tổng tham mưu đã bác bỏ những tuyên bố của Điện Cẩm Linh, cho rằng đó là ví dụ về “vũ khí thông tin sai lệch” trước thềm cuộc đàm phán hòa bình giữa Ukraine và Mỹ vào ngày 28 tháng 12.

Quân đội Ukraine thừa nhận tình hình ở cả hai khu vực đều “khó khăn”, nhưng các hoạt động phòng thủ vẫn đang diễn ra tích cực. Bộ Tổng tham mưu cũng cho biết các báo cáo về việc Nga kiểm soát một nửa Kostiantynivka, thuộc tỉnh Donetsk, là “hoàn toàn bịa đặt”.

“Rõ ràng là những lời dối trá của Nga chủ yếu nhắm vào các đối tác nước ngoài và đã gia tăng đáng kể trong các cuộc đàm phán hòa bình”, quân đội Ukraine cho biết. “Tuy nhiên, thông tin sai lệch của Nga sẽ không ảnh hưởng đến lập trường và công tác ngoại giao tiếp theo của Ukraine.”

Theo thông tin từ truyền thông nhà nước Nga, chuyến thăm mặt trận của Putin diễn ra ngay trước thềm cuộc gặp ngày 28 tháng 12 giữa Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và Tổng thống Donald Trump, người đang nỗ lực làm trung gian hòa giải cho một thỏa thuận hòa bình giữa Kyiv và Mạc Tư Khoa.

Nhà lãnh đạo Nga đã tận dụng chuyến thăm này để nhắc lại các mục tiêu tối đa của Mạc Tư Khoa, bao gồm kiểm soát toàn bộ khu vực Donbas của Ukraine. Sau khi nghe “báo cáo” về những động thái được tường trình của Nga, Putin nói rằng Mạc Tư Khoa không còn quan tâm đến việc Ukraine rút quân khỏi các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm thông qua đàm phán, và cho biết Nga sẵn sàng đạt được tất cả các mục tiêu của mình bằng cuộc xâm lược toàn diện bằng vũ lực nếu Kyiv “không muốn giải quyết vấn đề một cách hòa bình”.

Chính quyền Nga có tiền lệ công khai tuyên bố những bước tiến trên chiến trường trước khi thực sự đạt được chúng. Kể từ tháng 11, Mạc Tư Khoa đã tuyên bố lực lượng của họ đã hoàn toàn xâm lược thành phố Kupiansk ở tỉnh Kharkiv, bất chấp bằng chứng ngược lại — bao gồm cả chuyến thăm thành phố của Tổng thống Zelenskiy vào tháng 12.

Thành phố Myrnohrad, nằm cách Pokrovsk khoảng 5 km về phía đông bắc, đã chứng kiến những trận giao tranh ác liệt trong những tuần gần đây, với việc quân đội Nga điều động thêm lực lượng dự bị nhằm bao vây hoàn toàn thành phố.

Huliaipole, từng là một trong những khu vực ổn định nhất của tiền tuyến, gần đây đang bị đe dọa bởi sự tiến công nhanh chóng của Nga vào phía đông tỉnh Zaporizhzhia.

[Europe Maidan: Ukraine denies Russia's claims of capturing key front-line cities ahead of Zelensky-Trump meeting]

7. Điện Cẩm Linh cho biết Tổng thống Trump và Putin đồng ý về vấn đề ngừng bắn.

Tổng thống Donald Trump cho biết ông đã đạt được “nhiều tiến bộ” trong việc chấm dứt cuộc chiến của Nga sau cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy tại Mar-a-Lago ở Florida hôm Chúa Nhật, mặc dù vấn đề Donbas - trở ngại lớn nhất đối với một thỏa thuận hòa bình - vẫn “chưa được giải quyết”.

Tổng thống Zelenskiy mô tả kế hoạch hòa bình là “đã đạt được 90% sự đồng thuận”, bao gồm cả các bảo đảm an ninh cho Ukraine. Ông đã đề nghị Tổng thống Trump xem xét các bảo đảm có thời hạn lên đến 50 năm.

Nhưng về vấn đề Donbas then chốt, Tổng thống Trump nói: “Vấn đề này chưa được giải quyết, nhưng đang tiến gần hơn đến việc giải quyết. Đó là một vấn đề rất khó khăn, nhưng tôi nghĩ nó sẽ được giải quyết.”

Tổng thống Zelenskiy nói rằng người dân Ukraine sẽ cần phải bỏ phiếu về kế hoạch này, thông qua quốc hội hoặc một cuộc trưng cầu dân ý toàn quốc: “Dĩ nhiên xã hội ta phải lựa chọn và phải bỏ phiếu vì đây là đất nước của họ... đây là đất nước của dân tộc chúng ta qua nhiều thế hệ.”

Tổng thống Trump sẽ tiếp đón Tổng thống Zelenskiy cùng các nhà lãnh đạo NATO và Âu Châu tại Mỹ vào tháng Giêng để hoàn thiện một số khía cạnh của kế hoạch.

Điện Cẩm Linh cho biết Tổng thống Trump đã đồng ý với Putin trong cuộc điện đàm rằng một thỏa thuận ngừng bắn như Ukraine mong muốn cuối cùng sẽ kéo dài chiến tranh.

Ông Putin “rất hào phóng trong quan điểm đối với Ukraine,” Tổng thống Trump nói, đồng thời cho biết thêm rằng “Nga sẽ giúp đỡ” trong công cuộc tái thiết: “Nga muốn thấy Ukraine thành công.”

[Newsweek: Russia-Ukraine Live: Kremlin Says Trump, Putin Agree on Ceasefire Problem]

8. Tổng thống Zelenskiy cho biết, các bảo đảm an ninh của Mỹ được thiết lập trong 15 năm, và Ukraine đang thúc đẩy việc gia hạn.

Trong một dự thảo văn kiện, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết các bảo đảm an ninh của Mỹ dành cho Ukraine được nêu rõ trong thời hạn 15 năm, với khả năng gia hạn, theo thông báo của ông với các nhà báo vào ngày 29 tháng 12.

Các bảo đảm an ninh là một trong những chủ đề được thảo luận trong cuộc gặp kéo dài hai giờ giữa Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Donald Trump tại dinh thự Mar-a-Lago ở Florida, nhưng cuộc gặp kết thúc mà không đạt được bước đột phá nào.

Tổng thống Zelenskiy mô tả các bảo đảm an ninh được thảo luận với Tổng thống Trump là “mạnh mẽ”, nhưng nói thêm rằng “hiện tại, chúng không phải là vĩnh viễn”.

Tổng thống Zelenskiy nói: “Tôi đã nói với (Tổng thống Trump) rằng cuộc chiến đã kéo dài gần 15 năm rồi, và chúng tôi thực sự muốn các cam kết được kéo dài hơn nữa”.

“Tôi nói với ông ấy rằng chúng tôi muốn xem xét các cam kết trong 30, 40, hoặc thậm chí 50 năm, và đó sẽ là một quyết định mang tính lịch sử của Tổng thống Trump. Tổng thống nói rằng ông ấy sẽ suy nghĩ về điều đó.”

Vài ngày trước cuộc gặp, Tổng thống Zelenskiy đã công bố bản dự thảo kế hoạch hòa bình sửa đổi nhằm chấm dứt cuộc chiến toàn diện của Nga. Kế hoạch ban đầu gồm 28 điểm, vốn thực chất đã đẩy Ukraine đến chỗ đầu hàng, đã được sửa đổi thành khuôn khổ 20 điểm.

Ngoài ra, các dự thảo về bảo đảm an ninh ba bên giữa Ukraine, Mỹ và Âu Châu, cũng như một thỏa thuận an ninh song phương với Mỹ, đã được xây dựng. Một tài liệu khác phác thảo hợp tác kinh tế, được gọi là “lộ trình thịnh vượng của Ukraine”.

[Kyiv Independent: US security guarantees set for 15 years, with Ukraine pushing for extension, Zelensky says]

9. Mạc Tư Khoa sẽ sử dụng phiếu bầu của các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm như một vũ khí chống lại cuộc bầu cử ở Ukraine — Tổng thống Zelenskiy

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết Nga sẽ yêu cầu người dân Ukraine tại các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm tạm thời và những người đang sinh sống tại Nga được phép bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống Ukraine như một phần trong chiến lược của Mạc Tư Khoa nhằm thách thức tính hợp pháp của cuộc bầu cử.

“Sáng nay tôi nhận được báo cáo từ Cơ quan Tình báo Đối ngoại Ukraine – Nga đã đặt ra nhiệm vụ làm mọi cách để người dân Ukraine trên lãnh thổ Nga và những người ở các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm tạm thời của Ukraine có cơ hội bỏ phiếu”, Tổng thống Zelenskiy nói với các nhà báo.

Theo tổng thống, mục tiêu của Điện Cẩm Linh là sau đó tuyên bố cuộc bầu cử là bất hợp pháp. Ông nói: “Nhiệm vụ là nêu lên vấn đề này — rằng một số lượng lớn người dân sống ở đó và họ có quyền bỏ phiếu — để sau đó nói rằng Nga không công nhận cuộc bầu cử này. Bản thân Nga là bất hợp pháp, và do đó sẽ gửi thông điệp về tính bất hợp pháp của chính quyền Ukraine.”

Tổng thống Zelenskiy đã nêu ra hai điều kiện tiên quyết quan trọng để tổ chức bầu cử: khuôn khổ pháp lý và bảo đảm an ninh. Ông nói: “Sau khi bầu cử, kết quả phải được công nhận là hợp pháp. Vấn đề thứ hai là an ninh”, đồng thời nhấn mạnh rằng cần có bầu trời an toàn và cơ sở hạ tầng được bảo đảm ít nhất trong suốt thời gian bỏ phiếu.

Tổng thống cho biết các đối tác có đủ sức mạnh để bảo đảm an ninh thích đáng. Theo Tổng thống Zelenskiy, “các đối tác có đủ sức mạnh để gây áp lực hoặc đạt được thỏa thuận với Nga” nhằm tạo điều kiện an toàn trong các cuộc bầu cử hoặc trưng cầu dân ý.

Ông cũng xác nhận rằng một số vấn đề trong thỏa thuận hòa bình 20 điểm sẽ cần được đưa ra trưng cầu dân ý.

Ngày 26 tháng 12, Quốc hội Nga (Verkhovna Rada) đã tổ chức cuộc họp đầu tiên của nhóm làm việc được giao nhiệm vụ chuẩn bị các đề xuất lập pháp cho cuộc bầu cử trong thời kỳ thiết quân luật. Nhóm này dự định xây dựng các cơ chế để chống lại sự can thiệp của Nga vào quá trình bầu cử.

Trước đó, Tổng thống Zelenskiy tuyên bố Ukraine sẽ sẵn sàng cho cuộc bầu cử “trong vòng 60-90 ngày” sau khi các đối tác bảo đảm an ninh bầu cử và quốc hội thông qua các thay đổi lập pháp cần thiết. Tuyên bố này được đưa ra sau những bình luận của Tổng thống Donald Trump về sự cần thiết phải tổ chức bầu cử ở Ukraine.

Chủ tịch Quốc hội Ukraine, Ruslan Stefanchuk, cho biết luật bầu cử trong thời kỳ thiết quân luật sẽ chỉ được áp dụng một lần, sau đó Ukraine sẽ quay trở lại các thủ tục theo hiến pháp được quy định trong Bộ luật Bầu cử.

[Europe Maidan: Moscow to weaponize occupied territories’ votes against Ukraine elections — Zelenskyy]

10. Các công tố viên cho biết lực lượng Nga đã hành quyết 2 tù binh chiến tranh Ukraine tại tỉnh Donetsk.

Văn phòng Tổng công tố Ukraine báo cáo ngày 29 tháng 12 rằng quân đội Nga đã bắn chết hai tù binh chiến tranh người Ukraine không vũ trang vào ngày 27 tháng 12 tại làng Shakhove gần Pokrovsk thuộc tỉnh Donetsk, trong một vụ việc dường như là trường hợp thứ ba được báo cáo trong tháng này về việc binh sĩ Ukraine bị bắt làm tù binh và thiệt mạng.

Theo kết quả điều tra, binh lính Nga đã dùng súng ép một trong hai tù binh cởi một phần quần áo trước khi hành quyết cả hai.

Văn phòng Viện Kiểm sát cho biết: “Thấy các tù binh chiến tranh đã chết, họ cũng cởi bỏ quần áo của người lính phòng thủ thứ hai đã thiệt mạng.”

Một cuộc điều tra trước khi xét xử đã được khởi động theo Điều 438.2 của Bộ luật Hình sự Ukraine, quy định về tội ác chiến tranh dẫn đến chết người. Văn phòng Công tố Khu vực Donetsk đang giám sát vụ án.

Đầu tháng này, DeepState, một nhóm lập bản đồ nguồn mở của Ukraine, báo cáo rằng ba tù binh chiến tranh Ukraine đã bị hành quyết ở phía nam Huliaipole thuộc tỉnh Zaporizhzhia vào ngày 20 tháng 12. Văn phòng Viện Kiểm sát Ukraine cho biết một vụ việc riêng biệt liên quan đến một binh sĩ đầu hàng bị bắn chết theo hướng Siversk vào ngày 5 tháng 12. Những vụ giết người như vậy được coi là tội ác chiến tranh và bị cấm theo Công ước Geneva.

Văn phòng Tổng công tố Ukraine đã ghi nhận nhiều vụ vi phạm Công ước Geneva trên quy mô lớn do lực lượng Nga gây ra, bao gồm cả việc hành quyết ít nhất 322 binh sĩ Ukraine bị bắt giữ tính đến tháng 10 năm 2025.

Trong số đó, 263 vụ xảy ra trên chiến trường, trong khi những vụ khác có liên quan đến các sự kiện như vụ nổ nhà tù Olenivka năm 2022 ở tỉnh Donetsk bị Nga tạm chiếm.

Các quan chức Ukraine và các tổ chức nhân quyền đã nhiều lần báo cáo về việc tra tấn, ngược đãi và đối xử vô nhân đạo đối với các tù binh chiến tranh Ukraine bị giam giữ tại Nga. Tính đến tháng 9 năm 2025, hơn 2.500 binh sĩ Ukraine vẫn đang bị giam cầm ở Nga, với rất ít hoặc không có thông tin nào về tình trạng hoặc số phận của họ.

[Kyiv Independent: Russian forces executed 2 Ukrainian POWs in Donetsk Oblast, prosecutors say]

11. Ukraine phóng hỏa tiễn Shadow, chiến dịch tấn công mang tên “Bão Giáng Sinh”, nhằm vào Nga.

Quân đội Kyiv hôm thứ Năm cho biết Ukraine đã tấn công một nhà máy lọc dầu lớn của Nga bằng hỏa tiễn Storm Shadow của Anh.

Lực lượng không quân Kyiv đã “tấn công thành công” nhà máy lọc dầu Novoshakhtinsk ở vùng Rostov của Nga, giáp biên giới phía đông Ukraine, quân đội Ukraine cho biết trong một tuyên bố.

Kyiv thường xuyên tấn công các cơ sở hạ tầng liên quan đến xuất khẩu dầu mỏ và năng lượng của Nga nhằm cắt đứt nguồn tài chính mà Điện Cẩm Linh sử dụng để hỗ trợ nỗ lực chiến tranh của mình. Theo Bloomberg đưa tin hồi đầu tháng 12, Ukraine đã thực hiện số vụ tấn công kỷ lục vào các cơ sở dầu mỏ trong tháng 11, với 14 lần tấn công, trong bối cảnh Mạc Tư Khoa tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.

Các quan chức cho biết cuộc tấn công đã gây ra “nhiều vụ nổ” và mức độ thiệt hại tại nhà máy lọc dầu bị tấn công vẫn đang được đánh giá.

Nhà máy Novoshakhtinsk là một trong những nhà sản xuất sản phẩm dầu mỏ lớn nhất miền nam nước Nga và hỗ trợ quân đội Mạc Tư Khoa, quân đội Ukraine cho biết. Các quan chức cho biết thêm, nhà máy này đặc biệt quan trọng trong việc cung cấp dầu diesel và nhiên liệu máy bay cho quân đội Cẩm Linh.

Anh bắt đầu gửi hỏa tiễn tầm xa Storm Shadow cho Ukraine vào tháng 5 năm 2023. Hiện chưa rõ Ukraine đã nhận được bao nhiêu hỏa tiễn hành trình phóng từ máy bay của Anh và Pháp, đôi khi được gọi là hỏa tiễn SCALP-EG, từ Luân Đôn và Paris.

Vũ khí tấn công tầm xa này nặng hơn 4.100 pound (khoảng 2.600 kg) và có tầm bắn được công bố công khai là hơn 155 dặm (khoảng 250 km). Năm ngoái, Anh đã bật đèn xanh cho các cuộc tấn công của Ukraine vào lãnh thổ Nga.

Kyiv phải đối mặt với nhiều hạn chế khác nhau về cách thức sử dụng vũ khí do phương Tây viện trợ để tiến hành các cuộc tấn công qua biên giới vào Nga. Nhưng các loại vũ khí do trong nước phát triển, như hỏa tiễn Neptune hay máy bay điều khiển từ xa tầm xa, không bị ràng buộc bởi bất kỳ giới hạn nào từ các nước ủng hộ Ukraine.

Quân đội Ukraine hôm thứ Năm cho biết nước này cũng đã tấn công hải cảng Temryuk ở vùng Krasnodar của Nga và làm hư hại hai bể chứa dầu tại đây. Kyiv cho biết cảng này cung cấp hàng hóa cho quân đội Nga.

Cũng trong đêm đó, Ukraine đã tấn công một phi trường quân sự ở nước cộng hòa Adygea thuộc vùng Caucasus, Kyiv cho biết thêm. Quân đội Ukraine không nói rõ thiệt hại là gì, nhưng báo cáo rằng một mục tiêu “đã bị tấn công và bốc cháy”.

Các kênh Telegram của Nga đồng loạt đưa tin về các vụ nổ tại thành phố Volgograd của Nga ngay sau 11 giờ đêm giờ địa phương ngày thứ Năm. Một tài khoản được tường trình có liên hệ với chính quyền cho biết tiếng nổ được nghe thấy ở khu vực Krasnoarmeysky của thành phố. Một nhà máy lọc dầu lớn do tập đoàn năng lượng Lukoil vận hành nằm ở khu vực này của Volgograd.

Bộ Quốc phòng Nga hôm thứ Sáu cho biết nước này đã chặn được 34 máy bay điều khiển từ xa của Ukraine trên vùng Volgograd trong đêm. Thống đốc Andrey Bocharov cho biết vào cuối ngày thứ Năm rằng hệ thống phòng không đã “đẩy lùi một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa khủng bố” trong khu vực và nói rằng không có thương vong nào được báo cáo. Ông Bocharov cho biết không có “thiệt hại nào đối với bất kỳ cơ sở nào”.

[Newsweek: Ukraine Launches Christmas Storm Shadow Missile Strike on Russia]

 

1. “Một chiến trường không ngừng nghỉ” — Huliaipole trở thành vùng xám khi giao tranh leo thang ở tỉnh Zaporizhzhia, Bộ Tư lệnh miền Nam cho biết.

Lực lượng Ukraine tiếp tục giữ vững các vị trí trên hầu hết thành phố Huliaipole, nhưng việc bảo vệ thành phố ngày càng trở nên khó khăn hơn khi giao tranh ác liệt biến nơi đây thành một chiến trường gần như liên tục, theo đánh giá gần đây của nhóm giám sát DeepState, được công bố vào ngày 29 tháng 12.

Những phát hiện trong báo cáo đã được Bộ Chỉ huy Tác chiến phía Nam của Ukraine xác nhận với tờ Kyiv Independent; phát ngôn nhân Vladyslav Voloshyn mô tả giao tranh rất dữ dội và vẫn đang tiếp diễn.

“Hiện không còn chiến tuyến rõ ràng nào nữa — đây là một chiến trường liên tục,” Voloshyn nói vào ngày 29 tháng 12.

DeepState cho rằng thành phố này là một vùng xám, với ưu thế về quân số cho phép lực lượng Nga thực hiện các chiêu trò tuyên truyền — bao gồm cả việc quay video ở trung tâm thành phố — mặc dù không kiểm soát hoàn toàn thành phố.

Ông Voloshyn nói thêm: “Trong một số trường hợp, quân đội Ukraine và Nga đóng quân trên cùng một con phố — binh lính Ukraine trấn giữ một tòa nhà và lực lượng Nga giữ tòa nhà kế bên”.

Theo Voloshyn, lực lượng Ukraine ghi nhận tới hai chục cuộc giao tranh mỗi ngày. Quân đội Nga đang cố gắng thực hiện các cuộc tấn công trực diện nhưng ngày càng dựa vào chiến thuật xâm nhập – tiến vào hậu phương và chiếm giữ các tòa nhà.

“Đây chính xác là cách mà kẻ thù đang cố gắng chiếm Huliaipole hiện nay. Một khi chúng chiếm được một tòa nhà, việc đánh bật chúng ra sẽ trở nên vô cùng khó khăn”, ông nói.

Ông Voloshyn nói thêm rằng lực lượng Nga đang cố gắng cắt đứt các tuyến đường tiếp tế từ hướng Pokrovsk bằng cách tiến công từ phía bắc về phía Varvaivka, Dobropillia và Pryluky - các thị trấn nằm dọc theo tuyến đường tiếp tế - đồng thời điều động thêm các đơn vị từ các khu vực khác của mặt trận.

Bất chấp tổn thất nặng nề - ước tính khoảng 250-300 binh sĩ và khoảng 70 đơn vị trang thiết bị quân sự mỗi ngày - lực lượng Nga vẫn tiếp tục tăng cường các hoạt động, thực hiện tới 15-20 cuộc không kích mỗi ngày, ông Voloshyn cho biết.

Ngày 27 tháng 12, Bộ Tổng tham mưu Ukraine bác bỏ tuyên bố của Nga rằng Huliaipole đã bị bắt giữ, cho rằng những thông tin được chuyển đến Putin là thông tin sai lệch.

Huliaipole, với dân số trước chiến tranh khoảng 12.000 người, từ lâu được coi là một trong những khu vực ổn định nhất trên tiền tuyến bất chấp vị trí gần chiến tuyến, nhưng sự ổn định đó đã suy giảm trong những tháng gần đây khi lực lượng Nga đẩy nhanh tiến độ tiến quân tại tỉnh Zaporizhzhia và tăng cường các hoạt động tấn công quy mô lớn hơn bắt đầu từ mùa xuân.

Giao tranh xung quanh Huliaipole cũng có những cáo buộc về tội ác chiến tranh. Ngày 27 tháng 11, Deepstate đưa tin rằng ít nhất năm tù binh chiến tranh người Ukraine đã bị binh lính Nga hành quyết trong một cuộc rút lui hỗn loạn ở khu vực này.

[Kyiv Independent: 'A continuous field of battle' — Huliaipole becomes gray zone as fighting intensifies in Zaporizhzhia Oblast, Southern Command says]

2. ISW tiết lộ Nga phóng đại tiến độ chiến tranh để tác động đến kế hoạch hòa bình của Tổng thống Trump. Thực tế còn cách đó 1.190 ngày nữa.

Điện Cẩm Linh phóng đại những thành công trên chiến trường để tạo ra ảo tưởng về sự sụp đổ của hệ thống phòng thủ Ukraine. Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW, mục tiêu này nhằm gây ảnh hưởng đến Tổng thống Donald Trump và các sáng kiến hòa bình của ông.

Các chuyên gia của ISW cho biết, những tuyên bố gần đây từ giới lãnh đạo Nga cho thấy nỗ lực chứng minh rằng việc Nga chiếm giữ bốn khu vực là một mục tiêu khả thi.

Ngay trước khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy lên đường sang Mỹ để hội đàm với Tổng thống Trump, Nga đã tổ chức một cuộc họp với lãnh đạo Bộ Tổng tham mưu vào ngày 27 tháng 12.

Trong cuộc họp, Tướng Valery Gerasimov và các chỉ huy quân sự Nga đã đưa ra một loạt tuyên bố phóng đại về những thành công của Nga, bao gồm cả việc được tường trình đã hoàn toàn chiếm được một số thành phố ở Donetsk và thị trấn Huliaipole ở tỉnh Zaporizhzhia. Tuy nhiên, thông tin này không đúng sự thật.

ISW ước tính rằng vào năm 2025, quân đội Nga tiến quân trung bình 14,4 km vuông mỗi ngày. Điều này có nghĩa là nếu tiếp tục chiếm các tỉnh Luhansk, Donetsk, Zaporizhzhia và Kherson với tốc độ tương tự thì sẽ mất khoảng 1.190 ngày, cho đến ngày 1 tháng 4 năm 2029.

Các nhà phân tích nhấn mạnh rằng phép tính này không tính đến việc vượt qua sông Dnipro, các chướng ngại vật trên sông, hoặc các thành phố lớn như Zaporizhzhia và Kherson.

Theo ISW, Điện Cẩm Linh tiếp tục mô tả việc chiếm giữ Kostiantynivka, Druzhkivka, Kramatorsk và Sloviansk, bốn thành phố kiên cố, là một nhiệm vụ nhanh chóng và dễ dàng.

Các nhà phân tích của ISW cho biết thêm, vành đai phòng thủ của Ukraine rộng lớn hơn đáng kể và có mật độ dân cư cao hơn bất kỳ thành phố nào đã bị tạm chiếm.

[Europe Maidan: Russia exaggerates war progress to sway Trump’s peace plan, ISW reveals. Reality is 1,190 days away]

3. Nga nối lại các cuộc tấn công bằng xe tăng gần Pokrovsk sau nhiều tháng chỉ tiến hành các cuộc đột kích nhỏ, theo lời một sĩ quan Ukraine.

Theo NV đưa tin, dẫn lời một sĩ quan thuộc Lữ đoàn Rubizh của Ukraine, quân đội Nga tại khu vực Pokrovsk đã chuyển từ việc dựa vào các cuộc đột kích bộ binh nhỏ sang tiến hành các cuộc tấn công quy mô lớn hơn được hỗ trợ bởi xe thiết giáp. Bất chấp áp lực gia tăng này, Ukraine vẫn giữ vững phần phía bắc thành phố, và các tuyên bố gần đây của Nga về việc chiếm được khu vực này đã bị các quan chức Ukraine bác bỏ.

Trong suốt nhiều năm Nga tiến hành cuộc xâm lược toàn diện, lực lượng Nga đã tập trung nỗ lực vào việc chiếm giữ phần còn lại của tỉnh Donetsk, với khu vực đô thị Pokrovsk-Myrnohrad là trọng tâm của các hoạt động này, nơi các cuộc tấn công dữ dội và dai dẳng nhất dọc theo chiến tuyến vẫn đang diễn ra.

Volodymyr Cherniak, một sĩ quan thuộc Lữ đoàn Rubizh số 4 của Lực lượng Vệ binh Quốc gia Ukraine, cho biết trên truyền hình Ukraine ngày 29 tháng 12 rằng lực lượng Nga hiện đang tiến hành các cuộc tấn công cơ giới hóa cổ điển dưới sự yểm trợ của xe tăng. Ông lưu ý rằng điều này đánh dấu một bước ngoặt chiến thuật quan trọng sau một thời kỳ Nga ưa chuộng điều động các nhóm nhỏ sử dụng xe máy, xe địa hình bốn bánh, và thậm chí cả xe dân dụng.

“ Việc chúng ta không thấy trang thiết bị nào trong một thời gian dài không có nghĩa là địch không có chúng — địch chỉ thường thích thay đổi chiến thuật. Trước đây, chúng có chiến thuật tập hợp các nhóm bộ binh nhỏ… chúng thường tấn công bằng xe máy, xe địa hình, xe dân dụng, v.v. Giờ thì đến lúc sử dụng các cuộc tấn công cơ giới cổ điển với sự yểm trợ của xe tăng,” Cherniak nói.

Theo ông, Nga có thể linh hoạt như vậy trên chiến trường và có khả năng sẽ thay đổi chiến thuật nếu đường lối mới dẫn đến tổn thất lớn về trang thiết bị. Viên sĩ quan dự đoán rằng sau khi chịu tổn thất về trang thiết bị trong nhiều cuộc tấn công quy mô lớn, quân đội Nga có thể quay lại việc cử các nhóm bộ binh nhỏ hơn.

Ngày 27 tháng 12, Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine bác bỏ tuyên bố của Nga về việc chiếm giữ Huliaipole, Myrnohrad và Pokrovsk. Lực lượng Ukraine cho biết phòng thủ Pokrovsk đã được giữ vững trong 17 tháng và quân đội Nga tiếp tục chịu tổn thất đáng kể tại đây. Ngày 28 tháng 12, Quân đoàn 7 thuộc Lực lượng Không quân tấn công Ukraine xác nhận rằng lực lượng phòng thủ Ukraine vẫn duy trì quyền kiểm soát phần phía bắc của Pokrovsk thuộc tỉnh Donetsk.

[Europe Maidan: Russia resumes tank-backed assaults near Pokrovsk after months of light raids, says Ukrainian officer]

4. Nga dường như một lần nữa dội gáo nước lạnh vào hy vọng về một thỏa thuận hòa bình với Ukraine.

Điện Cẩm Linh hôm thứ Hai tuyên bố sẽ leo thang các hành động thù địch đối với Ukraine để đáp trả điều mà họ cho là một “vụ tấn công khủng bố” vào khu nhà của Putin - chỉ một ngày sau khi Tổng thống Trump nói rằng ông sắp đạt được một thỏa thuận mang lại hòa bình cho khu vực.

Sau cuộc gặp hôm Chúa Nhật với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy tại Mar-a-Lago, Tổng thống Trump tỏ ra lạc quan về việc tiến gần hơn đến một thỏa thuận hòa bình. Nhưng đến thứ Hai, rõ ràng là rất ít điều đã thay đổi khi cuộc chiến – cả trên chiến trường và trong không gian thông tin – vẫn tiếp diễn.

Yuri Ushakov, một phụ tá cao cấp của Putin, cho biết hôm thứ Hai rằng vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa được tường trình do Ukraine thực hiện nhằm vào tổng thống Nga sẽ dẫn đến “phản ứng nghiêm trọng nhất”. Ông cũng cho biết Putin đã thông báo cho Tổng thống Trump về vụ tấn công qua điện thoại sáng thứ Hai.

Khi được yêu cầu bình luận, Tòa Bạch Ốc chỉ dẫn lại một tuyên bố trên mạng xã hội của thư ký báo chí Karoline Leavitt nói rằng “Tổng thống Trump đã kết thúc cuộc điện đàm tích cực với Tổng thống Putin về vấn đề Ukraine”.

Tổng thống Trump nói với các phóng viên tại Mar-a-Lago rằng ông “đã nghe” về vụ tấn công, nhưng không biết chi tiết. “Điều đó sẽ thật tồi tệ,” ông nói. “Điều đó sẽ không tốt chút nào.” Khi được hỏi lần thứ hai về vấn đề này, tổng thống tỏ ra tin tưởng hơn, nói rằng ông “tức giận” về bất kỳ cuộc tấn công “gây hấn” nào từ phía Ukraine có thể làm tổn hại đến các cuộc đàm phán hòa bình.

Tổng thống Zelenskiy, với ý định khiến Tổng thống Trump coi Putin là trở ngại chính cho hòa bình, đã gọi cáo buộc của Điện Cẩm Linh về cuộc tấn công vào dinh thự của nhà lãnh đạo Nga là “một sự bịa đặt hoàn toàn nhằm biện minh cho các cuộc tấn công bổ sung chống lại Ukraine, bao gồm cả Kyiv, cũng như việc Nga từ chối thực hiện các bước cần thiết để chấm dứt chiến tranh.”

Lên án “chiến thuật nói dối điển hình của người Nga”, Tổng thống Zelenskiy lưu ý trên kênh X rằng Mạc Tư Khoa “đã tấn công Kyiv, bao gồm cả việc xây dựng Nội các Chính phủ Ukraine... Ukraine không thực hiện các bước đi có thể làm suy yếu ngoại giao. Nga luôn thực hiện những bước đi như vậy. Đây là một trong nhiều điều làm nên sự khác biệt giữa chúng ta.”

Vòng tranh cãi gay gắt mới nhất đã cho thấy thêm bằng chứng rằng, bất chấp những tiến triển mà Tổng thống Trump và Tổng thống Zelenskiy tuyên bố đã đạt được hôm Chúa Nhật về kế hoạch hòa bình 20 điểm và các cuộc đàm phán về bảo đảm an ninh của Mỹ, hai bên vẫn còn cách xa nhau.

Vấn đề chưa được giải quyết chính vẫn là số phận của vùng Donbas. Khoảng 15% khu vực chiến lược phía Đông này vẫn thuộc về Ukraine. Khu vực này đặc biệt quan trọng đối với Nga, vì việc chiếm được mảnh đất cuối cùng sẽ giúp Điện Cẩm Linh kiểm soát các chiến hào của Ukraine. Tổng thống Zelenskiy đã đồng ý hoặc giữ khu vực này thuộc về Ukraine, hoặc biến vùng đất này thành một “vùng kinh tế tự do” phi quân sự - nhưng Nga vẫn tiếp tục khẳng định vùng đất này cuối cùng sẽ thuộc về Nga.

Sự khăng khăng đó vẫn tiếp tục ngay cả sau cuộc gặp gần đây nhất của Tổng thống Trump tại Mar-a-Lago.

Phát ngôn nhân của Putin, Dmitriy Peskov, nói với các phóng viên hôm thứ Hai rằng “tất nhiên” việc chuyển giao toàn bộ Donbas cho Nga là cần thiết như một phần của thỏa thuận hòa bình mà Điện Cẩm Linh sẽ đồng ý. Việc Nga kiểm soát hoàn toàn Donbas là điều không thể chấp nhận được đối với Ukraine, quốc gia đã chiến đấu gần bốn năm để bảo vệ phần đất còn lại.

Nhưng cuộc gặp tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của Tổng thống Trump diễn ra thân mật và có tiềm năng mang lại kết quả tốt hơn so với một số chuyến thăm trước đây của Tổng thống Zelenskiy tới Mỹ. Tổng thống đã ca ngợi lòng dũng cảm của nhà lãnh đạo Ukraine. Và cả hai người đều cùng bày tỏ sự lạc quan trước công chúng sau hai giờ đàm phán.

Tổng thống Trump không ám chỉ, như ông từng nói trước đây, rằng Ukraine cũng phải chịu trách nhiệm ngang nhau trong cuộc chiến bắt đầu gần bốn năm trước với cuộc xâm lược của Nga. Nhưng ông vẫn tiếp tục ủng hộ lập trường của Putin, nói mà không đưa ra bằng chứng rằng tổng thống Nga “muốn thấy [cuộc chiến] kết thúc”. Ông cũng nói rằng Putin, người đã tiếp tục oanh tạc các thành phố của Ukraine trong những ngày gần đây, “sẽ giúp đỡ” việc tái thiết Ukraine, và rằng Nga quan tâm đến việc thấy nước láng giềng “thành công” sau khi chiến tranh kết thúc.

Lời nhận xét đó đã khiến Tổng thống Zelenskiy liếc mắt và cười khẽ, ông đứng cạnh Tổng thống Trump tại bục phát biểu trong một cuộc họp báo ngắn sau hai giờ hội đàm.

Tổng thống Trump cũng cho rằng việc Ukraine từ chối nhượng thêm lãnh thổ có thể dẫn đến việc Nga chiếm đoạt lãnh thổ đó bằng vũ lực trong tương lai.

Hôm thứ Hai, Peskov đã tận dụng quan điểm của Tổng thống Trump. Ông nói: “Ukraine đang mất đất và sẽ còn mất thêm nữa”.

Một quan chức Âu Châu, giấu tên để có thể thẳng thắn nói về tình hình đàm phán, cho biết bất kỳ tiến triển nào đạt được đều là điều tốt. Tuy nhiên, người này nói thêm rằng “tiêu chuẩn để đánh giá một cuộc gặp tốt thực sự rất thấp” giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelenskiy.

“Thật tốt khi họ có vẻ xích lại gần nhau hơn một chút, nhưng việc nghe Tổng thống Trump cứ mãi nói về việc ông ấy hiểu Putin như thế nào và ông ấy muốn Ukraine thành công ra sao – điều đó thật ngây thơ,” vị quan chức này nói. “Và đó chính là điều đang cản trở tiến trình. Cho đến khi Tổng thống Trump ngừng nghe theo Putin và gây áp lực thực sự, ông ấy không có lý do gì để thực sự đàm phán.”

Tuy khéo léo, Tổng thống Zelenskiy cũng đưa ra quan điểm tương tự trong một trong số các bài đăng trên X Monday. Ông viết: “Cùng với người Mỹ, chúng ta có chung một lập trường: chiến tranh phải được chấm dứt thông qua ngoại giao, và Nga phải bị gây áp lực để làm điều đó – nếu không chiến tranh sẽ tiếp diễn”.

Những tuyên bố lặp đi lặp lại của Tổng thống Trump rằng Putin muốn hòa bình trái ngược với quan điểm cá nhân của Chánh văn phòng Susie Wiles về cuộc xung đột. Trong một cuộc phỏng vấn với Vanity Fair được đăng tải tháng này, Wiles cho biết tổng thống “nghĩ rằng Putin muốn toàn bộ đất nước” và không quan tâm đến việc đạt được thỏa thuận trao cho Nga một phần hoặc thậm chí toàn bộ khu vực Donbas đang tranh chấp.

Tổng thống Trump, người đã từ bỏ ý tưởng về thời hạn chót cho các cuộc đàm phán hòa bình, đã không trả lời trực tiếp câu hỏi hôm Chúa Nhật về việc ông sẽ làm gì, nếu có, để tăng áp lực lên Mạc Tư Khoa nếu các cuộc đàm phán thất bại. Thay vào đó, ông chấp nhận khả năng nghiệt ngã rằng chiến tranh sẽ tiếp diễn và “hàng triệu” người nữa sẽ thiệt mạng.

Tại Ukraine, cách Tổng thống Trump mô tả các cuộc đàm phán đã gây ra phản ứng dữ dội.

“Thật đau lòng cho Ukraine và người dân Ukraine khi chúng ta phải sống trong cảnh không có điện, không có sưởi ấm và nước sinh hoạt suốt mùa đông vì Nga chọn cách khủng bố chúng ta, tấn công các thành phố yên bình của chúng ta,” Kira Rudik, một thành viên của quốc hội Ukraine, nói trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Hai trên CNN. “Và đồng thời, Putin nói dối Tổng thống Trump và Tổng thống Trump cho phép ông ta tiếp tục làm như vậy.”

Tối Chúa Nhật, sau khi rời Mar-a-Lago, Tổng thống Zelenskiy nói với các phóng viên rằng Tổng thống Trump đang đề nghị bảo đảm an ninh trong 15 năm, và ông đang thúc đẩy Tổng thống Trump gia hạn thời gian này lên 30, 40 hoặc 50 năm. Ông cũng nhấn mạnh rằng bất kỳ kế hoạch hòa bình nào bao gồm nhượng bộ lãnh thổ đều không thể được thông qua nếu không có cuộc trưng cầu dân ý ở Ukraine. Và ông bày tỏ nghi ngờ về thiện chí của Nga trong việc đồng ý với lệnh ngừng bắn 60 ngày, điều sẽ cho phép tổ chức một cuộc bỏ phiếu công khai.

[Politico: Russia again appears to throw cold water on hopes for a Ukrainian peace deal]

5. Cuộc điều tra của Ukraine và Latvia tiết lộ 213 người Latvia, chủ yếu là thanh thiếu niên, đã bị tuyển mộ vào một đường dây lừa đảo trị giá 1,6 triệu euro.

Các nhà điều tra của Cảnh sát Quốc gia Ukraine và các cơ quan thực thi pháp luật ở Latvia đã xác định được gần 300 cá nhân liên quan đến một mạng lưới tội phạm tài chính quốc tế. Theo Văn phòng Tổng công tố, mạng lưới này hoạt động trong lĩnh vực tội phạm mạng và rửa tiền.

Thiệt hại 1,6 triệu euro do một vụ lừa đảo hoàn tiền.

Các thành viên mạng lưới đã sử dụng một thủ đoạn gian lận hoàn tiền liên quan đến việc chiếm đoạt hoặc yêu cầu hoàn tiền bất hợp pháp cho hàng hóa hoặc dịch vụ trên các nền tảng trực tuyến bằng cách cung cấp thông tin sai lệch và vi phạm các thủ tục trả hàng.

Kết quả là, một tổ chức thanh toán nước ngoài đã chịu tổn thất tài chính vượt quá 1,6 triệu euro.

Tiền điện tử và “người vận chuyển tiền” để che giấu các khoản tiền bất hợp pháp.

Để làm phức tạp việc theo dõi dòng tiền, các thành viên mạng lưới đã sử dụng các giao dịch tài chính có cấu trúc, bao gồm cả những giao dịch được thực hiện thông qua các nền tảng tiền điện tử. Điều này cho phép họ tích hợp các khoản tiền thu được bất hợp pháp vào hệ sinh thái tài sản kỹ thuật số và che giấu nguồn gốc của chúng.

Một yếu tố then chốt của kế hoạch này là sự tham gia của các cá nhân, được gọi là “người trung gian”, những người cung cấp tài khoản ngân hàng của họ hoặc thực hiện các giao dịch tài chính để chuyển và che giấu tiền.

Khoảng 213 công dân Latvia tham gia, hầu hết ở độ tuổi 18-20.

Cuộc điều tra đã xác định được gần 300 người có liên quan đến đường dây này, bao gồm những người tổ chức, tuyển mộ và thực hiện các hoạt động tài chính. Trong số đó, 213 người là công dân Latvia, chủ yếu là người trẻ tuổi, có thể đã được tuyển mộ thông qua mạng xã hội.

Trong một chiến dịch phối hợp, các thiết bị kỹ thuật và công cụ liên lạc chứa thông tin về kế hoạch tài chính bất hợp pháp, cũng như các thông tin liên lạc được mã hóa, đã bị thu giữ.

“Những kẻ vận chuyển tiền bất hợp pháp” là một phần của đường dây tội phạm có tổ chức.

Các nhà chức trách nhấn mạnh rằng những cá nhân đóng vai trò là người vận chuyển tiền bất hợp pháp đóng vai trò then chốt trong hoạt động của các mạng lưới tài chính quốc tế.

Họ kêu gọi mọi người không chia sẻ thẻ ngân hàng, mã PIN hoặc thông tin đăng nhập tài khoản với bên thứ ba, tránh những lời đề nghị kiếm tiền dễ dàng mà không có việc làm chính thức và báo cáo ngay lập tức cho cơ quan thực thi pháp luật nếu phát hiện bất kỳ nỗ lực tuyển dụng nào.

Tại Ukraine, Cục Điều tra Chính của Cảnh sát Quốc gia đang tiến hành điều tra tội phạm lừa đảo liên quan đến công nghệ máy tính, với sự hỗ trợ nghiệp vụ từ Cục Cảnh sát Mạng.

Tại Latvia, các thủ tục tố tụng hình sự đang được tiến hành liên quan đến việc hợp pháp hóa các khoản tiền thu được từ hoạt động phạm tội, việc sử dụng trái phép các công cụ tài chính và phương tiện thanh toán, cũng như việc chuyển giao và phát tán trái phép dữ liệu tạo điều kiện cho các tội phạm đó.

[Europe Maidan: 213 Latvians, mostly teenagers, recruited for €1.6 million fraud scheme, Ukraine-Latvia investigation reveals]

6. Tổng thống Trump và Putin có cuộc điện đàm sau chuyến thăm Florida của Tổng thống Zelenskiy.

Sau cuộc gặp với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tại Florida, Tổng thống Donald Trump đã có cuộc điện đàm với tên độc tài Nga Vladimir Putin vào ngày 29 tháng 12.

Đây là cuộc điện đàm thứ hai giữa Tổng thống Trump và Putin trong vòng hai ngày.

Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt mô tả cuộc trò chuyện giữa Tổng thống Trump và Putin là “tích cực”, nhưng không cung cấp thêm chi tiết.

Cuộc trò chuyện đầu tiên diễn ra trước cuộc gặp giữa tổng thống Mỹ và Tổng thống Zelenskiy tại dinh thự Mar-a-Lago của Tổng thống Zelenskiy vào ngày 28 tháng 12.

Cuộc gặp không mang lại bước đột phá nào. Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về dự thảo thỏa thuận phác thảo các bảo đảm an ninh cho Ukraine, cũng như kế hoạch 20 điểm sửa đổi nhằm chấm dứt cuộc chiến với Nga, được Ukraine và Mỹ ủng hộ. Kế hoạch 28 điểm ban đầu đã đẩy Kyiv đến chỗ phải nhượng bộ, nhắc lại những yêu cầu tối đa của Nga.

Thông tin này được đưa ra ngay sau khi Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cáo buộc Ukraine âm mưu tấn công dinh thự của Putin ở tỉnh Novgorod của Nga bằng máy bay điều khiển từ xa vào ngày 29 tháng 12. Ông Lavrov cho biết Mạc Tư Khoa sẽ “xem xét lại” lập trường của mình về các cuộc đàm phán.

Theo trợ lý của Putin, Yuri Ushakov, phía Nga đã thông báo cho Tổng thống Trump về một vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa bị cáo buộc trong cuộc điện đàm gần đây, và ông ấy đã “sốc” và “phẫn nộ”.

Ông Ushakov cho biết: “Về một số thỏa thuận đạt được trong giai đoạn trước và các nghị quyết đang được đề xuất, lập trường của Nga sẽ được đánh giá lại. Người Mỹ nên tiếp cận vấn đề này với sự thấu hiểu.”

Tổng thống Zelenskiy bác bỏ những tuyên bố của ông Lavrov. Ông nói rằng Nga đang cố gắng “phá hoại” những nỗ lực hòa bình đang diễn ra giữa Kyiv và Washington và có thể đang lên kế hoạch cho các cuộc tấn công mới vào các tòa nhà chính phủ ở Kyiv.

“Đó là những lời nói dối điển hình của người Nga,” Tổng thống Zelenskiy nói.

Sau đó, Tổng thống Trump xác nhận với các nhà báo rằng Putin đã nói với ông về vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa bị cáo buộc, ngụ ý rằng “có lẽ vụ tấn công đó không hề xảy ra.”

“Điều đó không ổn,” Tổng thống Trump nói trong cuộc gặp với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. “Đừng quên, tôi đã ngăn chặn được hỏa tiễn Tomahawk.”

“Việc xúc phạm người khác là một chuyện, còn việc tấn công nhà riêng của ông ta lại là chuyện khác. Đây không phải là thời điểm thích hợp để làm bất cứ điều gì trong số đó”, tổng thống Mỹ nói thêm.

Đầu năm nay, các báo cáo cho rằng Washington đang cân nhắc cung cấp cho Ukraine hỏa tiễn hành trình tầm xa Tomahawk. Đáp lại, Putin nhắc lại lập trường của mình, tuyên bố rằng việc cung cấp những vũ khí này sẽ cấu thành một “giai đoạn leo thang hoàn toàn mới”.

[Politico: Trump, Putin hold phone call following Zelensky's visit to Florida]

7. Ba Lan ngập tràn 59 quả bóng bay gắn thẻ GPS của Belarus vào đêm Giáng Sinh.

Gần 60 khinh khí cầu thời tiết từ Belarus đã xâm phạm không phận Ba Lan vào đêm Giáng Sinh, một số chở hàng cấm, số khác được trang bị thiết bị theo dõi GPS, theo RMF24. Cảnh sát và lực lượng biên phòng Ba Lan đang điều tra xem đây chỉ là một hoạt động buôn lậu hay cũng là một cuộc thử nghiệm có chủ đích đối với hệ thống phát hiện trên không của Ba Lan. Một trong những khinh khí cầu đã gây mất điện sau khi va chạm với cơ sở hạ tầng điện ở tỉnh Lublin.

Trong những tháng gần đây, Nga đã tăng cường các hành động khiêu khích quân sự, bao gồm việc sử dụng máy bay chiến đấu và máy bay điều khiển từ xa xâm phạm không phận NATO, cùng với sự gia tăng các vụ nhìn thấy máy bay điều khiển từ xa nhỏ “không xác định” gần các địa điểm quân sự và phi trường trên khắp Âu Châu. Trong khi đó, Belarus - quốc gia phụ thuộc trên thực tế của Nga - tiếp tục phóng khinh khí cầu thời tiết vào Lithuania và Ba Lan, thường mang theo thuốc lá lậu.

Giới chức Ba Lan điều tra vụ khinh khí cầu xâm nhập lãnh thổ Belarus vào đêm Giáng Sinh.

Ngày 24 tháng 12, 59 khinh khí cầu đã xâm nhập không phận Ba Lan từ Belarus, nhiều khinh khí cầu được phát hiện trên các tỉnh Podlaskie và Lublin. Đài RMF FM, dẫn lời các nguồn tin an ninh giấu tên, cho biết các khinh khí cầu này có thể được phóng lên như một phần của hoạt động buôn lậu. Tuy nhiên, các cơ quan an ninh Ba Lan không loại trừ khả năng vụ xâm nhập này cũng là “một cuộc thử nghiệm khả năng phản ứng của hệ thống phát hiện không phận Ba Lan”.

Lực lượng thực thi pháp luật và biên phòng cho biết 13 quả khinh khí cầu đang chở thuốc lá – khoảng 1.500 gói mỗi bó – và cũng tìm thấy 5 kiện hàng cấm riêng lẻ. Một số khinh khí cầu được trang bị thiết bị theo dõi GPS và thiết bị thăm dò khí tượng.

Hầu hết các vụ chặn bắt diễn ra ở tỉnh Podlaskie, nhưng cũng có bốn vụ được ghi nhận ở tỉnh Lublin - cả hai đều nằm ở miền đông Ba Lan. Một số khinh khí cầu được tường trình đã đạt độ cao lên tới 9.000 mét, gây thêm áp lực lên hệ thống giám sát trên không của Ba Lan.

Khinh khí cầu làm đổ đường dây điện ở tỉnh Lublin.

Việc khinh khí cầu xâm nhập cũng gây ra thiệt hại trên mặt đất. Trong một trường hợp ở tỉnh Lublin, một khinh khí cầu chở hàng đã va vào đường dây điện, làm đứt đường dây và gây mất điện cho một số cư dân. Chính quyền cho biết các đối tượng này không chỉ là mối lo ngại về an ninh mà còn là mối phiền toái trực tiếp đối với cộng đồng địa phương.

[Europe Maidan: Poland flooded with 59 Belarusian GPS-tagged balloons by Christmas Eve]

8. Cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelenskiy tại Mar-a-Lago kết thúc mà không đạt được thỏa thuận về hình thức hòa bình ở Ukraine.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã gặp Tổng thống Donald Trump tại Florida vào ngày 28 tháng 12, trong đó hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về những nỗ lực hòa bình mới nhất nhằm chấm dứt cuộc chiến toàn diện kéo dài gần bốn năm của Nga tại Ukraine.

Cuộc gặp bắt đầu vào khoảng 2 giờ chiều giờ miền Đông (9 giờ tối giờ Kyiv) ngày 28 tháng 12, và diễn ra tại dinh thự Mar-a-Lago của Tổng thống Trump ở Florida. Cuộc đàm phán kéo dài gần hai giờ, kết thúc vào khoảng 4 giờ 15 phút chiều giờ miền Đông (11 giờ 15 phút tối giờ Kyiv). Tổng thống Zelenskiy đã đến Miami một ngày trước đó.

Trước khi cuộc gặp bắt đầu, Tổng thống Trump và Tổng thống Zelenskiy đã trả lời một vài câu hỏi từ các nhà báo.

Tổng thống Trump đưa ra một cái nhìn mơ hồ về các cuộc đàm phán về kế hoạch hòa bình 20 điểm sửa đổi, nói rằng cuộc chiến có thể “kết thúc hoặc kéo dài rất lâu với nhiều thương vong hơn nữa”. Ông cũng nói rằng không có thời hạn nào để đạt được thỏa thuận hòa bình và nói thêm rằng ông tin cả các nhà lãnh đạo Nga và Ukraine đều muốn một thỏa thuận.

Tổng thống Trump bác bỏ câu hỏi về bảo đảm an ninh cho Ukraine là “ngu ngốc”, nhưng nói tiếp rằng một thỏa thuận an ninh mạnh mẽ sẽ đạt được với sự tham gia đáng kể của các nước Âu Châu. Ông cũng tuyên bố rằng Ukraine sẽ nhận được “lợi ích kinh tế to lớn” sau khi một thỏa thuận tiềm năng được ký kết.

Khi được hỏi liệu các cuộc tấn công gần đây của Nga vào Kyiv có cho thấy Putin không nghiêm chỉnh về hòa bình hay không, Tổng thống Trump đã bác bỏ ý kiến này.

“Không, ông ấy rất nghiêm chỉnh,” Tổng thống Trump trả lời. Ông nói thêm rằng Ukraine cũng đã thực hiện các cuộc tấn công mạnh mẽ, và nói, “Tôi tin rằng Ukraine cũng đã thực hiện một số cuộc tấn công rất mạnh. Và tôi không nói điều đó theo hướng tiêu cực. Có lẽ bạn phải nói như vậy.”

“Đã có một số vụ nổ ở nhiều khu vực khác nhau của Nga,” ông nói thêm. “Tôi không nghĩ nó xuất phát từ Congo. Tôi cũng không nghĩ nó xuất phát từ Hoa Kỳ. Có thể nó đến từ Ukraine.”

Ngày 28 tháng 12, Tổng thống Trump cho biết ông đã có cuộc điện đàm với Putin trước cuộc gặp dự kiến với Tổng thống Zelenskiy.

“Tôi vừa có một cuộc điện thoại tốt đẹp và rất hiệu quả với Tổng thống Putin của Nga trước cuộc gặp với Tổng thống Zelenskiy của Ukraine,” Tổng thống Trump viết trên nền tảng Truth Social của mình.

Theo Tổng thống Trump, cuộc điện thoại diễn ra vào sáng sớm, trước khi bắt đầu cuộc đàm phán chính thức của ông với phái đoàn Ukraine. Tổng thống Mỹ cho biết ông sẽ gọi lại cho Putin sau khi hoàn tất cuộc đàm phán với Tổng thống Zelenskiy.

Một nguồn tin thân cận với phái đoàn Ukraine nói với tờ Kyiv Independent rằng họ không biết cuộc họp sẽ diễn ra như thế nào và sẵn sàng cho “mọi kịch bản”.

Tổng thống Zelenskiy đi cùng với Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Rustem Umerov, Bộ trưởng Kinh tế Oleksii Sobolev, Tổng Tham mưu trưởng Ukraine Andrii Hnatov, Thứ trưởng Ngoại giao thứ nhất Sergiy Kyslytsya và Oleksandr Bevz, cố vấn không thuộc biên chế Văn phòng Tổng thống.

Hai nhà lãnh đạo đã trả lời phóng viên một lần nữa sau cuộc gặp và mô tả cuộc đàm phán là hiệu quả.

Tổng thống Zelenskiy nhấn mạnh rằng ông đánh giá cao những tiến triển mà các nhóm làm việc của Mỹ và Ukraine đã đạt được hướng tới một giải pháp với các bảo đảm an ninh, yếu tố then chốt để đạt được hòa bình lâu dài.

Trong khi đó, phát biểu bên cạnh Tổng thống Zelenskiy, Tổng thống Trump tuyên bố rằng “Nga muốn thấy Ukraine thành công”, đồng thời nói thêm rằng Putin đang “hợp tác với Ukraine” để mở cửa nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia bị Nga tạm chiếm.

“Đó là một bước tiến lớn khi ông ấy không ném bom nhà máy đó,” Tổng thống Trump nói, đồng thời cho biết thêm rằng ông coi một cuộc gặp ba bên giữa Tổng thống Trump, Putin và Tổng thống Zelenskiy là điều có thể xảy ra.

“Họ sẽ giúp đỡ. Nga sẽ giúp đỡ,” Tổng thống Trump nói khi được hỏi liệu Mạc Tư Khoa có chịu trách nhiệm nào cho việc tái thiết Ukraine hay không. “Nghe có vẻ hơi lạ, nhưng tôi đã giải thích với (Tổng thống Zelenskiy). Tổng thống Putin rất hào phóng trong việc giúp Ukraine thành công, bao gồm cả việc cung cấp năng lượng, điện và những thứ khác với giá rất thấp.”

Khi được hỏi liệu Tòa Bạch Ốc có đưa ra bất kỳ lời hứa hay bảo đảm nào cho Âu Châu hay không, Tổng thống Trump trả lời rằng: “Chúng tôi sẽ giúp đỡ Âu Châu 100% giống như cách họ giúp đỡ chúng tôi.”

Như trên sau đó, Tổng thống Zelenskiy cho biết Tổng thống Trump đã đồng ý tiếp đón các nhà lãnh đạo Ukraine và Âu Châu vào tháng Giêng.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hoan nghênh các cuộc đàm phán và tuyên bố Pháp sẽ đăng cai tổ chức một cuộc họp riêng của “Liên minh các nước sẵn sàng” vào đầu tháng Giêng “để hoàn thiện những đóng góp cụ thể của mỗi quốc gia”.

Liên minh do Pháp và Anh dẫn đầu nhằm mục đích phối hợp các bảo đảm an ninh và hỗ trợ cho Kyiv giữa các đồng minh của Ukraine sau khi xung đột có khả năng chấm dứt.

Trong phát biểu với các phóng viên ngày 26 tháng 12, Tổng thống Zelenskiy cho biết Ukraine và Mỹ dự định thảo luận về các bảo đảm an ninh, hợp tác kinh tế, cũng như “tất cả các vấn đề còn bất đồng”, bao gồm cả Donbas và nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, tại cuộc gặp ở Florida.

Tổng thống Zelenskiy cũng cho biết kế hoạch 20 điểm đã hoàn thành 90%, và ông coi cuộc gặp với Tổng thống Trump là cơ hội để bảo đảm mọi thứ sẵn sàng 100%.

“Việc này không dễ, và không ai nói rằng nó sẽ hoàn thành 100% ngay lập tức. Tuy nhiên, chúng ta phải tận dụng mọi cuộc họp và mọi cuộc trò chuyện để tiến gần hơn đến kết quả mong muốn”, ông nói.

Ngày 23 tháng 12, Tổng thống Zelenskiy công bố dự thảo kế hoạch hòa bình sửa đổi nhằm chấm dứt cuộc chiến toàn diện của Nga. Kế hoạch ban đầu gồm 28 điểm, vốn thực chất đã đẩy Ukraine đến chỗ đầu hàng, đã được sửa đổi thành khuôn khổ 20 điểm.

Ngoài ra, một dự thảo bảo đảm an ninh ba bên giữa Ukraine, Mỹ và Âu Châu đã được xây dựng, cũng như một thỏa thuận bảo đảm an ninh song phương giữa Ukraine và Mỹ. Một văn kiện khác giữa Kyiv và Washington tập trung vào hợp tác kinh tế và được mô tả là “lộ trình thịnh vượng của Ukraine”.

Trong phát biểu với các phóng viên hôm 26 tháng 12, Tổng thống Zelenskiy nói rằng điều quan trọng là phải tìm cơ hội để đàm phán không chỉ với Mỹ mà còn với Nga và các nước Âu Châu.

“Dĩ nhiên, thỏa thuận 20 điểm không thể được ký kết nếu thiếu sự tham gia của Nga và các nước Âu Châu.”

Trước khi gặp Tổng thống Trump, Tổng thống Zelenskiy đã quá cảnh Canada để gặp Thủ tướng Canada Mark Carney và tham dự cuộc họp trực tuyến với các nhà lãnh đạo Âu Châu và NATO. Trong chuyến thăm, Carney đã công bố viện trợ kinh tế bổ sung cho Ukraine trị giá 1,8 tỷ đô la.

“Nhiều điều có thể được quyết định trước năm mới,” Tổng thống Zelenskiy viết trên mạng xã hội vào ngày 26 tháng 12, thông báo về cuộc gặp sắp tới của ông với Tổng thống Trump trong bối cảnh thúc đẩy đàm phán hòa bình trong hai tháng qua.

Cuộc gặp diễn ra một ngày sau các cuộc tấn công tàn khốc của Nga, khiến hàng chục người bị thương và ít nhất một người thiệt mạng. Nga đã phóng gần 500 máy bay điều khiển từ xa và 40 hỏa tiễn trong đêm 26-27 tháng 12, chủ yếu nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng và dân sự của Kyiv.

“Các đại diện Nga đang có những cuộc đàm phán dài, nhưng trên thực tế, hỏa tiễn Kinzhal và máy bay điều khiển từ xa Shahed mới là thứ lên tiếng thay cho họ. Đây là thái độ thực sự của (Tổng thống Nga Vladimir) Putin và những người thân cận của ông. Họ không muốn chấm dứt chiến tranh”, Tổng thống Zelenskiy nói trong một tuyên bố được chia sẻ trên kênh Telegram của mình.

[Kyiv Independent: Trump's Mar-a-Lago meeting with Zelensky ends without agreement on how peace in Ukraine should look]

9. Nhà độc tài Maduro ví Mỹ như “Goliath” trong bối cảnh mối đe dọa quân sự ngày càng gia tăng.

Tổng thống Venezuela Nicolás Maduro cho biết đất nước này đã trải qua nhiều tuần bị đe dọa bởi một “gã khổng lồ”, khi Hoa Kỳ tăng cường các hoạt động quân sự trong khu vực và phát tín hiệu về lập trường hung hăng hơn đối với Caracas.

Hình ảnh ẩn dụ này nhấn mạnh luận điệu của Maduro về sự xâm lược từ bên ngoài nhằm vào chính phủ của ông. Căng thẳng giữa Washington và Caracas đã leo thang trong bối cảnh Mỹ tăng cường quân sự, gia tăng các cuộc tấn công bằng tàu thuyền và các hành động chống lại ngành công nghiệp dầu mỏ của Venezuela. Tổng thống Donald Trump cũng đã đe dọa tấn công trên bộ và công khai thừa nhận rằng ông đã cho phép CIA lên kế hoạch cho các hoạt động bên trong Venezuela. Tổng thống Trump cũng nói với các phóng viên tuần trước rằng việc Maduro từ chức là điều khôn ngoan vì chính quyền Mỹ không công nhận chế độ của ông là hợp pháp.

“ Venezuela đã bị Goliath đe dọa trong 27 tuần, và trong 27 tuần đó, Lực lượng Quân sự của chúng ta đã được điều động với sự thông minh, khôn ngoan và kiên nhẫn chiến lược”, Maduro phát biểu trước Quân đội Quốc gia Bolivar hôm Chúa Nhật.

Venezuela đã điều động hàng ngàn binh sĩ đến biên giới và kêu gọi người dân tham gia lực lượng dân quân Bolivar, trong đó Tổng thống Maduro cho rằng áp lực từ Mỹ hồi tháng 9 là mối đe dọa lớn nhất mà châu lục này phải đối mặt trong 100 năm qua, theo tờ El País. Quân đội Venezuela đã tuyên thệ nhậm chức cho 5.600 binh sĩ vào tháng 12.

Tòa Bạch Ốc đã ra lệnh cho lực lượng Mỹ tập trung vào việc “phong tỏa” hàng hải đối với xuất khẩu dầu mỏ của Venezuela, chặn bắt các tàu chở dầu và siết chặt các hạn chế đối với các tàu bị trừng phạt trong vùng biển Caribe.

Các chuyên gia của Liên Hiệp Quốc đã lên án việc Mỹ phong tỏa một phần lãnh thổ Venezuela trên biển là bất hợp pháp, cho rằng hành động này vi phạm luật quốc tế và cấu thành hành vi xâm lược vũ trang theo Hiến chương Liên Hiệp Quốc. “Do đó, đây là một cuộc tấn công vũ trang theo điều 51 của Hiến chương – về nguyên tắc, trao cho quốc gia bị hại quyền tự vệ”, các chuyên gia cho biết trong một thông cáo báo chí.

Mỹ đã bắt giữ ít nhất hai tàu chở dầu có liên hệ với Venezuela, chở dầu thô đang bị trừng phạt, điều mà ông Maduro mô tả là hành vi cướp biển.

Các phụ tá của Tổng thống Trump cho biết các lựa chọn quân sự vẫn còn đó ngay cả khi trọng tâm chuyển sang gây áp lực kinh tế lên Caracas.

Trong cuộc phỏng vấn với đài phát thanh WABC của New York hôm thứ Sáu, Tổng thống Trump nói rằng Mỹ đã “vô hiệu hóa” một “cơ sở lớn nơi các tàu chở ma túy xuất phát” hai đêm trước đó như một phần của chiến dịch chống ma túy ở Mỹ Latinh. Các quan chức Mỹ sau đó cho biết Tổng thống Trump đang đề cập đến một địa điểm liên quan đến ma túy ở Venezuela, nhưng không cung cấp chi tiết. Động thái này có thể là cuộc tấn công trên bộ đầu tiên được biết đến của chiến dịch tại nước này.

[Newsweek: Maduro Compares US to ‘Goliath’ Amid Growing Military Threat]

 

1. Thượng phụ Latinh của Giêrusalem: 'Chúa không chờ đợi lịch sử trở nên tốt đẹp hơn trước khi can thiệp vào đó'

Trong Thánh lễ đêm Giáng Sinh được cử hành ở Bethlehem, Đức Hồng Y Pierbattista Pizzaballa, Thượng phụ Latinh của Giêrusalem, khẳng định rằng “một trong những thông điệp vĩ đại của Giáng Sinh” là Thiên Chúa “không chờ đợi lịch sử trở nên tốt đẹp hơn trước khi can thiệp vào đó” mà đón nhận hiện thực của con người.

Trong bài giảng của mình, Đức Hồng Y giải thích rằng sự ra đời của Chúa Giêsu không diễn ra ngoài thời gian hay tách rời khỏi các sự kiện chính trị mà nằm trong lịch sử cụ thể. “Thiên Chúa không tạo ra một lịch sử song song. Ngài không đến thế gian khi mọi thứ cuối cùng đã được sắp đặt và hòa bình đã hiển trị” mà “đến với lịch sử thực tế, cụ thể, đôi khi khắc nghiệt”.

Khi bình luận về phần mở đầu của Phúc Âm Lu-ca, đoạn đặt sự ra đời của Chúa Kitô trong bối cảnh một sắc lệnh của Hoàng đế Augustus, Đức Thượng Phụ cho biết chi tiết này có ý nghĩa thần học sâu sắc. Ngài khẳng định: “Chính lịch sử khắc nghiệt lại trở thành nơi Thiên Chúa hoàn thành lời hứa của Ngài”, và nói thêm rằng “không có thời gian nào thực sự bị lãng phí, và không có hoàn cảnh nào quá tăm tối để Thiên Chúa không thể hiện diện”.

Đức Thượng Phụ Pizzaballa nhấn mạnh rằng, mặc dù sắc lệnh của hoàng đế dường như chi phối toàn bộ tình hình, “nhưng ông ta không hề hay biết, nó trở thành một công cụ của một kế hoạch lớn hơn.” Đối mặt với logic của quyền lực “đếm, ghi chép và cai trị,” Thiên Chúa đáp lại bằng logic của sự ban tặng, ban Con Ngài trong sự yếu đuối của “một đứa trẻ sinh ra không có quyền lực.”

Trong bối cảnh này, ngài nhắc lại rằng Giáng Sinh không phải là sự trốn tránh khỏi những vấn đề của thế giới. Ngài cảnh báo: “Giáng Sinh không phải là nơi nương náu giúp chúng ta thoát khỏi căng thẳng của thời điểm hiện tại”, mà đúng hơn là “một trường học về trách nhiệm”, bởi vì Chúa Kitô “không chờ đợi hoàn cảnh thuận lợi: Ngài hiện diện trong hoàn cảnh và biến đổi chúng”.

Đức Thượng Phụ cũng đề cập đến lời tuyên bố về hòa bình vào đêm Chúa Giêsu Giáng Sinh tại Bê-lem, làm rõ rằng đó không phải là một nền hòa bình hời hợt. Ngài giải thích: “Đó không chỉ là sự cân bằng quyền lực hay kết quả của những thỏa thuận mong manh”, mà đúng hơn là “hoa trái của sự hiện diện của Chúa trong lịch sử”. Tuy nhiên, ngài nói thêm rằng nền hòa bình này “được ban cho, nhưng cũng được trao phó”, và chỉ trở nên thực sự khi tìm thấy “những trái tim sẵn sàng đón nhận và những bàn tay sẵn sàng bảo vệ nó”.

Phát biểu từ Thánh Địa, Đức Thượng Phụ Pizzaballa thừa nhận rằng thực trạng hiện tại vẫn còn hằn sâu những vết thương. Ngài nói: “Chúng ta vừa trải qua nhiều năm đau khổ, trong đó chiến tranh, bạo lực, đói kém và sự tàn phá đã ảnh hưởng đến cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là trẻ em”. Tuy nhiên, ngài nhấn mạnh rằng chính trong bối cảnh này, thông điệp Giáng Sinh lại càng vang vọng mạnh mẽ nhất.

Cuối cùng, Đức Thượng Phụ kêu gọi mọi người không nên giữ thái độ trung lập trước những phức tạp của lịch sử. Ngài nói: “Bóng tối của thế giới có thể sâu thẳm, nhưng nó không phải là tuyệt đối”, đồng thời nhắc nhở mọi người rằng “ánh sáng Bêlem không làm mù quáng, mà soi sáng con đường”, và được truyền “từ trái tim đến trái tim, thông qua những cử chỉ khiêm nhường, những lời hòa giải và những quyết định hằng ngày vì hòa bình”.

---

Source:Catholic News Agency

Latin patriarch of Jerusalem: ‘God does not wait for history to improve before entering into it’

2. Người Công Giáo ở Ả Rập Xê Út mừng Lễ Giáng Sinh

Nhìn từ bên ngoài, với một số ngọn tháp của thành phố hiện ra ở phía sau, tòa nhà không mấy nổi bật này nhìn ra một không gian rộng lớn đã được giải tỏa khỏi những ngôi nhà và tòa nhà cũ để nhường chỗ cho các công trình hiện đại đang định hình lại diện mạo của Jeddah, một đô thị ven biển nhìn ra Biển Đỏ.

Thành phố đã chìm trong bóng tối, trong khi gần đó, giao thông vẫn tấp nập cho đến tận khuya. Bên trong, trong một căn hộ tầng cao nhất, một thiết bị phát ra những bài thánh ca từ một truyền thống cổ xưa nhưng vẫn còn sống động: “Vinh quang thay Thiên Chúa trên cao nhất.”

Những lời này bằng tiếng Malayam, ngôn ngữ được sử dụng trong nghi lễ Syro-Malabar cổ đại, được tụng lên trong buổi lễ được cử hành tại một nhà thờ ở Kerala, có thể nhìn thấy trên màn hình. Ngày hôm sau, trong một ngôi nhà ở khu phố ngoại ô phía đông, giọng nói của một linh mục vang lên từ một chiếc máy tính bảng. Trong bài giảng của ngài, ngài nói với một nhóm tín hữu người Ấn Độ và Philippines, đề cập đến “sự bách hại, đức tin đẫm máu và lời kêu gọi hòa bình.”

AsiaNews đã thường xuyên đưa tin về những chủ đề này trong những năm qua, và giờ đây chúng ta có thể tận mắt chứng kiến. Đây là “phép màu của Internet, cho phép chúng ta tham dự Thánh lễ được phát sóng qua Zoom,” một thành viên trong gia đình chủ nhà tâm sự, mặc dù đây “là một dịp đặc biệt do tính đa dạng và độc đáo của nó,” sau khi quy tụ “những người từ các nơi khác nhau trên thế giới.”

Một loạt các nghi lễ, truyền thống, dân tộc và nền văn hóa khác nhau được kết nối “nhờ Internet”, thể hiện một cách chân thực và sâu sắc nhất khái niệm “Tính Công Giáo” và “cầu nguyện” trong một quốc gia và một xã hội mà – ít nhất là trên lý thuyết – không có tôn giáo nào khác ngoài Hồi giáo Sunni được cho phép.

Trên thực tế, đất nước này là quê hương của khoảng một triệu người có trải nghiệm tương tự như những người Kitô hữu thời kỳ đầu, được ghi lại trong kinh thánh trong thời kỳ La Mã và những cuộc bách hại đầu tiên.

Một cộng đồng như vậy cũng là một nơi không được xây bằng gạch như những nơi thờ phượng truyền thống ở phương Tây, mà đứng vững với những người đàn ông và đàn bà, thanh thiếu niên và trẻ em với một đức tin sâu sắc, sống động và kiên định bất chấp khó khăn, sợ hãi và hạn chế.

Đây là ấn tượng mà người ta có được khi trực tiếp gặp gỡ những người Công Giáo ở Ả Rập Xê Út, lắng nghe câu chuyện của họ và chia sẻ những khó khăn, thách thức và hy vọng của họ, đặc biệt là trong giai đoạn đặc biệt này của lịch phụng vụ dẫn đến lễ Giáng Sinh. Ả Rập Xê Út là nơi tọa lạc của hai thành phố quan trọng nhất (cùng với Jerusalem và Al-Quds) trong Hồi giáo Sunni, Mecca và Medina, và là điểm hành hương của hàng triệu tín đồ mỗi năm. Hồi giáo là tôn giáo duy nhất được công nhận và thực hành chính thức trong vương quốc.

Các tôn giáo khác không được phép, nhưng sự bùng nổ dầu mỏ trong thế kỷ qua và các dự án quy mô lớn được khởi động trong những năm gần đây đã thúc đẩy làn sóng nhập cư từ cả Đông và Tây – châu Âu và Hoa Kỳ, nhưng đặc biệt là Philippines, Ấn Độ, Pakistan và Bangladesh – thu hút một số lượng đáng kể người nước ngoài, những người, bất chấp những hạn chế và nguy hiểm nghiêm trọng, đã tìm cách sống đức tin của mình một cách kín đáo trong phạm vi gia đình.

Đôi khi, điều này có nghĩa là phải đối diện với nguy cơ bị Mutawa, cảnh sát tôn giáo, đột kích và khám xét, dẫn đến bắt giữ, tịch thu tài sản, bỏ tù và trục xuất. Kể từ năm 2018, việc giám sát vẫn tiếp tục nhưng các biện pháp kiểm soát đã được nới lỏng.

Kitô giáo với nhiều hình thức khác nhau, Phật giáo và Ấn Độ giáo là một số tôn giáo hiện diện trong quốc gia Hồi giáo này, đang phát triển theo thời gian, bất chấp việc thiếu sự công nhận chính thức.

Trong số những người chúng tôi gặp trong những ngày ở giữa Jeddah và Riyadh, khả năng “thờ phượng” chính là khát vọng “lớn nhất” của hầu hết người Công Giáo và là một trong những lý do “thúc đẩy họ cầu nguyện”.

Hy vọng này có lẽ không quá xa vời, nếu xét đến những thay đổi sâu sắc về xã hội và kinh tế do chính phủ Ả Rập Xê Út và Thái tử Mohammed bin Salman mang lại như một phần của kế hoạch cải cách “Tầm nhìn 2030” của vương quốc, vốn vẫn đang tiếp diễn.

Nói về tình hình ở Ả Rập Xê Út, Giám mục Aldo Berardi, Đại diện Tòa Thánh Bắc Ả Rập (bao gồm Kuwait, Qatar và Bahrain, nơi đặt tòa đại diện), cho biết việc tuyên xưng đức tin đôi khi “là một rủi ro” trong “Giáo hội của các hang toại đạo”.

“Vì lý do này,” vị giám mục giải thích, “những người muốn theo Chúa Kitô làm điều đó với cường độ thâm sâu lớn lao.” Ở một nơi không có nơi thờ phượng, dù là nhà nguyện nhỏ hay vương cung thánh đường hoặc nhà thờ chính tòa lớn lao, “những bức tường không cần có để tuyên xưng đức tin, bởi vì”, ngài nói, “chính người ta trở thành Giáo hội. Đôi khi, tôi nói đùa với họ rằng đừng vội vàng xây một tòa nhà để cầu nguyện, bởi vì sau đó bạn sẽ buộc phải lo lắng về điều hòa, cách trả tiền điện và những vấn đề thực tế mà bạn không cần phải lo lắng bây giờ. Hãy tập trung vào giáo dục, đời sống tâm linh, học Kinh Thánh và giáo lý, vì ngày nay chúng ta có nhiều phương tiện để sử dụng, chẳng hạn như Internet, các nền tảng gặp gỡ và thảo luận, và mạng xã hội, để làm sâu sắc thêm đức tin của mình.”

Cho dù là người Philippines, Ấn Độ hay Lebanon, người Công Giáo ở Ả Rập Xê Út đều thống nhất bởi mong muốn trải nghiệm trọn vẹn các lễ hội và bởi “sự khao khát Thánh Thể,” như Thomas (không phải tên thật của ông, giống như những người được trích dẫn trong bài báo để bảo vệ danh tính của họ) đã nói.

Một người Công Giáo Ấn Độ nói Tại Jeddah, nơi có một cộng đồng Công Giáo với khoảng 300,000 người, nói: “Ngày nay, trong các kỳ thi ở trường trung học hoặc đại học, không hiếm việc các học sinh Kitô giáo đọc Kinh Lạy Cha trước khi thi. Mỗi cuộc họp hoặc hội nghị tham dự trực tuyến đều liên quan đến sự trao đổi và phát triển tâm linh.”

Một người Công Giáo châu Âu cho biết: Không giống như các giáo xứ ở phương Tây, nơi các tín hữu đến nhà thờ, thách thức, “không phải là có khả năng gặp gỡ, mà còn phải bằng cách nào đó tiếp cận mọi người, đáp ứng nhu cầu của họ, bắt đầu từ hoàn cảnh của họ với tư cách là người di cư ở một quốc gia mà không phải của riêng họ.”

“Từ góc nhìn này, việc quay trở lại nguồn gốc của đức tin càng trở nên quan trọng hơn, và các ngày lễ, như Giáng Sinh, trở thành cơ hội để đoàn kết các bản sắc khác nhau, trong tinh thần truyền thống và hy vọng, làm nổi bật các nghi lễ khác nhau.”

Để minh họa cho bầu không khí chia sẻ và đoàn kết trong những tuần Mùa Vọng này, một tín đồ lâu năm ở Riyadh đã kể một giai thoại Giáng Sinh về cộng đồng người Sri Lanka sống ở thủ đô Ả Rập Xê Út. Ông nói: “Hàng năm, họ thường chuẩn bị một buổi hòa nhạc, với âm nhạc lễ hội truyền thống, trong đó những người đồng hương thuộc các tôn giáo khác cũng tham gia: Phật tử, Ấn Độ giáo, và thậm chí cả Hồi giáo. Năm ngoái, ngay cả họ, mặc dù không phải là Kitô hữu, cũng muốn tham gia vào giai đoạn chuẩn bị, dựng hội trường, trong khi trẻ em, ngoài việc chơi đùa, còn tái hiện lại cảnh Chúa Giáng Sinh sống động.” Đó là một khoảnh khắc đặc biệt cảm động và ý nghĩa, trong sự giản dị tột cùng của nó.”

Đối với người Ấn Độ, những tuần chuẩn bị cho Giáng Sinh là thời gian lý tưởng để củng cố đức tin và hướng đến các bí tích, đặc biệt là xưng tội, điều mà họ thường xuyên yêu cầu nhất. Ở đây, Internet cũng là cứu cánh, một nguồn tài nguyên “kỳ diệu” theo nhiều cách để “tham dự Thánh lễ và cầu nguyện” trong khi các ngôi nhà, bất cứ nơi nào có thể, “được trang trí cho kỳ nghỉ lễ trong một bầu không khí vui tươi.”

Anthony lưu ý: “Chúng ta không thể tụ tập ngoài trời, nhưng không thiếu hy vọng, đó cũng là phương châm của Năm Thánh này; chúng ta thấy những thay đổi, bởi vì so với trước đây, tình hình đã được cải thiện mặc dù các biện pháp phòng ngừa vẫn còn.”

Chắc chắn, những hạn chế củng cố đức tin và mong muốn chia sẻ, nhưng điều ước và món quà chúng ta cầu xin trong dịp Giáng Sinh là sự tự do lớn hơn, đồng thời tôn trọng các quy tắc, truyền thống của đất nước và bản sắc Hồi giáo mạnh mẽ của nó.

Một nguồn tin chính phủ cho biết: “Lòng hào phóng và bác ái là những đặc điểm nổi bật của người Công Giáo” ở Ả Rập Xê Út. “Ngày nay, người Ấn Độ, người Philippines và các quốc tịch khác có xu hướng hòa nhập nhiều hơn” so với trước đây, khi mỗi nhóm thường sống tách biệt, một phần phản ánh nhu cầu tránh thu hút sự chú ý của chính quyền.

Đối với Fady, một người Maronite gốc Liban, “Tình hình khác biệt như thế nào được thể hiện qua việc ngày nay, không hiếm khi các đồng nghiệp [không phải Kitô hữu] gửi lời chúc mừng” nhân dịp lễ. So với trước đây, việc bước vào các trung tâm mua sắm hoặc cửa hàng được trang trí bằng cây thông Noel và những quả cầu đầy màu sắc, và nhìn thấy hoa hồng đỏ, xà phòng nhiều màu sắc, đồ trang trí và hình ảnh ông già Noel trên kệ là điều phổ biến.”

“Dĩ nhiên, trọng tâm không phải là yếu tố Kitô giáo của Lễ Giáng Sinh, mà là hình tượng Ông già Noel và khía cạnh thương mại. Và năm ngoái, trong một bài báo đăng trên Arab News (tờ báo tiếng Anh chính của vương quốc), một giáo sĩ Hồi giáo đã tuyên bố rằng nói 'Chúc mừng Giáng Sinh' với một người Kitô hữu không phải là tội lỗi.”

Các nghi lễ, truyền thống và nghi thức liên quan đến Mùa Vọng mang ý nghĩa đặc biệt đối với cộng đồng người Philippines, những người đã cố gắng trải nghiệm các nghi lễ ngay cả ở Ả Rập bằng cách kết nối với các giáo xứ ở quê nhà, dựa vào điều thường được gọi là “phép màu của Internet”. Điện thoại thông minh, máy tính bảng và máy tính hiển thị các buổi lễ tôn giáo thu hút hàng triệu tín đồ ở quê nhà, từ thánh lễ bình minh Simbang Gabi (hay Misa del Gallo) và các ngày cầu nguyện Chín Ngày (Novena) đến lễ đón Giáng Sinh với bữa tiệc tối (Noche Buena) và những bài thánh ca.

Ferdinand, người đã sống ở vương quốc này 30 năm, nhận xét: “Ngày nay, cách chúng ta trải nghiệm Giáng Sinh khác với trước đây. Giờ đây, mọi thứ cởi mở hơn nhiều, đến mức chúng ta ít nhất cũng có thể trải nghiệm một phần yếu tố truyền thống của niềm tin chúng ta trên mảnh đất này.”

Xavier, một người Ấn Độ, giải thích trong khi lắng nghe nghi lễ bằng tiếng Malayam ở phía sau: “Lễ Giáng Sinh ở Ả Rập Xê Út có nghĩa là sự hiện diện và tham gia, hai trụ cột của niềm tin mạnh mẽ hơn nỗi sợ hãi và sự ngờ vực ngày nay”.

3. Sứ điệp của Đức Thánh Cha Lêô XIV cho Ngày Hòa bình Thế giới lần thứ 59

SỨ ĐIỆP CỦA Đức Thánh Cha LÊÔ XIV

NGÀY HÒA BÌNH THẾ GIỚI LẦN THỨ 59

Ngày 1 tháng 1 năm 2026

Hòa bình cho tất cả anh chị em.

Hướng tới một nền hòa bình không vũ trang và giải trừ quân bị

“Bình an cho anh em!”.

Lời chào rất cổ xưa này, ngày nay vẫn còn được sử dụng hằng ngày trong nhiều nền văn hóa, vào chiều tối Phục Sinh đã được truyền sức sống mới trên môi miệng của Chúa Giêsu Phục Sinh. “Bình an cho anh em” (Ga 20,19.21) là Lời của Người – không chỉ là một lời chúc bình an, nhưng còn thực sự thực hiện một sự biến đổi quyết định nơi những ai đón nhận, và qua đó nơi toàn thể thực tại. Chính vì thế, những người kế vị các Tông đồ, mỗi ngày và trên khắp thế giới, cất lên tiếng nói của cuộc cách mạng thầm lặng nhất: “Bình an cho anh em!”. Ngay từ chiều tối ngày tôi được tuyển chọn làm Giám mục Roma, tôi đã muốn kết hợp lời chào của chính mình vào lời loan báo chung ấy. Và tôi muốn khẳng định lại rằng đây là bình an của Chúa Kitô Phục Sinh – một nền hòa bình không vũ trang và giải trừ quân bị, khiêm nhường và kiên trì. Bình an ấy phát xuất từ Thiên Chúa, Thiên Chúa Đấng yêu thương tất cả chúng ta cách vô điều kiện.

Bình an của Đức Kitô Phục Sinh

Vị Mục Tử Nhân Lành, Đấng hiến mạng sống mình cho đoàn chiên và Đấng có nhiều chiên khác ngoài ràn chiên này (x. Ga 10, 11.16), chính là Đức Kitô, bình an của chúng ta, Đấng đã chiến thắng sự chết và phá đổ những bức tường ngăn cách giữa con người với nhau (x. Ep 2,14). Sự hiện diện, ân ban và chiến thắng của Người được phản chiếu trong lòng kiên trì của biết bao chứng nhân; nhờ họ, hoạt động của Thiên Chúa tiếp tục trên thế giới và thậm chí trở nên rõ nét và rực sáng hơn giữa bóng tối của thời đại.

Thật vậy, sự tương phản giữa bóng tối và ánh sáng không chỉ là một hình ảnh của Kinh Thánh mô tả cơn đau chuyển dạ khi một thế giới mới được sinh ra; đó còn là một trải nghiệm làm chúng ta băn khoăn và đánh động chúng ta trước những thử thách gặp phải, trong những hoàn cảnh lịch sử mà chúng ta đang sống. Vì thế, nhìn thấy ánh sáng và tin vào ánh sáng là điều cần thiết để không rơi vào vực tối. Đây là đòi hỏi mà các môn đệ của Đức Giêsu được mời gọi sống theo một cách độc đáo và ưu tiên; nhưng bằng nhiều cách, nó có thể len lỏi vào trái tim của mỗi con người; nó muốn cư ngụ trong chúng ta; hòa bình có sức mạnh hiền hòa để soi sáng và mở rộng sự hiểu biết của cúng ta; nó chống lại và chiến thắng bạo lực. Hòa bình là hơi thở của sự vĩnh hằng: trong khi chúng ta kêu lên với sự dữ rằng “đủ rồi”, thì chúng ta lại thì thầm “mãi mãi” với hòa bình. Đấng Phục Sinh đã dẫn dắt chúng ta đến chân trời ấy. Được nâng đỡ bởi niềm tin này, ngay cả giữa điều mà Đức Giáo Hoàng Phanxicô gọi là “một cuộc chiến tranh thế giới thứ ba từng phần”, những người kiến tạo hòa bình tiếp tục chống lại sự lan rộng của bóng tối, đứng vững như những người lính canh trong đêm tối.

Đáng buồn thay, chúng ta cũng có thể quên đi ánh sáng. Khi điều này xảy ra, chúng ta đánh mất cảm giác về hiện thực, nhượng bộ trước một cách nhìn thế giới phiến diện và méo mó, bị chi phối bởi bóng tối và sợ hãi. Ngày nay không ít người gọi những câu chuyện không có hy vọng là “thực tế”, mù lòa trước vẻ đẹp của tha nhân, quên mất ân sủng của Thiên Chúa vẫn luôn hoạt động trong tâm hồn con người, dù bị thương tổn bởi tội lỗi. Thánh Augustino đã khuyên các Kitô hữu hãy kết dệt một liên kết không thể tách rời với hòa bình, để khi gìn giữ hòa bình trong thẳm sâu tâm hồn, họ có thể tỏa lan hơi ấm sáng ngời của nó ra chung quanh. Ngài viết cho cộng đoàn của mình: “Nếu anh em muốn lôi kéo người khác đến với hòa bình, trước hết anh em hãy có hòa bình nơi chính mình; anh em hãy kiên định trong hòa bình. Để khơi dậy lòng nhiệt thành ở người khác, anh em phải có ngọn lửa đang cháy trong lòng mình”.

Anh chị em thân mến, dù chúng ta có hồng ân đức tin hay cảm thấy mình không có, chúng ta hãy mở lòng ra với hòa bình! Hãy đón nhận và nhìn nhận hòa bình, thay vì coi đó là điều xa vời và không thể. Hòa bình không chỉ là một mục tiêu; nó là một sự hiện diện và một hành trình. Ngay cả khi nó bị chống đối cả trong lòng chúng ta lẫn xung quanh chúng ta, giống như một ngọn lửa nhỏ bị cơn bão đe dọa, chúng ta hãy bảo vệ hòa bình và đừng bao giờ không quên tên tuổi và câu chuyện của những người đã làm chứng cho nó. Đó là một nguyên tắc hướng dẫn và định hình các chọn lựa của chúng ta. Ngay cả ở những nơi chỉ còn lại đổ nát và nơi tuyệt vọng tưởng chừng không thể tránh khỏi, ngày nay chúng ta vẫn gặp những người đã không quên hòa bình. Cũng như chiều tối Phục Sinh, Chúa Giêsu đã bước vào nơi các môn đệ đang tụ họp trong sự sợ hãi và chán nản, thì bình an của Chúa Kitô Phục Sinh vẫn tiếp tục vượt qua các cánh cửa và rào cản trong tiếng nói và khuôn mặt của các chứng nhân của Người. Hồng ân này giúp chúng ta không quên điều thiện, nhận ra nó là nguồ chiến thắng, và tiếp tục chọn lựa nó – một lần nữa và cùng với nhau.

Một nền hòa bình không vũ trang

Ngay trước khi bị bắt, trong một khoảnh khắc thân tình sâu xa, Chúa Giêsu nói với những người đang ở với Người: “Thầy để lại bình an cho anh em, Thầy ban cho anh em bình an của Thầy. Thầy không ban cho anh em như thế gian ban”. Rồi Người lập tức nói thêm: “Anh em đừng xao xuyến cũng đừng sợ hãi” (Ga 14,27). Sự xao xuyến và sợ hãi ấy, dĩ nhiên, có thể liên quan đến bạo lực sắp đổ ập xuống trên chính Người. Nhưng sâu xa hơn, các Tin Mừng không che giấu rằng điều làm các môn đệ bối rối chính là phản ứng bất bạo động của Người: một con đường mà tất cả các môn đệ – Phêrô là người đầu tiên – đã phản đối, nhưng Thầy vẫn mời gọi họ đi theo con đường này đến cùng. Con đường của Chúa Giêsu vẫn tiếp tục là nguyên cớ gây xao xuyến và sợ hãi. Và Người kiên quyết lặp lại với những người muốn bảo vệ Người: “Hãy xỏ gươm vào vỏ” (Ga 18,11; x. Mt 26,52). Hòa bình của Chúa Giêsu Phục Sinh là hòa bình không vũ trang, bởi vì cuộc đấu tranh của Người là cuộc đấu tranh không vũ trang giữa những hoàn cảnh lịch sử, chính trị và xã hội cụ thể. Các Kitô hữu được mời gọi, cùng nhau, trở thành những chứng nhân mang tính ngôn sứ cho sự mới mẻ này, ghi nhớ những thảm kịch mà quá nhiều lần chính họ đã trở thành kẻ đồng lõa. Dụ ngôn quan trọng về cuộc phán xét chung mời gọi mọi Kitô hữu hành động với lòng xót thương trong nhận thức ấy (x. Mt 25,31–46). Và khi làm như vậy, họ sẽ gặp bên cạnh mình những anh chị em, những người bằng những cách khác nhau, đã lắng nghe nỗi đau của tha nhân và đã giải phóng nội tâm mình khỏi ảo tưởng của bạo lực.

Dù ngày nay không thiếu những người có tâm hồn sẵn sàng cho hòa bình, nhưng họ thường bị choáng ngợp bởi một cảm giác vô cùng bất lực trước một thế giới ngày càng bất ổn. Thật vậy, ngay từ xưa, Thánh Augustino đã chỉ ra nghịch lý đặc biệt này: “Không khó để có hòa bình. Nhưng có lẽ, ca ngợi hòa bình thì khó hơn. Muốn ca ngợi hòa bình, chúng ta cần có những khả năng mà có lẽ chúng ta còn thiếu; chúng ta tìm kiếm những ý tưởng đúng đắn, cân nhắc từng lời nói. Còn nếu muốn có hòa bình, thì hòa bình đã ở đó, trong tầm tay chúng ta, và chúng ta có thể có được mà không cần nỗ lực nào”.

Khi chúng ta coi hòa bình như một lý tưởng xa vời, chúng ta dần dần không cảm thấy việc chối bỏ hòa bình, thậm chí việc gây chiến nhân danh hòa bình, là điều đáng lên án. Dường như chúng ta thiếu những ý tưởng đúng đắn, những lời nói được cân nhắc và khả năng nói rằng hòa bình đang ở rất gần. Nếu hòa bình không phải là một thực tại được trải nghiệm, được gìn giữ và nuôi dưỡng, thì tính hiếu chiến sẽ lan rộng trong đời sống gia đình cũng như ngoài xã hội. Trong mối quan hệ giữa người dân và những người cầm quyền, thậm chí việc không chuẩn bị đầy đủ cho chiến tranh, không phản ứng trước các cuộc tấn công, và không đáp trả bạo lực bằng bạo lực cũng có thể bị coi là một sai lầm. Vượt xa nguyên tắc phòng vệ chính đáng, logic đối đầu như vậy hiện đang thống trị chính trị toàn cầu, làm cho sự bất ổn và khó lường từng ngày càng thêm sâu sắc. Không phải ngẫu nhiên mà những lời kêu gọi liên tục gia tăng chi tiêu quân sự và các quyết định kéo theo đó lại được nhiều nhà lãnh đạo biện minh bằng sự nguy hiểm từ phía kẻ khác. Quả thật, sức mạnh răn đe của quyền lực, đặc biệt là răn đe hạt nhân, thể hiện tính phi lý của một mối quan hệ giữa các dân tộc không dựa trên luật pháp, công lý và lòng tin, mà trên nỗi sợ hãi và sự thống trị của bạo lực. “Hệ quả là – như thánh Gioan XXIII đã viết về thời của ngài – con người sống dưới nỗi ám ảnh của một cơn bão có thể bùng phát bất cứ lúc nào với sức tàn phá không thể tưởng tượng nổi. Và họ có lý do chính đáng để sợ hãi, bởi vì chắc chắn không thiếu những vũ khí như vậy. Mặc dù khó tin rằng ai đó dám nhận trách nhiệm khởi xướng cuộc tàn sát và hủy diệt khủng khiếp mà chiến tranh sẽ mang lại, nhưng không thể phủ nhận rằng ngọn lửa chiến tranh có thể bắt đầu bởi một số hoàn cảnh ngẫu nhiên và không lường trước được”.

Thực vậy, trong năm 2024, chi tiêu quân sự toàn cầu đã tăng 9,4% so với năm trước, khẳng định xu hướng không gián đoạn suốt mười năm qua và đạt mức 2.718 tỷ đô la Mỹ, tương đương 2,5% GDP toàn cầu. Hơn nữa, ngày nay, người ta dường như không chỉ muốn phản ứng trước những thách thức mới bằng đầu tư kinh tế khổng lồ vào việc tái vũ trang, mà còn bằng việc thay đổi các chính sách giáo dục: thay vì xây dựng một nền văn hóa ký ức – bảo tồn những nhận thức khó khăn mới đạt được của thế kỷ XX và không quên hàng triệu nạn nhân – người ta lại thúc đẩy các chiến dịch truyền thông và chương trình giáo dục, tại các trường học và đại học cũng như trên các phương tiện truyền thông, nhằm lan truyền nhận thức về các mối đe dọa và chỉ cổ võ một quan niệm mang tính vũ trang về phòng vệ và an ninh.

Tuy nhiên, “những người thực sự yêu hòa bình thì cũng yêu cả những kẻ thù của hòa bình”. Thánh Augustino đã khuyên đừng phá hủy các mối quan hệ và đừng ngoan cố chỉ trích, nhưng hãy chọn con đường lắng nghe và, trong mức độ có thể, tham gia thảo luận với người khác. Sáu mươi năm trước, Công đồng Vaticanô II kết thúc với nhận thức được đổi mới về một cuộc đối thoại khẩn thiết giữa Giáo Hội và thế giới đương đại. Đặc biệt, Hiến chế Gaudium et spes đã lưu ý đến sự phát triển của chiến tranh hiện đại: “Mối nguy cơ đặc biệt của chiến tranh hiện nay hệ tại ở chỗ hầu như tạo cơ hội cho những người có khí giới tối tân phạm những tội ác như thế và hậu quả tất nhiên là có thể thúc đẩy ý muốn con người đi tới những quyết định hiểm độc nhất. Vậy để cho thảm trạng đó không bao giờ xảy đến, các Giám Mục trên toàn thể thế giới hợp nhau tha thiết kêu gọi mọi người, nhất là những nhà cầm quyền quốc gia cũng như những vị chỉ huy quân sự hãy luôn luôn cân nhắc trách nhiệm lớn lao của mình trước mặt Thiên Chúa và toàn thể nhân loại”.

Nhắc lại lời kêu gọi của các Nghị phụ Công đồng và xem con đường đối thoại như phương thế hiệu quả nhất ở mọi cấp độ, chúng ta phải nhìn nhận rằng những tiến bộ công nghệ thêm nữa và việc áp dụng trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực quân sự đã làm gia tăng thêm bi kịch của các cuộc xung đột vũ trang. Thậm chí, trong giới lãnh đạo chính trị và quân sự, ngày càng gia tăng xu hướng trốn tránh trách nhiệm, khi “ủy quyền” cho máy móc những quyết định liên quan đến sự sống và cái chết của con người. Điều này đánh dấu một sự phản bội chưa từng có và mang tính hủy diệt đối với các nguyên tắc pháp lý và triết học của chủ nghĩa nhân văn, vốn là nền tảng và bảo vệ mọi nền văn minh. Chúng ta cần phải lên tiếng tố cáo sự tập trung khổng lồ các lợi ích kinh tế và tài chính tư nhân đang đẩy các quốc gia theo hướng này; nhưng chỉ điều đó thôi vẫn chưa đủ, trừ khi chúng ta cũng đánh thức lương tâm và tư duy phản biện. Thông điệp Fratelli tutti trình bày thánh Phanxicô Assisi như một mẫu gương cho sự thức tỉnh ấy: “Trong thế giới với những tháp canh và thành lũy thời bấy giờ, các đô thị bị chia năm xẻ bảy bởi các cuộc chiến đẫm máu giữa các dòng tộc quyền thế, và cảnh nghèo đói lan tràn khắp các vùng nông thôn. Tuy nhiên, lúc đó, Thánh Phanxicô đã có thể đón nhận bình an đích thực vào lòng mình và giải thoát bản thân khỏi ham muốn nắm quyền lực trên người khác. Ngài trở thành một trong những người nghèo và tìm cách sống hòa hợp với tất cả mọi người”. Đây là một câu chuyện mà chúng ta được mời gọi tiếp tục ngày nay, và điều đó có nghĩa là cùng nhau chung sức đóng góp vào một nền hòa bình giải trừ quân bị, một nền hòa bình được sinh ra từ sự cởi mở và lòng khiêm nhường Tin Mừng.

Một nền hòa bình giải trừ quân bị

Lòng tốt có sức giải trừ vũ khí trong tâm hồn. Có lẽ đó là lý do mà Thiên Chúa đã trở nên một trẻ thơ. Mầu nhiệm Ngôi Lời Nhập Thể, một mầu nhiệm hạ mình xuống tận nơi sâu thẳm nhất, ngay cả cõi chết, bắt đầu nơi cung lòng của một người mẹ trẻ và được mặc khải nơi máng cỏ Bêlem. Các thiên thần cất tiếng ca “Bình an dưới thế”, loan báo sự hiện diện của một Thiên Chúa không có khả năng tự vệ; nhờ Người nhân loại chỉ có thể nhận ra mình được yêu thương bằng cách quan tâm chăm sóc Người (x. Lc 2,13–14). Không gì có sức mạnh biến đổi chúng ta cho bằng một trẻ em. Và có lẽ chính suy nghĩ về con cái mình, về các trẻ em, và cả những người mong manh như các em, đã chạm đến trái tim chúng ta (x. Cv 2,37). Về điều này, vị tiền nhiệm đáng kính của tôi đã viết rằng: “Sự mong manh của con người có sức làm cho chúng ta sáng suốt hơn trước điều tồn tại lâu bền và điều chóng qua, trước điều đem lại sự sống và điều gây chết chóc. Có lẽ vì thế mà chúng ta thường hay chối bỏ các giới hạn và né tránh những con người mong manh, bị thương tổn: họ có sức đặt lại vấn đề về hướng đi mà chúng ta đã chọn, với tư cách cá nhân cũng như cộng đồng”.

Đức Gioan XXIII là người đầu tiên mở ra viễn tượng về một sự giải trừ quân bị toàn diện, chỉ có thể đạt được qua việc canh tân con tim và trí tuệ. Ngài đã viết trong thông điệp Pacem in terris: “Cần nhìn nhận rằng sự ngưng võ trang, sự hạn chế tiềm lực chiến tranh, và hơn nữa sự tài giảm binh bị sẽ không thể, hoặc hầu như không thể nào thực hiện nổi, bao lâu người ta không chịu thi hành một cuộc giải trừ quân bị toàn diện, nghĩa là một cuộc giải trừ quân bị cả trong tâm hồn: phải làm sao tiêu diệt cho tận gốc cái tâm trạng cứ nơm nớp sợ hãi chiến tranh! Muốn như thế, cần phải loại trừ ý tưởng cho rằng phải xây dựng hòa bình trên mức thăng bằng võ lực và, thay vào đó, phải đề cao nguyên tắc dạy rằng hòa bình chỉ có thể xây dựng trên lòng tin tưởng lẫn nhau. Ta đoán chắc rằng điều đó có thể thực hiện được vì không những nó là cái mà lương tri đòi hỏi, mà lại chính đó mới là cái mọi người mong muốn, và thực ra rất hữu ích”.

Một sứ vụ căn bản mà các tôn giáo phải thực hiện cho nhân loại đang đau khổ đó là ngăn chặn cám dỗ ngày càng gia tăng trong việc biến cả tư tưởng và lời nói thành vũ khí. Các truyền thống tâm linh vĩ đại, cũng như việc sử dụng đúng đắn lý trí, giúp chúng ta vượt lên trên các ràng buộc huyết thống hay sắc tộc, vượt lên trên những “tình huynh đệ” chỉ công nhận người giống mình và loại trừ người khác. Ngày nay, chúng ta thấy rằng điều này không thể được coi là điều đương nhiên. Đáng tiếc thay, trong bối cảnh hiện đại, việc kéo lời nói của đức tin vào cuộc chiến chính trị, chúc lành cho chủ nghĩa dân tộc và biện minh tôn giáo cho bạo lực và đấu tranh vũ trang lại ngày càng phổ biến. Những người có đức tin phải tích cực bác bỏ, trước hết bằng chứng tá cuộc sống của mình, những hình thức báng bổ làm lu mờ Danh Thánh của Thiên Chúa. Vì thế, song song với hành động, hơn bao giờ hết cần phải nuôi dưỡng cầu nguyện, đời sống thiêng liêng, đối thoại đại kết và liên tôn như những con đường của hòa bình và như ngôn ngữ của sự gặp gỡ giữa các truyền thống và các nền văn hóa. Trên toàn thế giới, hy vọng rằng “mỗi cộng đồng sẽ trở thành một ‘ngôi nhà hòa bình’, nơi chúng ta học cách hóa giải sự thù nghịch thông qua đối thoại, nơi chúng ta thực hành công lý và trân trọng sự tha thứ”. Ngày nay hơn bao giờ hết, chúng ta cần phải cho thấy rằng hòa bình không phải là một điều không tưởng bằng cách nuôi dưỡng sự sáng tạo mục vụ chu đáo và mang lại sức sống.

Mặt khác, điều này không được làm chúng ta sao lãng tầm quan trọng của chiều kích chính trị. Những người được trao phó trách nhiệm công cộng ở những cấp cao nhất và có thẩm quyền nhất, “hãy suy xét kỹ lưỡng vấn đề tái lập cách hòa bình các mối quan hệ giữa các cộng đồng chính trị trên bình diện toàn cầu: một sự tái lập dựa trên sự tín nhiệm lẫn nhau, trên sự chân thành trong đàm phán, trên lòng trung thành với những cam kết đã nhận. Hãy khảo sát vấn đề cho đến khi xác định được điểm khởi đầu có thể dẫn tới những thỏa thuận trung thực, bền vững và sinh ích”. Đó là con đường giải trừ quân bị về ngoại giao, về trung gian, về luật pháp quốc tế – đáng tiếc thay, đang bị phủ nhận bởi những vi phạm ngày càng thường xuyên đối với các hiệp định khó khăn lắm mới đạt được, trong một bối cảnh đòi hỏi không phải là làm suy yếu, mà là củng cố các định chế siêu quốc gia.

Ngày nay, công lý và phẩm giá con người hơn bao giờ hết đang bị đe dọa trước những mất cân bằng về quyền lực toàn cầu. Làm thế nào chúng ta có thể sống trong một thời đại bất ổn và xung đột và giải thoát chính mình khỏi sự ác? Chúng ta cần khích lệ và nâng đỡ mọi sáng kiến thiêng liêng, văn hóa và chính trị nhằm giữ cho niềm hy vọng luôn sống động, chống lại sự lan rộng của “những thái độ theo thuyết định mệnh, như thể các động lực hiện tại được tạo ra bởi những sức mạnh vô danh, phi nhân xưng và bởi những cơ cấu độc lập với ý chí con người”. Thật vậy, nếu “cách tốt nhất để thống trị và giành quyền kiểm soát dân chúng là gieo rắc nỗi tuyệt vọng và chán nản, ngay cả trên danh nghĩa bảo vệ một số giá trị nào đó”, thì cần chống lại chiến lược ấy bằng việc phát triển các xã hội dân sự có ý thức, các hình thức liên kết có trách nhiệm, những kinh nghiệm tham gia bất bạo động, và những thực hành công lý mang tính phục hồi ở quy mô nhỏ cũng như lớn. Điều này đã được Đức Lêô XIII nêu rõ trong thông điệp Rerum novarum: “Cảm thức về sự yếu đuối của mình thúc đẩy con người muốn liên kết công việc của mình với người khác. Thánh Kinh nói: hai người ở với nhau còn hơn mỗi người ở một mình. Ở chung với nhau thì phúc lợi biết bao nhiêu. Người này ngã thì được người kia nâng đỡ; khốn cho kẻ ở một mình, vì khi ngã không có ai đỡ dậy (Gv 4,9–10). Và câu khác: anh em được anh em trợ giúp thì giống như một thành trì kiên cố (Cn 18,19)”.

Ước chi đây sẽ là một trong những kết quả của Năm Thánh Hy Vọng, năm đã thúc đẩy hàng triệu con người tái khám phá mình như những người lữ hành và bắt đầu nơi chính bản thân mình sự giải trừ quân bị trong tâm hồn, trí óc và đời sống – sự giải trừ quân bị mà Thiên Chúa sẽ không chậm trễ đáp lại bằng việc thực hiện những lời hứa của Người: “Người sẽ đứng làm trọng tài giữa các quốc gia và phân xử cho muôn dân tộc. Họ sẽ đúc gươm đao thành cuốc thành cày, rèn giáo mác nên liềm nên hái. Dân này nước nọ sẽ không còn vung kiếm đánh nhau, và thiên hạ thôi học nghề chinh chiến. Hãy đến đây, nhà Giacóp hỡi, ta cùng đi, nhờ ánh sáng Đức Chúa soi đường” (Is 2,4–5).

Vatican, ngày 8 tháng 12 năm 2025

+ Đức Giáo Hoàng Lêô XIV

[1] X. Phép lành Tòa Thánh “Urbi et Orbi” và lời chào đầu tiên, Ban công chính Đền thờ Thánh Phêrô (08/05/2025)

[2] Augustino Thành Hyppo, Diễn từ 357, 3.

[3] Ibid., 1.

[4] Gioan XXIII, Thông điệp Pacem in terris (11/04/1963), 60.

[5] X. SIPRI Yearbook: Armaments, Disarmament and International Security (2025).

[6] Augustino Thành Hyppo, Diễn từ 357, 1.

[7] Công đồng Vaticanô II, Hiến chế Gaudium et spes, 80.

[8] Phanxicô, Thông điệp Fratelli tutti (03/10/2020), 4.

[9] Phanxicô, Thư gửi Giám đốc báo Corriere della Sera (14/03/2025).

[10] Gioan XXIII, Thông điệp Pacem in terris (11/4/1963), 61.

[11] Diễn văn nói với các Giám mục của Hội đồng Giám mục Ý (17/06/2025).

[12] Gioan XXIII, Lett. enc. Pacem in terris (11 aprile 1963), 63.

[13] Biển Đức XVI, Thông điệp Caritas in veritate (29/06/2009), 42.

[14] Phanxicô, Thông điệp Fratelli tutti (03/10/2020), 15.

[15] Lêô XIII, Thông điệp Rerum novarum (15/05/1891),37.

[Kim Thúy-28]

4. Đức Hồng Y Müller bàn về đối thoại, truyền thống và những căng thẳng nội bộ của Giáo hội.

Đức Hồng Y Gerhard Ludwig Müller cho rằng Vatican áp dụng một tiêu chuẩn kép gây tổn hại, cụ thể là những lời kêu gọi đối thoại và tôn trọng liên tục của Vatican được áp dụng một cách có chọn lọc và thường xuyên bị từ chối đối với chính những người Công Giáo.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với Michael Haynes của Pelican, cựu tổng trưởng Bộ Giáo lý Đức tin cho rằng các phương pháp tiếp cận hiện tại đã làm sâu sắc thêm sự chia rẽ thay vì hàn gắn nó. Ngài lập luận rằng trong khi các nhà chức trách Giáo hội thường xuyên nhấn mạnh sự cởi mở và tôn trọng trong việc tương tác với các phong trào văn hóa đương đại, tinh thần này lại không được nhất quán áp dụng cho các tín hữu Công Giáo thực hành đạo, đặc biệt là những người muốn tham dự Thánh lễ Latinh truyền thống.

Những phát biểu của Hồng Y Müller được đưa ra trong bối cảnh cuộc tranh luận kéo dài về quyết định hạn chế việc cử hành Thánh lễ truyền thống của Giáo hội Rôma, một động thái đã ảnh hưởng đến các giáo phận và cộng đồng tôn giáo trên toàn thế giới. Khi được hỏi trực tiếp về chính sách này, vị Hồng Y người Đức cho rằng việc Đức Giáo Hoàng Phanxicô đàn áp Nghi thức Tridentine “một cách độc đoán” là “không tốt”.

Vị tổng trưởng Bộ Giáo Lý Đức Tin còn đi xa hơn, cho rằng lời lẽ của Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã gán cho một nhóm tín hữu Công Giáo đáng kể một sự kỳ thị bất công. Đức Hồng Y Müller nói rằng Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã “làm tổn thương và phạm phải sự bất công khi cáo buộc tất cả những ai yêu thích hình thức nghi lễ cũ là chống lại Công đồng Vatican II một cách chung chung, mà không có sự công bằng phân biệt đối xử với từng cá nhân”.

Đức Hồng Y nhấn mạnh rằng sự thống nhất của Giáo Hội không thể được duy trì bằng các biện pháp cưỡng chế. “Chúng ta không có hệ thống nhà nước cảnh sát trong Giáo Hội, và chúng ta cũng không cần một hệ thống như vậy.” Ngài nói thêm rằng “Đức Giáo Hoàng và các giám mục phải là những người chăn chiên tốt”.

Nhận định của Đức Hồng Y Müller về cách đối xử với những người Công Giáo truyền thống có vẻ hiển nhiên đối với một số người, nhưng nó đặt ra một câu hỏi rộng hơn về việc liệu Giáo hội có còn biết mình đang cố gắng trở thành gì hay không. Cách Giáo hội sắp xếp các ưu tiên của mình cho thấy Giáo hội tin gì về chân lý, quyền bính và con người, và liệu giáo lý là điều cần được sống và giảng dạy, hay là điều cần được quản lý và gạt sang một bên. Do đó, sự căng thẳng hiện tại ít liên quan đến phụng vụ hay cá tính hơn là về sự thay đổi trong văn hóa Giáo hội, trong đó hình ảnh và cử chỉ ngày càng thay thế sự mạch lạc về thần học.

Đây là bối cảnh cần được xem xét khi đọc những phát ngôn của Đức Hồng Y Gerhard Ludwig Müller. Lời chỉ trích của ngài về điều mà ngài cho là tiêu chuẩn kép ở Rôma không phải là lời than thở bảo thủ về một quá khứ đã qua, mà là sự chẩn đoán về một mô hình sâu xa hơn. “Họ luôn nói về đối thoại và tôn trọng người khác,” Đức Hồng Y nói, và nhấn mạnh rằng “khi nói đến vấn đề đồng tính luyến ái và ý thức hệ giới tính, họ nói về sự tôn trọng, nhưng đối với chính người dân của họ, họ lại không có sự tôn trọng nào.”

Vấn đề không phải là việc tham gia vào thế giới hiện đại là sai. Bản chất của Giáo hội là phổ quát. Vấn đề nảy sinh khi sự tham gia trở nên mang tính hình thức, có chọn lọc và tách rời khỏi trọng tâm giáo lý của chính Giáo hội.

Đây không chỉ đơn thuần là lời phàn nàn về quy trình. Nó chỉ ra sự thất bại trong việc phân biệt đúng sai về mặt thần học, sự bất khả năng hoặc không sẵn lòng phân biệt giữa sự gắn bó chính đáng với truyền thống và sự phản đối về mặt tư tưởng đối với Công đồng.

Những gì hiện ra là một bức tranh về một Giáo hội ngày càng thoải mái với những màn trình diễn công khai quy mô lớn, sự chứng thực của người nổi tiếng và việc quản lý thông điệp chặt chẽ, trong khi dường như không thoải mái với công việc chậm rãi, lặng lẽ của việc hình thành giáo lý. Ngày nay, Rôma tràn ngập các sự kiện, hội nghị, buổi hòa nhạc và các cuộc gặp gỡ được dàn dựng nhằm thể hiện sự cởi mở và tính phù hợp. Tuy nhiên, những người Công Giáo yêu cầu sự liên tục, giáo lý hoặc truyền thống thường thấy mình bị đối xử như những vấn đề cần được kiềm chế hơn là như những thành viên của Giáo Hội Công Giáo Rôma.

Nguy hiểm của thời điểm hiện tại không phải là việc Giáo hội giao thiệp với thế giới, mà là việc Giáo hội quên mất chính mình trong quá trình đó. Khi giáo lý bị coi là điều đáng xấu hổ, truyền thống là gánh nặng và sự ổn định là nhàm chán, kết quả không phải là sự đổi mới mà là sự hỗn loạn. Uy tín của Giáo hội không dựa trên sự phô trương hay sự chấp thuận, mà dựa trên sự sẵn lòng thể hiện bản sắc Công Giáo một cách rõ ràng và không hề hối tiếc.

---

Source:Catholic Herald

Cardinal Müller on dialogue, tradition and the Church’s internal tensions